Page Text
________________
श्री प्रज्ञापना सूत्र भाग २
सत्तरसमं पयं बीओउद्देसो लेस्साभेयपरूवणं चउवीसदंडएसु लेस्सापरूवणं
|| बीओ उद्देसो।।
|| लेस्साभेयपरूवणं ।। कइ णं भंते! लेस्साओ पन्नत्ताओ? गोयमा! छल्लेस्साओ पन्नत्ताओ, तं जहा-कण्हलेस्सा, नीललेस्सा, काउलेस्सा, तेउलेस्सा, पम्हलेस्सा, सुक्ललेस्सा ।।सू०-१२।।४८६।। (भू०) भगवन्! 326ी वेश्यामोडी छ? : गौतम! ७ वेश्यामो 58 . ते मा प्रमाणे-लेश्या, नातवेश्या, ___आपतिलेश्या, तोवेश्या, पालेश्या मने शुसवेश्या. ॥१२॥४८॥ (ટી૦) છ દ્વાર વગેરે અર્થનું પ્રતિપાદન કરનાર પ્રથમ ઉદેશક કહ્યો, હવે બીજો ઉદેશક કહેવાય છે, તેનું આ પ્રથમ સૂત્ર છે-હે ભગવન્! કેટલી વેશ્યાઓ કહી છે? આ સૂત્રનો પૂર્વના ઉદેશકની સાથે શો સંબન્ધ છે? તેનો આ ઉત્તર છે–પ્રથમ ઉદેશકમાં “હે ભગવન્! વેશ્યાવાળા નૈરયિકો સમાનઆહારવાળા છે ઇત્યાદિ કહ્યું, અહીં તેજ વેશ્યાનો વિચાર કરાય છે-કેટલી વેશ્યાઓ છે?’ તેમાં લેક્ષાનો શબ્દાર્થ પૂર્વે કહ્યો છે. ભગવાન્ ઉત્તર આપે છે-હે ગૌતમ! છ લેશ્યાઓ છે, તે નામથી કહે છે– કૃષ્ણલેશ્યા' ઇત્યાદિ. કૃષ્ણ દ્રવ્યરૂપ, અથવા કૃષ્ણદ્રવ્યથી ઉત્પન્ન થયેલી વેશ્યા તે કૃષ્ણલેશ્યા. એ પ્રમાણે ‘નીલલેશ્યા' ઇત્યાદિ પદને વિષે પણ વિચાર કરવો. “હે ભગવન્! નૈરયિકોને કેટલી વેશ્યાઓ હોય છે ઇત્યાદિ અલ્પબદુત્વની વક્તવ્યતાની પહેલાનું બધું સૂત્ર સુગમ છે, પરન્તુ વૈમાનિક સૂત્રમાં જે વૈમાનિકોને એક તેજોલેશ્યા કહી છે, તેમાં આ કારણ છે-વૈમાનિક દેવીઓ સૌધર્મ અને ઈશાનમાં જ છે. અને તેમાં કેવળ તેજોવેશ્યા છે. અહીં સામાન્યતઃ સંગ્રહણીની આ ગાથાઓ છે
"किण्हा नीला काऊ तेउलेस्सा य भवणवंतरिया। जोइससोहम्मीसाण तेउलेस्सा मुणेयव्वा ॥१॥ कप्पे सणंकुमारे माहिंदे चेव बंभलोए या एएसु पम्हलेस्सा तेण परं सुक्ललेस्सा उ ॥२॥
पुढवीआउवणस्सइबायरपत्तेय लेस्सा चत्तारि। गब्भयतिरिनरेसु छल्लेस्सा तिन्नि सेसाणं ॥३॥" - કૃષ્ણ, નીલ, કાપોત અને તેજોલેશ્યા ભવનપતિ અને વ્યન્તરને હોય છે. જ્યોતિષિક, સૌધર્મ અને ઈશાનને તેજોવેશ્યા હોય છે. સનસ્કુમાર, માહેન્દ્ર અને બ્રહ્મલોક એ કલ્પોમાં પદ્મલેશ્યા અને ત્યાર પછી શુક્લલેશ્યા હોય છે. બાદર પૃથિવીકાય, અપ્લાય અને પ્રત્યેક વનસ્પતિકાયને ચાર લેશ્યાઓ, ગર્ભજ તિર્યંચ અને મનુષ્યને છ વેશ્યાઓ અને બાકીના જીવોને ત્રણ वेश्यामो होय छे. ॥१२॥४८६॥
... || चउवीसदंडएसु लेस्सापरूवणं ।। नेरइयाणं भंते! कइ लेस्साओ पन्नत्ताओ? गोयमा! तिन्नि, तं जहा-किण्हलेस्सा, नीललेस्सा, काउलेस्सा। तिरिक्खजोणियाणं भंते! कइ लेस्साओ पन्नत्ताओ? गोयमा! छल्लेस्साओ पन्नत्ताओ, तं जहा-कण्हलेस्सा, जाव सुक्कलेस्सा। एगिदियाणं भंते! कइ लेस्साओ पन्नत्ताओ? गोयमा चत्तारि लेस्साओ पन्नत्ताओ, तं जहाकण्हलेस्सा, जाव तेउलेस्सा। पुढविकाइयाणं भंते! कइ लेस्साओ पन्नत्ताओ? गोयमा! एवं चेव। आउ- वणस्सइकाइयाण वि एवं चेव। तेउ-वाउ-बेइंदिय-तेइंदिय-चउरिदियाणंजहा नेरइयाणं। पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा! छल्लेस्सा-कण्हलेस्सा जाव सुक्कलेस्सा।संमुच्छिमपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा! जहा नेरइयाणं। गब्भवक्कंतियपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणपुच्छा। गोयमा! छल्लेस्सा-कण्हलेस्सा, जावसुक्कलेस्सा। तिरिक्खजोणिणीणं पुच्छा। गोयमा! छल्लेस्सा एयाओ चेव। मणूसाणं पुच्छा। गोयमा! छल्लेस्सा एयाओ चेव; समुच्छिममणुस्साणं पुच्छा। गोयमा!जहा नेरइयाण। गब्भवक्कंतियमणुस्साणं पुच्छा। गोयमा! छल्लेस्साओ, तं जहा-कण्हलेस्सा, जाव सुक्कलेस्सा। मणुस्सीणं पुच्छा। गोयमा! एवं चेव। देवाणं पुच्छा। गोयमा! छ एयाओ
.38
| SR No. | 005762 |
| Book Title | Pragnapana Sutra Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Munichandrasuri, Jayanandvijay |
| Publisher | Guru Ramchandra Prakashan Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 404 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & agam_pragyapana |
| File Size | 11 MB |