________________
22 * *
* (E
દશવૈકાલિકસૂર ભાગ-૪ અિધ્ય. ૮ નિયુક્તિ -૩૦ ૩-૩૦૪૫
मायागारवसहिओ इंदिअनोइंदिएहिं अपसत्थो । धम्मत्था अ पसत्थो इंदिअनोइंदि( મારી રૂરૂા. કે આ જ વાત કરે છે કે
- નિ.૩૦૩ માયા અને ગારવવાળો ઈન્દ્રિય અનો નોઈન્દ્રિયવડે અપ્રશસ્ત છે. ધર્મને છે માટે ઈન્દ્રિય નોઈન્દ્રિયપ્રણિધિ પ્રશસ્ત છે.
व्याख्या-'मायागारवसहितो' मातृस्थानयुक्त ऋद्ध्यादिगारवयुक्तश्चेन्द्रिय- न मो नोइन्द्रिययोनिग्रहं करोति, मातृस्थानत ईर्यादिप्रत्युपेक्षणं द्रव्यक्षान्त्याद्यासेवनं तथा मो
ऋद्धयादिगारवाद्वेति 'अप्रशस्त' इत्ययमप्रशस्तः प्रणिधिः । तथा धर्मार्थं प्रशस्त इति, : स्त मायागारवरहितो धर्मार्थमेवेन्द्रियनोइन्द्रियनिग्रहं करोति यः स तदभेदोपचारात् 'प्रशस्तः' स्त सुन्दर इन्द्रियनोइन्द्रियप्रणिधिनिर्जराफलत्वादिति गाथार्थः ॥
ટીકાર્થ : જે આત્મા કપટવાળો છે અને ઋદ્ધિ - રસ - શાતા ગારવવાળો છે, | અને એ ઈન્દ્રિય અને નોઈન્દ્રિયના નિગ્રહને કરે છે. એટલે કે કપટથી કે ઋદ્ધિ વગેરે ! ન ગારવથી ઈર્યા વગેરેનું પ્રત્યુપેક્ષણ અને દ્રવ્યક્ષમા વગેરેનું આસેવન કરે છે. તેનો પ્રસિધિ અપ્રશસ્ત છે. (ઈર્યાદિ પ્રત્યુપેક્ષણ એટલે ઈર્યાસમિતિમાં બરાબર જોઈને ચાલવું વગેરે તથા માયાદિ હોવાથી તેની ક્ષમા વગેરે દ્રવ્યક્ષમા કહેવાય છે.)
ધર્મને માટેનો પ્રણિધિ પ્રશસ્ત છે. એટલે કે જે માયા અને ગારવ વિનાનો જ ' ધર્મને માટે જ ઈન્દ્રિયના અને નોઈન્દ્રિયના નિગ્રહને કરે છે, તે આત્મા પ્રસિધિના | અભેદોપચારથી પ્રશસ્ત ઈન્દ્રિયનોઈન્દ્રિયપ્રસિધિ કહેવાય. (“જે જીવ ધર્મ માટે આ " નિગ્રહ કરે, તે જીવમાં પ્રશસ્તપ્રણિધિ છે” એમ કહેવાને બદલે “તે જીવ " પ્રશસ્તપ્રણિધિ છે” એમ કહ્યું છે. એટલે વૃત્તિકારે ખુલાસો કર્યો છે. જીવમાં | ને પ્રસિધિનો અભેદ ગણી લીધો છે, એટલે જીવ પોતે પણ પ્રસિધિ કહેવાય. માટે દોષ નથી...)
એ પ્રશસ્ત એટલા માટે કે એ પ્રણિધિ નિર્જરારૂપી ફલવાળો છે.
साम्प्रतमप्रशस्तेतरप्रणिधेर्दोषगुणानाह____ अट्ठविहं कम्मरयं बंधइ अपसत्थपणिहिमाउत्तो । तं चेव खवेइ पुणो पसत्थपणिहीસમારૂત્તો રૂકા.
