________________
दसमं चरमाचरमपयं गतिचरमाचरिमाइं
श्री प्रज्ञापना सूत्र भाग १ असंखेज्जपएसियस्स संखेज्जपएसोगाढस्स दव्वट्ठयाए एगे अचरिमे१, चरमाइं संखेज्जगुणाई, अचरमं च चरमाणि य दो वि विसेसाहियाईरे, चरमन्तपएसा संखेज्जगुणा, अचरमंतपएसा संखेज्जगुणा, चरमन्तपएसा य अचरमंतपएसा य दो वि विसेसाहिया। एवंजाव आयते। परिमंडलस्सणं भंते! संठाणस्स असंखेज्जपएसियस्स असंखेज्जपएसोगाढस्स अचरमस्स यचरमाण य चरमंतपएसाण य अचरमंतपएसाण य दव्वट्ठयाए परसट्ठयाए दव्वट्ठपएसट्ठयाए कयरे कयरेहितो अप्पा वा० ४? गोयमा! जहा रयण्णप्पभाए अप्पाबहुयं तहेव निरवसेसं નાળિયä, áનાવ ગાયતે Iટૂ-શારદil (મૂળ) હે ભગવન્! સંખ્યાતા પ્રદેશમાં રહેલા અસંખ્યાતપ્રદેશિક પરિમંડલ સંસ્થાનના અચરમ ખંડ, ચરમ ખંડો, ચરમાત્તપ્રદેશ
અને અચરમાત્તપ્રદેશોમાં દ્રવ્યાર્થપણે, પ્રદેશાર્થપણે અને દ્રવ્યાર્થપ્રદેશાર્થ પણે કોણ કોનાથી અલ્પ, બહુ, તુલ્ય કે વિશેષાધિક છે? હે ગૌતમ! સંખ્યાતા પ્રદેશમાં રહેલ અસંખ્યાતપ્રદેશિક પરિમંડલ સંસ્થાનનો દ્રવ્યાર્થપણે સૌથી થોડો એક અચરમ ખંડ છે, તેથી ચરમ ખંડો સંખ્યાતગુણા છે, તેથી અચરમખંડ અને ચરમખંડો બન્ને મળી વિશેષાધિક છે. પ્રદેશાર્થપણે સંખ્યાતા પ્રદેશમાં રહેલા અસંખ્યાતપ્રદેશિક પરિમંડલ સંસ્થાનના ચરમાત્તપ્રદેશો સૌથી થોડા છે, તેથી અચરમાત્તપ્રદેશો સંખ્યાતગુણા છે, તેથી ચરમાત્તપ્રદેશો અને અચરમાત્તપ્રદેશો બને મળી વિશેષાધિક છે, દ્રવ્યાર્થ પ્રદેશાર્થપણે સૌથી થોડો સંખ્યાતા પ્રદેશમાં રહેલા અસંખ્યાતપ્રદેશિક પરિમંડલ સંસ્થાનનો દ્રવ્યાર્થપણે એક અચરમ ખંડ છે તેથી ચરમ ખંડો સંખ્યાતગુણા છે, તેથી અચરમ ખંડ અને ચરમ ખંડો બન્ને મળી વિશેષાધિક છે, તેથી પ્રદેશાર્થપણે ચરમાન્તપ્રદેશો સંખ્યાતગુણા છે, તેથી અચરમાન્તપ્રદેશો સંખ્યાતગુણા છે, તેથી ચરમાત્તપ્રદેશો અને
અચરમાત્ત પ્રદેશો બન્ને મળી વિશેષાધિક છે. એ પ્રમાણે યાવત્ આયત સંસ્થાન સુધી જાણવું. l/૧૭૩૬૯ परिमंडलस्सणं भंते! संठाणस्स अणंतपएसियस्स संखेज्जपएसोगाढस्स अचरिमस्स य चरमाण य चरमंतपएसाण य अचरमंतपएसाण य दव्वट्ठयाए पएसठ्ठयाए दव्वट्ठपएसट्टयाए कयरे कयरेहितो अप्पा वा०४? गोयमा! जहा संखेज्जापएसिअस्स संखेज्जपएसोगाढस्स, नवरंसंकमेण[संकमे] अणंतगुणा, एवंजाव आयए। परिमंडलस्स णं भंते! संठाणस्स अणंतपएसियस्स असंखेज्जपएसोगाढस्स अचरमस्स य४ जहा रयणप्पभाए, नवरं संकमे મviતા, પર્વ નાવ ગાયત ૦િ-૧૮નારૂ૭૦ (મૂળ) હે ભગવન્! અસંખ્યાતા પ્રદેશમાં રહેલા અસંખ્યાતપ્રદેશિક પરિમંડલ સંસ્થાનના અચરમ ખંડ, ચરમ ખંડો, ચરમાત્તપ્રદેશો
અને અચરમાત્તપ્રદેશોમાં દ્રવ્યાર્થપણે, પ્રદેશાર્થપણે, અને દ્રવ્યાર્થ–પ્રદેશાર્થપણે કોણ કોનાથી અલ્પ, બહુ તુલ્ય કે વિશેષાધિક છે? હે ગૌતમ! જેમ રત્નપ્રભાનું અલ્પબહુત કહ્યું તેમજ બધું કહેવું. એ પ્રમાણે યાવત્ આયત સંસ્થાન સુધી જાણવું. હે ભગવન્! સંખ્યાતા પ્રદેશમાં રહેલા અનન્તપ્રદેશિક પરિમંડલ સંસ્થાનના અચરમ ખંડ, ચરમ ખંડો, ચરમાત્તપ્રદેશો અને અચરમાન્તપ્રદેશોમાં દ્રવ્યાર્થપણે, પ્રદેશાર્થપણે અને દ્રવ્યાર્થ–પ્રદેશાર્થપણે કોણ કોનાથી અલ્પ, બહુ, તુલ્ય કે વિશેષાધિક છે? હે ગૌતમ! જેમ સંખ્યાતા પ્રદેશમાં રહેલા સંખ્યાતાપ્રાદેશિક પરિમંડલ સંસ્થાન સંબંધ કહ્યું છે તેમ કહેવું. પરંતુ સંક્રમમાં-વ્યાદિના વિચારના સંક્રમમાં અનંતગુણા જાણવા. એ પ્રમાણે યાવત્ આયત સંસ્થાન સુધી જાણવું. હે ભગવન્! અસંખ્યાતા પ્રદેશમાં રહેલા અનન્ત પ્રદશિક પરિમંડલ સંસ્થાનના અચરમ ખંડઇત્યાદિ અલ્પબહુત જેમ રત્નપ્રભા સંબન્ધ કહ્યું છે તેમ કહેવું પરનું સંક્રમ—દ્રવ્યાદિના વિચારમાં અનન્તગુણા કહેવા. એ પ્રમાણે આયત સંસ્થાન સુધી કહેવું. ll૧૮૩૭oll
| ગતિવરમારિડું || जीवे णं मंते! गतिचरमेणं किं चरमे अचरमे? गोयमा! सिय चरमे, सिय अचरमे। नेरइए णं भंते! गतिचरमेणं किं
359