Page Text
________________
इगवीसमं सरीरपयं ओरालिय सरीरे पमाण दार
श्री प्रज्ञापना सूत्र भाग २ ભાગ તેવો હોતો નથી. જ્યાં મસ્તક, ગ્રીવા, હાથ અને પગ વગેરે શાસ્ત્રોક્ત પ્રમાણ અને લક્ષણયુક્ત હોય અને છાતી, પેટ વગેરે પ્રમાણ અને લક્ષણહીન અપ્રશસ્ત હોય તે કુન્જ સંસ્થાન. જયાછાતી, ઉદર વગેરે પ્રમાણ અને લક્ષણયુક્ત હોય, અને મસ્તક ગ્રીવા, डाय भने ५ वगेरे डीन डोय ते वामन संस्थान. यांना अवयवो प्रभाए। भने बक्षए। २डित डोय ते ९ संस्थान. 'एवं पज्जत्तापज्जत्ताण वि'-मे प्रभाएो सामान्य पंथेन्द्रिय तिर्ययोनी पेठे ५प्तिा भने अ५यप्तिा प्रत्येने सूत्र.भेप्रमाणे त्रए સૂત્રો થયા. એ રીતે સંમૂર્શિમ તિર્યંચ પંચેન્દ્રિયોના પણ ત્રણ સૂત્રો કહેવાં. પરન્તુ તેઓના ત્રણે સૂત્રોમાં ઔદારિક શરીર હૂંડસંસ્થાનવાળું કહેવું. કારણ કે બધા સમૂચ્છિમોને પણ વિશેષતા સિવાય એક હુંડ સંસ્થાન હોય છે. ત્રણે સૂત્રો સામાન્ય રીતે ગર્ભજ तिर्यय पंथेन्द्रियोने पर डोय छे. परन्तु तेत्रो सूत्रोमा 'छव्विहसंठाणसंठिए पण्णत्ते'-७ प्रारना संस्थानवामाडोय छे.. ઇત્યાદિ કહેવું. કારણ કે ગર્ભજોમાં સમચતુરસાદિ છ એ સંસ્થાનોનો સંભવ છે. એ પ્રમાણે સામાન્ય તિર્યંચ પંચેન્દ્રિય સંબંધે નવ આલાપક કહ્યા. આજ ક્રમથી જલચર તિર્યંચ પંચેન્દ્રિયો, સામાન્ય સ્થલચર, ચતુષ્પદ સ્થલચર, ઉરપરિસર્પ સ્થલચર, ભુજપરિસર્પ સ્થલચર, અને ખેચરતિર્યંચ પંચેન્દ્રિયો પ્રત્યેકને નવ નવ સૂત્રો કહેવા.બધા મળીને તિર્યંચ પંચેન્દ્રિયોના ત્રેસઠ સૂત્રો અને મનુષ્યોને નવ સૂત્ર તથા બધે સંમૂર્છાિમોમાં હુંડ સંસ્થાન કહેવું અને ગર્ભજને છએ સંસ્થાનો કહેવાં. ૩/૫૭૧/l
ओरालिय सरीरे पमाण दारं ।। ओरालियसरीरस्स णं भते! केमहालिया सरीरोगाहणा पन्नत्ता? गोयमा! जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेज्जइभागं, उक्कोसेणं सातिरेगं जोयणसहस्स। एगिंदियओरालियस्स वि एवं चेव जहा ओहियस्स। पुढविक्काइयएगिंदियओरालियसरीरस्सणं भंते! केमहालिया पुच्छा। [सरीरोगाहणा पन्नत्ता?] गोयमा! जहन्नेण वि उक्कोसेण वि अंगुलस्स असंखेज्जइभागं, एवं अपज्जत्तयाण वि पज्जत्तयाण वि। एवं सुहुमाण वि पज्जत्तापज्जत्ताणं, बादराणं पज्जत्तापज्जत्ताण वि। एवं एसो नवओ भेदो।जहा पुढविक्काइयाणंतहा आउक्काइयाण वि तेउक्काइयाण वि वाउक्काइयाण वि। वणस्सइकाइयओरालियसरीरस्स णं भंते! केमहालिया सरीरोगाहणा पन्नत्ता? गोयमा! जहन्नेणं अंगुलस्स असंखेज्जइभागं, उक्कोसेणं सातिरेगं जोयणसहस्सं। अपज्जत्तगाणं जहन्नेण वि उक्कोसेण वि अंगुलस्स असंखेज्जइभागं, पज्जत्तगाणं जहन्नेणं अंगुलस्स असंखेज्जतिभागं उक्कोसेणं सातिरेगं जोयणसहस्सं। बादराणं जहन्नेणं अंगुलस्स असंखेज्जतिभागं, उक्कोसेणं सातिरेगं जोयणसहस्सं, पज्जत्ताण वि एवं चेव। अपज्जत्ताणं जहन्नेण वि उक्कोसेण वि अंगुलस्स असंखेजइभाग। सुहुमाणं पज्जत्तापज्जत्ताण य तिण्ह वि जहन्नेण वि उक्कोसेण वि अंगुलस्स असंखेज्जइभाग। बेइंदियओरालियसरीरस्सणं भंते! केमहालिया सरीरोगाहणा पन्नत्ता? गोयमा! जहन्नेणं अंगुलस्स असंखेज्जइभागं, उक्कोसेणं बारस जोयणाई। एवंसव्वत्थ वि अपज्जत्तयाणं अंगुलस्स असंखेज्जइभागंजहण्णेण वि उक्कोसेण वि। पज्जत्तयाणंजहेव ओरालियस्स ओहियस्स। एवं तेइंदियाणं तिण्णि गाउयाई, चउरिदियाणं चत्तारि गाउयाई, पंचिंदियतिरिक्खजोणियाणं उक्कोसेणंजोयणसहस्सं ३, एवं संमुच्छिमाणं ३, गब्भवक्कंतियाण वि ३, एवं चेव नवओ भेदो भाणियव्वो। एवं जलयराण वि जोयणसहस्सं नवओ भेदो, थलयराण वि णवओ भेदो ९, #उक्कोसेणं छग्गाउयाई, पज्जत्ताण वि एवं चेव, संमुच्छिमाणं पज्जत्तगाण य उक्कोसेणं गाउयपुहुत्तं ३, गब्भवक्कंतियाणं उक्कोसेणं छग्गाउयाई पज्जत्ताण य* २, ओहियचउप्पयपजतयगब्भवक्कंतिय१. सर्वेष्वपि सूत्रादर्शषूपलभ्यमान, एतच्चियान्तर्गतः पाठोऽसङ्गत आभाति, टीकायामस्य पाठस्य व्याख्या न वर्तते, नोपलभ्यते चायं पाठ श्री
जीवविजयगणि कृतस्तबके।।पन्नवणा।। (महावीर विद्यालय) यह पाठ विचारणीय लगता है, क्योंकि स्थलचर में उरसरिसर्प की उत्कृष्ट अवगाहना एक हजार योजन की है, क्या वह स्थलचर की उत्कृष्ट अवगाहना हो न सके? (श्री अजितशेखर विजयजी संपादित पन्नवणा)
137
| SR No. | 005762 |
| Book Title | Pragnapana Sutra Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Munichandrasuri, Jayanandvijay |
| Publisher | Guru Ramchandra Prakashan Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 404 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & agam_pragyapana |
| File Size | 11 MB |