Dashvaikalik Sutram Part 04

SR No.: 005766
Original Sutra Author: N/A
Author: Gunhansvijay, Bhavyasundarvijay
Publisher: Kamal Prakashan Trust
Publication Year: 2009
Total Pages: 254
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati & agam_dashvaikalik
File Size: 6 MB

Page 77

દશવૈકાલિકસૂગ ભાગ-૪ સુકા અને અધ્ય. ૯.૧ નિર્યુક્તિ-૩૦૯-૩૧૦ ક
व्याख्या-'विनयस्य' प्रसिद्धतत्त्वस्य 'समाधेश्च' प्रसिद्धतत्त्वस्यैव निक्षेपो-न्यासो त * भवति द्वयोरपि चतुष्को नामादिभेदात्, तत्र नामस्थापने क्षुण्णत्वादनादृत्य द्रव्यविनयमाह-*
द्रव्यविनये ज्ञशरीरभव्यशरीरव्यतिरिक्ते 'तिनिशो' वृक्षविशेष उदाहरणं, स रथाङ्गादिषु ।। * यत्र यत्र यथा यथा विनीयते तत्र तत्र तथा तथा परिणमति, योग्यत्वादिति । तथा : | सुवर्णमित्यादीनि कटककुण्डलादिप्रकारेण विनयनाद् द्रव्याणि द्रव्यविनयः, - आदिशब्दात्तत्तद्योग्यरूप्यादिपरिग्रह इति गाथार्थः ॥ નો ટીકાર્થ : વિનયનું તત્ત્વ પ્રસિદ્ધ છે, સમાધિનું તત્વ = સ્વરૂપ પણ પ્રસિદ્ધ જ છે. જો ડે એ બંનેનો નામાદિ ભેદથી ચતુષ્કનિક્ષેપ થાય છે. તેમાં નામસ્થાપના ક્રુષ્ણ હોવાથી ડ
એનો અનાદરકરીને દ્રવ્યવિનયને કહે છે કે દ્રવ્યવિનયમાં જ્ઞશરીરભવ્યશરીરવ્યતિરિક્ત ભેદમાં તિનિશ નામનું એક વૃક્ષ દષ્ટાન્ત છે. તે રથના અંગ = ચક્ર વગેરેમાં જયાં જ્યાં જે રીતે વાળો, ત્યાં ત્યાં તે રીતે પરિણમે છે, કેમકે તે યોગ્ય છે.
તથા સુવર્ણવગેરે પણ કડું, કુંડલવગેરે પ્રકારે વળી જતાં હોવાથી = બની જતાં C હોવાથી એ દ્રવ્યો દ્રવ્યવિનય ગણાય. આદિ શબ્દથી તે તે યોગ્ય રૂપ્યવગેરેનો પરિગ્રહ || | કરવો.
(વિનયનો અર્થ નમવું, વાળવું, પરિણમવું... વગેરે ભાવાર્થો સમજવા...). साम्प्रतं भावविनयमाह
लोगोवयारविणओ अत्थनिमित्तं च कामहेउं च । भयविणय मुक्खविणओ विणओ खलु न या पंचहा होइ ॥३१०॥
હવે ભાવવિનયને કહે છે.
નિ.૩૧૦ (૧) લોકોપચારવિનય (૨) અર્થનિમિત્ત (૩) કામહેતુ (૪) ભયવિનય જ (૪) મોક્ષવિનય. આમ વિનય પાંચ પ્રકારે છે.
__व्याख्या-लोकोपचारविनयो लोकप्रतिपत्तिफलः 'अर्थनिमित्तं च' अर्थप्राप्त्यर्थं च *'कामहेतुश्च' कामनिमित्तश्च तथा 'भयविनयो' भयनिमित्तो 'मोक्षविनयो' मोक्षनिमित्तः, * एवमुपाधिभेदाद्विनयः खलु ‘पञ्चधा' पञ्चप्रकारो भवतीति गाथासमासार्थः ॥ 1 ટીકાર્થ : (૧) લોકોપચારવિનય લોકની પ્રતિપત્તિ રૂપી ફલવાળો છે. (લોકને ) જ અનુસરવું, લોકની વિરુદ્ધ ન વર્તવું આ બધામાં લોકોની પ્રતિપત્તિ = સ્વીકાર = આદર છે
?
વB
૫
૬
E
F
4
=
*
*
*