________________
XX
ส
-
અધ્ય. ૮ નિયુક્તિ -૩૦૬-૩૦
દશવૈકાલિકસૂત્ર ભાગ-૪ एवमकरणे दोषमाह
दुप्पणिहिअजोगी पुण लंछिज्जइ संजमं अयाणंतो । वीसत्थनिसट्टंगोव्व कंटइल्ले जह पडतो
न
मो
व्याख्या- 'दुष्प्रणिहितयोगी पुन: ' सुप्रणिधिरहितस्तु प्रव्रजित इत्यर्थः लञ्छ्यते - मो ऽ खण्ड्यते संयममजानानः संयत एवेति । दृष्टान्तमाह - विश्रब्धो निसृष्टाङ्गस्तथा अयत्नपरः स्तु कंटकवति श्वभ्रादौ यथा पतन् कश्चिल्लञ्छ्यते तद्वदसौ संयत इति गाथार्थः ॥
स
ર૦૬॥
X X
આવું ન કરવામાં જે દોષ લાગે, તે કહે છે.
નિ.૩૦૬ દુપ્રણિહિતયોગી, સંયમને ન જાણનારો લંછાય છે. વિશ્રબ્ધ નિસૃષ્ટાંગ જેમ કાંટાળાસ્થાનમાં પડતો લંછાય...
નિ
व्यतिरेकमाह
મ
सुप्पणिहअजोगी पुण न लिप्पई पुव्वभणिअदोसेहिं । निद्दहइ अ कम्माई सुक्कतणाई जहा શા કરી ||રૂ૦૭|
शा
મ
વ્યતિરેકને (નિ.૩૦૬ કરતાં વિપરીતબાબતને) કહે છે.
ना
ना
નિ.૩૦૭ સુપ્રણિહિતયોગી પૂર્વે કહેલા દોષોથી લેપાતો નથી. જેમ અગ્નિ य સુકાઘાસને તેમ કર્મોને બાળે.
ય
***
ટીકાર્થ : જે સાધુ સુપ્રણિધિરહિત છે. સંયમને નહિજાણતો એવો તે સાધુ જ ખંડિત થાય છે. (અર્થાત્ એના સંયમાદિનો વિનાશ થવા લાગે છે...)
આજ વાતમાં દૃષ્ટાન્ત બતાવે છે કે જે માણસ એકદમ વિશ્વાસવાળો બને અને 7 પોતાનું શરીર છોડી દે એટલે કે કાંટાવાળા ખાડા વગેરેમાં બચવાના કોઈપણ પ્રયત્ન વિના સ્મ પોતાનું શરીર ફેંકે તો એ કાંટા વગેરેથી હણાય છે = પીડા પામે છે... તેની જેમ આ સાધુ પણ સમજવો.
व्याख्या- 'सुप्रणिहितयोगी पुनः ' सुप्रणिहितः प्रव्रजितः पुनः न लिप्यते 'पूर्वभणितदोषैः' कर्मबन्धादिभिः संवृताश्रवद्वारत्वात्, निर्दहति च कर्माणि प्राक्तनानि तपः प्रणिधिभावेन, दृष्टान्तमाह- शुष्कतृणानि यथा अग्निर्निर्दहति तद्वदिति गाथार्थः ॥
ટીકાર્થ : સુંદર પ્રણિધાનવાળો સાધુ પૂર્વે કહેલા કર્મબંધાદિ દોષોથી લેપાતો નથી.
૧૧
Er