________________
c
Aહ મ દશવૈકાલિકસૂર ભાગ-૪ કિશુ જ અય. ૮ સૂટી-૨૦ પે) . અનિષ્ટ કર્કશ સ્પર્શ આવી પડેલો હોય તો તેને શરીરથી સહન કરવો. ત્યાં દ્વેષ ન જ ન કરવો. * પ્રશ્નઃ અહીં શ્રોત્ર અને સ્પર્શ એમ બે ઈન્દ્રિયોની વાત કરી. બાકીની ઈન્દ્રિયોની વાત | : કેમ ન કરી ?
ઉત્તર : આ શ્લોક દ્વારા પહેલી અને છેલ્લી ઈન્દ્રિયમાં રાગ અને દ્વેષનું નિરાકરણ | | કર્યું છે. એના દ્વારા બધી જ ઈન્દ્રિયના વિષયોમાં રાગ અને દ્વેષનો પ્રતિષેધ જાણવો.
(શ્રોત્ર એ છેલ્લી ઈન્દ્રિય, સ્પર્શ એ પહેલી ઈન્દ્રિય. શ્રોત્રમાં રાગનો અને દ્વેષનો 1 - નિષેધ, ચક્ષુમાં રાગ અને દ્વેષનો નિષેધ... એમ પાંચ ઈન્દ્રિયોમાં કુલ ૧૦ નિષેધ - | 3 કરવાના છે. એમાં શ્રોત્રમાં રાગનો નિષેધ એ પહેલો અને સ્પર્શમાં દ્વેષનો નિષેધ એ : દસમો એટલે એના દ્વારા વચ્ચેના આઠ નિષેધ સમજી લેવાના.) किंच
खुहं पिवासं दुस्सिज्जं, सीउण्हं अरइं भयं । अहिआसे अव्वहिओ, देहदुक्खं માહિત્ન રહા
ગા.૨૭ સુધા, પિપાસા, દુઃશપ્યા, શીત, ઉષ્ણ, અરતિ, ભયને વ્યથા પામ્યાવિના સહન કરે. દેહદુ:ખ મહાફલવાળું છે. जि 'खुहं पित्ति सूत्रं, 'क्षुधं' बुभुक्षां "पिपासां' तृषं 'दुःशय्यां' विषमभूम्यादिरूपां जि न 'शीतोष्णं' प्रतीतम् 'अरति' मोहनीयोद्भवां 'भयं' व्याघ्रादिसमुत्थमतिसहेदेतत्सर्वमेव न शा 'अव्यथितः' अदीनमनाः सन् देहे दुःखं महाफलं संचिन्त्येति वाक्यशेषः । लथा च शरीरे शा स सत्येतदुःखं, शरीरं चासारं, सम्यगतिसह्यमानं च मोक्षफलमेवेदमिति सूत्रार्थः ॥२७॥ स
ટીકાર્થ : સુધા = ભૂખ, પિપાસા = તરસ, દુઃશયા = ઊંચી-નીચી ભૂમિ વગેરે. RT શીતોષ્ણ પ્રતીત છે. અરતિ = મોહનીયથી ઉત્પન્ન થયેલો ઉગભાવ, ભય = વાઘાદિથી | | ઉત્પન્ન થયેલો. આ બધું જ અદીનમનવાળો સાધુ સહન કરે. જે પ્રશ્ન : શું વિચારીને સહન કરે ?
ઉત્તર : “દેહને વિશે દુઃખ આપવું મહાફલવાળું છે” એમ વિચારીને સહન કરે છે,
આશય એ કે શરીર છે, એટલે આ દુ:ખ છે અને શરીર અસાર છે. જો સમ્યક રીતે | છે આ દુઃખોથી શરીર સહન કરાય તો એ મોક્ષરૂપી ફલવાળું જ છે. કાયફ્લેશ એ તપ છે. હું
"R
