Page Text
________________
बीयठाणपयं वेमाणियदेवठाणाई
श्री प्रज्ञापना सूत्र भाग १
परिक्खेवेणं, सव्वरयणामया, ,અચ્છા, સહા, તન્હા, પટ્ટા, મઠ્ઠા, નીરયા, નિમ્નતા,નિપ્પા, નિડછાયા, સપ્પમા, સશિશિરીીયા, સખ્ખોયા, પાતારીયા, સિપ્લિન્ગા, અમિવા, પદિવા સ્ત્ય નું આળऽच्चयाणं देवाणं तिन्नि विमाणावाससया भवन्तीति मक्खायं । ते णं विमाणा सव्वरयणामया, अच्छा, सण्हा, તજ્ઞા, ષટ્ટા, મઠ્ઠા, નીરયા, નિમ્નતા, નિપ્પા, નિડછાયા, સવ્વમા, સસિરિયા, સખ્ખોયા, પાતારીયા, दरिसणिज्जा, अभिरूवा, पडिरूवा । तेसि णं विमाणाणं[कप्पाणं] बहुमज्झदेसभाए पंच वडिंसया पन्नत्ता । तं जहा- अंकवडिंसए फलिहवडिंसए, रयणवडिंसए, जायरूववडिंसए, मज्झे एत्थ अच्चुयवडिंस । ते णं वडिंसया सव्वरयणामया, जाव पडिरूवा । एत्थ णं आरण - ऽच्चुयाणं देवाणं पज्जत्तापज्जत्ताणं ठाणा पन्नत्ता । तिसु वि लोगस्स असंखेज्जइभागे । तत्थ णं बहवे आरण - ऽच्चुया देवा जाव विहरति । अच्चुए इत्थ देविंदे देवराया परिवसइ, जहा पाणए जाव विहरइ । नवरं तिण्हं विमाणावाससयाणं, दसण्हं सामाणियसाहस्सीणं, चत्तालीसाए आयरक्खदेवसाहस्सीणं आहेवच्चं कुव्वमाणे जाव विहरइ । बत्तीस अट्ठवीसा बारस अट्ठ चउरो (य)सयसहस्सा। पन्ना चत्तालीसा छच्च सहस्सा सहस्सारे ॥ १॥ आणय- पाणयकप्पे चत्तारि सयाऽऽरणच्चुए तिन्नि । सत्त विमाणसयाई चउसु वि एएसु कप्पेसु ॥२॥ सामाणियसंगहणीगाहा-चउरासीई असीई बावत्तरी सत्तरी य सट्ठी य। पन्ना चत्तालीसा तीसा वीसा दस सहस्सा ॥ १ ॥ एए चेव आयरक्खा चउग्गुणा ।।सू०-५३।।१३१।। (મૂળ) હે ભગવન્! પર્યાપ્તા અને અપર્યાપ્તા આરણ અને અચ્યુત દેવોના ક્યાં સ્થાનો છે? હે ભગવન્! આરણ અને અચ્યુત દેવો ક્યાં રહે છે? હે ગૌતમ! આનત અને પ્રાણત કલ્પની ઉપર સમાન દિશાએ અને સમાન વિદિશાએ આરણ અને અચ્યુત નામે બે કલ્પો છે. તેં પૂર્વ-પશ્ચિમ લાંબા અને ઉત્તર-દક્ષિણ વિસ્તીર્ણ છે. તે અર્ધચન્દ્રની આકૃતિવાળા અને કીરણોવાળા અને તેજના રાશિના સમાન વર્ણવાળા છે. તે લંબાઇ અને પહોળાઇમાં અસંખ્યાતા કોટાકોટિ યોજન છે અને પરિધિ વડે પણ અસંખ્યાતા કોટાકોટિ યોજન પ્રમાણ છે. તે સર્વ રત્નમય, સ્વચ્છ, કોમળ, સુકુમાર, ધૃષ્ટ-ખર સરાણથી ઘસેલાં, અને સૃષ્ટ–કોમળ સરાણથી ઘસેલાં, રજરહિત, નિષ્પક, નિરાવરણ કાન્તિવાળા, પ્રભાયુક્ત, શોભાયુક્ત, ઉદ્યોતસહિત, પ્રસન્નતા કરનાર, દર્શનીય, અભિરૂપ અને પ્રતિરૂપ છે. અહીં આરણ અને અચ્યુત દેવોના ત્રણસો વિમાનો છે એમ કહ્યું છે. તે વિમાનો સર્વ રત્નમય, સ્વચ્છ, સૂક્ષ્મ, સુકુમાર, ઘસેલા અને સૃષ્ટ–સારી રીતે ઘસેલા, રજરહિત, નિર્મલ, નિષ્પક, નિરાવરણ કાન્તિવાળા, પ્રભાસહિત, શોભાસહિત, ઉદ્યોતસહિત, પ્રસન્નતા આપનાર, દર્શનીય, અભિરૂપ અને પ્રતિરૂપ છે. તે કલ્પોના વિમાનોના બરોબર મધ્ય ભાગમાં પાંચ અવતંસક વિમાનો કહ્યા છે. તે આ પ્રમાણે-૧ અંકાવતંસક, ૨ સ્ફટિકાવતંસક, ૩ રત્નાવતંસક, ૪ જાતરૂપાવતંસક અને તેના મધ્ય ભાગમાં અચ્યુતાવતંસક છે. તે અવતંસક વિમાનો સર્વ રત્નમય યાવ-પ્રતિરૂપ છે. અહીં પર્યાપ્તા અને અપર્યાપ્તા આરણઅચ્યુત દેવોના સ્થાનો છે. ઉપપાત, સમુદ્દાત અને સ્વસ્થાન–એ ત્રણેને આશ્રયી લોકના અસંખ્યાતમા ભાગમાં છે. ત્યાં ઘણા આરણ અને અચ્યુત દેવો રહે છે. અહીં અચ્યુત નામે દેવોનો ઇન્દ્ર અને દેવોનો રાજા રહે છે–ઇત્યાદિ પ્રાણતની પેઠે યાવત્ત્વ‘વિહરે છે’ ત્યાં સુધી જાણવું. પરન્તુ ત્રણસો વિમાનોનું, દસ હજાર સામાનિક દેવોનું, અને ચાળીશ હજાર આત્મરક્ષક દેવોનું અધિપતિપણું કરતો યાવત્–વિહરે છે.
(૧) બત્રીશ લાખ (૨) અઠ્યાવીશ લાખ, (૩) બાર લાખ, (૪) આઠ લાખ, (૫) ચાર લાખ, (૬) પચાસ હજાર, (૭) ચાળીશ હજાર, (૮)છ હજાર સહસ્રાર કલ્પમાં છે, (૯–૧૦) આનત અને પ્રાણત કલ્પમાં ચારસો અને આરણ અને અચ્યુતને વિષે ત્રણસો એમ એ ચારે કલ્પોને વિશે મળીને સાતસો વિમાનો છે.
સામાનિક દેવોની સંગ્રહણી ગાથા-(૧) ચોરાશી હજાર, (૨) એંશી હજાર, (૩) બહોતેર હજાર, (૪) સિત્તેર
149
| SR No. | 005761 |
| Book Title | Pragnapana Sutra Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Munichandrasuri, Jayanandvijay |
| Publisher | Guru Ramchandra Prakashan Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 554 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & agam_pragyapana |
| File Size | 15 MB |