________________
商
(૧૭) એમ ઈન્દ્રિયાદિનું દમનકરનાર હોવાથી દાન્ત.
(૧૮) પ્રાણાતિપાતાદિથી નિવૃત્ત થયેલ હોય તે વિરત.
(૧૯) સંસારીઓ પ્રત્યે સ્નેહનો ત્યાગ કરેલો હોવાથી જે સ્નેહરહિત = રુક્ષ છે. મ (૨૦) સંસારનો કિનારો પામવાની જેની ઈચ્છા છે, તે તીરાર્થી અથવા તો સમ્યક્ત્વાદિની પ્રાપ્તિ થઈ હોવાથી સંસારનાં પરિમાણથી જે કિનારે આવી ચૂકેલો છે તે તીરસ્થ
VT
દશવૈકાલિકસૂત્ર ભાગ-૨
પ્રકારોમાં.જાય છે એટલે કે તે તે જ્ઞાનાદિરૂપે પરિણમે છે તે દ્રવ્ય.
(૧૫) મુનિ શબ્દ પૂર્વવત્ સમજવો. (જગતની ત્રિકાલાવસ્થાને માને તે મુનિ).
(૧૬) જે ક્રોધનો વિજયી છે, તે ક્ષાન્ત.
અધ્ય. ૨ નિયુક્તિ - ૧૬૦
T
1
* * *
શ્રમણશબ્દનું નિરૂપણ થઈ ગયું.
હવે પૂર્વશબ્દનું ચિંતન કરાય છે. એનો ૧૩ પ્રકારનો નિક્ષેપ છે.
નિર્યુક્તિ-૧૬૦ ગાથાર્થ : નામ, સ્થાપના, દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાલ, દિશા, તાપ-ક્ષેત્ર, ગા પ્રજ્ઞાપક, પૂર્વ, વસ્તુ, પ્રાભૂત, અતિપ્રામૃત, ભાવ આ તેર પૂર્વ છે.
व्याख्या-नामस्थापने क्षुण्णे, द्रव्यपूर्वम् अङ्कुराद्द्बीजं दध्नः क्षीरं फाणिताद्रस इत्यादि, क्षेत्रपूर्वं यवक्षेत्राच्छालिक्षेत्रं, तत्पूर्वकत्वात्तस्य, अपेक्षया चान्यथाऽप्यदोषः, कालपूर्वं पूर्वः कालः शरदः प्रावृट् रजन्या दिवस इत्यादि आवलिकाया वा समय इत्यादि, दिक्पूर्वं पूर्वा दिग्, इयं च रुचकापेक्षया, तापक्षेत्रपूर्वम्-आदित्योदयमधिकृत्य यत्र या दिक्, उक्तं च- "जस्स जओ आदिच्चो उदेइ सा तस्स होइ पुव्वदिसा" इत्यादि, प्रज्ञापकपूर्वं प्रज्ञापनं (कं) प्रतीत्य पूर्वा दिक् यदभिमुख एवासौ सैव पूर्वा, पूर्वपूर्वं चतुर्दशानां पूर्वाणामाद्यं, तच्च उत्पादपूर्वम्, एवं वस्तुप्राभृतातिप्राभृतेष्वपि योजनीयम्,
૧૩
1. H,
શ્રમણનાં આ નામો છે.
निरूपितः श्रमणशब्दः,
अधुना पूर्वशब्दश्चिन्त्यते - अस्य च त्रयोदशविधो निक्षेप:, तथा चाह
त
णामं ठवणा दविए खेत्ते काले दिसि तावखेत्ते य । पन्नवगपुव्ववत्थू पाहुडअइपाहुडे भावे मं
||૬||
स्त
過
ᄏ, ᄏ
મ
ना
य