________________
It
A દશવૈકાલિકસૂત્ર ભાગ-૪
ના અધ્ય. ૮ સૂત્ર-પ૨ = પદ એ ભૂતાધિકરણ પદ. એટલે તેમને અપ્રીતિ ન થાય એ માટે આ પ્રમાણે બોલવું ( તલ કે આમાં તપસ્વીઓનો અધિકાર નથી.” | (તપ્રીતિ એટલે એકેન્દ્રિયાદિ જીવોને અપ્રીતિ-પીડા ન થાય એ માટે... બીજો અર્થ એમ લાગે છે કે પૃચ્છા કરનારા ગૃહસ્થોને જો કોઈ જવાબ ન આપીએ તો અપ્રીતિ થાય.] એટલે તે વખતે આ પ્રમાણે બોલવું કે “આ અમારો વિષય નથી...)
(આ બધાનું જો સાધુ સ્પષ્ટ કથન કરે તો એ અનુસારે ગૃહસ્થો પ્રવૃત્ત કરે. એમાં હિંસાદિ દોષો ઊભા થાય...)
વિअन्नटुं पगडं लयणं, भइज्ज सयणासणं । उच्चारभूमिसंपन्नं, इत्थीपसुविवज्जिअं॥५२॥
ગા.૫૨ ઉચ્ચારભૂમિસંપન્ન, સ્ત્રીપશુવિવર્જિત, બીજા માટે બનાવાયેલા લયનને તથા શયન-આસનને વાપરવા. - 'अन्नटुंति सूत्रं, 'अन्यार्थ प्रकृतं' न साधुनिमित्तमेव निवर्तितं 'लयनं' स्थानं वसतिरूपं 'भजेत्' सेवेत, तथा 'शयनासन' मित्यन्यार्थं प्रकृतं संस्तारकपीठकादि
सेवेतत्यर्थः, एतदेव विशेष्यते - 'उच्चारभूमिसंपन्नम्' उच्चारप्रस्रवणादिभूमियुक्तं, |ज तद्रहितेऽसकृत्तदर्थं निर्गमनादिदोषात्, तथा 'स्त्रीपशविवर्जित'मित्येकग्रहणे तज्जातीय-| नग्रहणात् स्त्रीपशुपण्डकविवर्जितं स्त्र्याद्यालोकनादिरहितमिति सूत्रार्थः ॥५२॥
ટીકાર્થ : જે લયન = વસતિ = મકાન બીજા માટે બનાવાયેલું હોય, પણ સાધુમાટે " જ બનાવેલું ન હોય તે મકાન વાપરવું. તથા બીજામાટે બનાવાયેલા શયન-આસન = ન સંથારો, પીઠ,વગેરે વાપરવા.
એ મકાનાદિ જ વિશેષ કરાય છે. (એટલે કે એની વિશેષતા દર્શાવાય છે કે, એ | મકાનાદિ અંડિલ, માત્રાદિની ભૂમિવાળા હોવા જોઈએ. જો ઉચ્ચારાદિની ભૂમિ વિનાની | જ વસતિ હોય, તો તેમાં વારંવાર અંડિલ-માત્રાદિમાટે નીકળવું, આવવું વગેરે દોષ લાગે. * (ચંડિલ તો બહાર જાય, પણ માત્રાદિની વ્યવસ્થા જોઈએ ને? તથા ગ્લાન, વૃદ્ધાદિમાટે
ચંડિલવ્યવસ્થા પણ જોઈએ. અચાનક જવું પડે, રાત્રે જવું પડે ત્યારે એવી જગ્યાઓ તો છે, એ જોઈએ જ...)
5
=
