________________
न
→ ૧,
त
દશવૈકાલિકસૂત્ર ભાગ-૪
અધ્ય. ૮ સૂત્ર-૫૧
સ્ખલના થતી જ નથી. અને એટલે એની ભૂલની મશ્કરી કરવાનો નિષેધ કરવાની જરૂર જ નથી. કેમકે ભૂલ જ થતી નથી.
હવે જો આવાપ્રકારના સાધુની પણ ભૂલ સંભવે અને તેના માટે આવો ઉપદેશ અપાય કે “એની મશ્કરી ન કરવી” તો તે સિવાયના બીજાની તો અવશ્ય ભૂલ સંભવે છે. એની મશ્કરી ન કરવી.
किं च
न
नक्खत्तं सुमिणं जोगं, निमित्तं मंतभेसजं । गिहिणो तं न आइक्खे, मो
1
भूआहिगरणं पयं ॥५१॥
-
વળી
ગા.૫૧ ભૂતાધિકરણ પદ રૂપ નક્ષત્ર, સ્વપ્ર, યોગ, નિમિત્ત, ભૈષજ, ગૃહસ્થોને ન કહેવા.
'नक्खत्तं 'ति सूत्रं, गृहिणा पृष्टः सन्नक्षत्रम्-अश्विन्यादि 'स्वप्नं' शुभाशुभफलमनुभूतादि ‘યોમાં’ વશીતળાવિ‘નિમિત્તમ્' અતીતાવિ‘મન્ત્ર' વૃશ્ચિમન્ત્રાવિ‘મેષજ્ઞમ્’ અતીસારાઘૌષધ ‘વૃત્તિબામ્’ અસંયતાનાં તદ્નારક્ષીત, વિવિશિષ્ટમિત્યા←‘ભૂતાધિરળ પદ્’મિતિ ભૂતાનિएकेन्द्रियादीनि संघट्टनादिनाऽधिक्रियन्तेऽस्मिन्निति, ततश्च तदप्रीतिपरिहारार्थमित्थं ब्रूयाद्-अनधिकारोऽत्र तपस्विनामिति सूत्रार्थः ॥ ५१ ॥
स
ના સ્વપ્રો.
य
जि
Iન
ન
न
शा
ટીકાર્થ : કોઈ ગૃહસ્થ સાધુને નક્ષત્રાદિ સંબંધી પૃચ્છા કરે તો. સાધુ એને આ બધી शा બાબતો કહે નહિ. (કઈ બાબતો ન કહે, એ દેખાડે છે કે)
저
નક્ષત્ર અશ્વિની વગેરે. સ્વપ્ર - સારા-ખરાબફળવાળા, અનુભૂત કે અનનુભૂત
.
નિમિત્ત - ભૂત, ભાવિ, વર્તમાનસંબંધી નિમિત્તો
ભેષજ - ઝાડાવગેરેનાં ઔષધ.
યોગ - વશીકરણાદિ.
મંત્ર - વીંછીનાં મન્ત્રોવગેરે. ગૃહસ્થોને આ બધું ન કહેવું.
પ્રશ્ન : આ નક્ષત્રાદિ કેવા છે ? કેવા વિશેષણવાળા છે ?
F → F
ઉત્તર ઃ આ બધા ભૂતાધિકરણ પદ છે. ભૂતો - એકેન્દ્રિય વગેરે જીવો. જે પદમાં - સ્થાનમાં આ જીવો સંઘટ્ટાદિ દ્વારા અધિકૃત કરાય છે = પીડાદિ પમાડાય છે તે સ્થાન
૫૦
ત
ना
य
XX