________________
ટીકાર્થ : આ હમણાં જ જે કહી ગયા, એ હેતુવિશુદ્ધિ છે. હેતુવિશુદ્ધિનો શબ્દાર્થ પૂર્વે નિરૂપણ કરી દીધો છે. હવે દૃષ્ટાન્ત અને તેની જ વિશુદ્ધિ તો મૂળસૂત્રમાં સ્પષ્ટ કહી ४ छे. (जेटले समे उहेतां नथी. ) ( सुत्तफासे उ इयमन्ना नो अर्थ नहीं वृत्तियां सज्यो નથી. પણ એનો સાર એ છે કે સૂત્રમાં તો એક દૃષ્ટાન્તવિશુદ્ધિ દર્શાવી જ છે, એ ઉપરાંત નિર્યુક્તિમાં બીજી પણ દૃષ્ટાન્તવિશુદ્ધિ દર્શાવાશે.)
न
न
स्त
त
स्मै
દશવૈકાલિકસૂત્ર ભાગ-૧
અધ્ય. ૧ સૂત્ર-૨
व्याख्या—'एषा' अनन्तरोक्ता 'हेतुविशुद्धिः ' प्राग्निरूपितशब्दार्था, अधुना | 'दुष्टान्तः' प्राग्निरूपितशब्दार्थ:, तथा 'तस्यैव च' दृष्टान्तस्य विशुद्धिः, किम् ? - सूत्रे भणिता, उक्तैव 'स्फुटा' स्पष्टा ॥
5
न
शा
स
तच्चेदं सूत्रम् -
जहा दुस्स पुप्फेसु, भमरो आवियइ रसं । ण य पुष्कं किलामेइ, सो अ पीणेइ अप्पयं ॥२॥
તે સૂત્ર આ છે
દશવૈકાલિક-૨ ગાથાર્થ : જેમ વૃક્ષનાં પુષ્પોને વિશે ભમરો રસને પીએ છે અને પુષ્પને કિલામણા કરતો નથી. અને તે આત્માને પ્રસન્ન કરે છે.
जि
न
ना
ना
अस्य व्याख्या-अत्राह- अथ कस्माद्दशावयवनिरूपणायां प्रतिज्ञादीन् विहाय सूत्रकृता दृष्टान्त एवोक्त इति ?, उच्यते, दृष्टान्तादेव हेतुप्रतिज्ञे अभ्यूह्ये इति न्यायप्रदर्शनार्थम्, कृतं प्रसङ्गेन प्रकृतं प्रस्तुमः । तत्र 'यथा' येन प्रकारेण 'द्रुमस्य' शा प्राग्निरूपितशब्दार्थस्य 'पुष्पेषु' प्राग्निरूपितशब्दार्थेष्वेव, असमस्तपदाभिधानमनुमेये ( उपमेये ) गृहिद्रुमाणामाहारादिपुष्पाण्यधिकृत्य विशिष्टसंबन्धप्रतिपादनार्थमिति, तथा अन्यायोपार्जितवित्तदानेऽपि ग्रहणं प्रतिषिद्धमेव, 'भ्रमरः ' चतुरिन्द्रियविशेषः, किम् ? - 'आपिबति' मर्यादया पिबत्यापिबति, कम् ? - रस्यत इति रसस्तं-निर्यासं मकरन्दमित्यर्थः, एष दृष्टान्तः, अयं च तद्देशोदाहरणमधिकृत्य वेदितव्य इति, एतच्च सूत्रस्पर्शिक नियुक्तौ दर्शयिष्यति, उक्तं च 'सूत्रस्पर्शे त्वियमन्ये 'ति । दृष्टान्तविशुद्धिमाह - 'न च' नैव 'पुष्पं' प्राग्निरूपितस्वरूपं 'क्लामयति ' पीडयति, 'स च' भ्रमरः 'प्रीणाति' तर्पयत्यात्मानमिति सूत्रसमुदायार्थः ॥ अवयवार्थं तु निर्युक्तिकारो महता प्रपञ्चेन व्याख्यास्यति ।
य
य
-
त
૨૬૪