________________
बीयठाणपयं वाणमंतरदेवठाणाई
श्री प्रज्ञापना सूत्र भाग १
લાખ, નાગકુમારના ચાળીશ લાખ, સુવર્ણકુમારના ચુંમાળીસ લાખ, વાયુકુમારના છંતાળીસ લાખ, દ્વીપકુમાર, દીકકુમાર, ઉદષિકુમાર, વિધુત્યુમાર, સ્તનતકુમાર અને અગ્નિકુમારના પ્રત્યેકના છત્રીશ છત્રીસ લાખ ભવનો છે. હવે સામાનિક અને આત્મરક્ષક દેવોની સંખ્યાનો સંગ્રહ કરવા માટે કહે છે– સી સી હતુ' ઇત્યાદિ. દક્ષિણના અસુરકુમારેન્દ્રના ચોસઠ હજાર સામાનિક દેવો છે. ઉત્તર દિશાના અસુરકુમારેન્દ્રના સાઠ હજાર, કસુરવના' અસુરકુમારેન્દ્ર સિવાય બાકીના બધા દક્ષિણના અને ઉત્તરના ઇન્દ્રોના પ્રત્યેકના છ છ હજાર ‘સામાળિયા ૩ પણ' એ સામાનિક દેવો જાણવા. અને આત્મરક્ષક દેવો બધે ઠેકાણે સામાનિક દેવોથી ચાર ગુણા સમજવા. હવે દક્ષિણ અને ઉત્તર દિશાના અસુરકુમારાદિના અનુક્રમે ઇન્દ્રો બતાવે છે
વરે ઘરને' ઇત્યાદિ. દક્ષિણ દિશાના અસુરકુમારોનો ઇન્દ્ર અમર છે, નાગકુમારોનો ધરણ, સુવર્ણકુમારોનો વેણદેવ, વિઘુકુમારોનો હરિકાન્ત, અગ્નિકુમારોનો અગ્નિશિખ, દ્વીપકુમારોનો પૂર્ણ, ઉદધિકુમારોનો જલકાન્ત, દિકકુમારોનો અમિત, વાયુકુમારોનો વેલંબ અને સ્વનિતકુમારોનો ઘોષ નામે ઇન્દ્ર છે. “વતિ-મૂયા' ઇત્યાદિ.ઉત્તર દિશામાં રહેનારા અસુરકુમારોનો ઇન્દ્ર બલિ છે. નાગકુમારોનો ભૂતાનંદ, સુવર્ણકુમારોનો વેણુદાલિ, વિઘુકુમારોનો હરિસ્સહ, અગ્નિકુમારોનો અગ્નિમાનવ, લીપકુમારોનો વિશિષ્ટ, ઉદધિકુમારોનો જલપ્રભ, દિકકુમારોનો અમિતવાહન, વાયુકુમારોનો પ્રભંજન અને સ્વનિતકુમારોનો મહાઘોષ ઈન્દ્ર છે. અસુરકુમારાદિના વર્ષોનો સંગ્રહ કરીને કહે છે ના અસુરના ' ઇત્યાદિ બે ગાથા છે. બધા અસુરકુમારો કાળા છે, નાગકુમારો અને ઉદષિકુમારો બને ‘પાડુરા –શ્વેતવર્ણના છે, અવરનવનિયોગ:' શ્રેષ્ઠ સુવર્ણની કસોટી ઉપરની રેખા જેવા ગૌર-રક્તપીત વર્ણના સુવર્ણકુમારો, દિમારો અને સ્તનતકુમારો છે. વિઘુકુમારો, અગ્નિકુમારો અને દીપકુમારો રાષ્ટ્રનવા 'તપાવેલા સુવર્ણના જેવા-કંઈક રક્તવર્ણના છે. વાયુકુમારો શ્યામ છે. તે શ્યામપણું સ્પષ્ટ કરી બતાવે છેપ્રિયંગુવ:' પ્રિયંગુ વૃક્ષના વર્ણ જેવા છે. હવે વસ્ત્રોનો વર્ણ જણાવે છે કે, હુંતિ રતા' ઇત્યાદિ બે ગાથા છે. અસુરકુમારના રાતાં વસ્ત્રો છે. નાગકુમાર અને ઉદધિકુમારના શિલિન્ક વૃક્ષના પુષ્પના જેવા નીલવર્ણવાળાં વસ્ત્રો છે, સુવર્ણકુમારો, દિíમારો અને સ્વનિતકુમારો સાચવના :' અશ્વના આસ્યગ-મુખમાં રહેલ ફીણના જેવા ધોળા વસ્ત્ર ધારણ કરનાર હોય છે એટલે કે તેઓ બહુધા શ્વેત વસ્ત્રો પહેરવાના સ્વભાવવાળા છે. વિઘુકુમાર, દ્વીપકુમાર અને અગ્નિકુમાર નીલવર્ણના વસ્ત્રોવાળા છે, અને વાયકુમારને સંધ્યાના રંગ જેવા વસ્ત્રો છે. ૩૭/૧૧૫
Tી વાળનંતરદેવવાળખું || कहि णं भंते! वाणमंतराणं देवाणं पज्जत्तापज्जत्ताणं ठाणा पन्नत्ता? कहि णं भंते! वाणमंतरा देवा परिवसंति? गोयमा! इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए रयणामयस्स कंडस्स जोयणसहस्सबाहल्लस्स उवरि एगं जोयणसयं ओगाहित्ता हिट्ठा विएगंजोयणसयंवज्जित्ता मज्झे अट्ठसुजोयणसएसुएत्थणं वाणमंतराणंदेवाणं तिरियमसंखेज्जा भोमेज्जनगरावाससयसहस्सा भवन्तीति मक्खायं। ते णं भोमेज्जा णगरा बाहिं वट्टा, अंतो चउरंसा, अहे पुक्खरकन्नियासंठाणसंठिया, उक्किन्नंतरविउलगंभीरखाय-फलिहा, पागार-ऽट्टालय-कवाड-तोरणपडिदुवारदेसभागा,जंत-सयग्धि-मुसल-मुसंढिपरियारिया,अउज्झा,सदाजया,सदागुत्ता, अडयालकोटगरइया, • अडयालकयवणमाला,खेमा, सिवा, किंकरामरदंडोवरक्खिया, लाउल्लोइयमहिया, गोसीस-सरसरत्तचंदणददरदिन्नपंचंगुलितला, उवचियचंदणकलसा, चंदणघडसुकयतोरणपडिदुवारदेसभागा, आसत्तोसत्तविठलवट्टवग्घारियमल्लदामकलावा,पंचवण्णसरससुरहिमुक्कपुप्फपुंजोवयारकलिया,कालागुरु-पवर-कुंदुरुक्क-तुरुक्कधूवमघमघंतगंधुभूयाभिरामा,सुगंधवरगंधगंधिया,गंधवट्टिभूया,अच्छरगणसंघसंविकिन्ना, दिव्वतुडियसहसंपणदिया, પડા માતાપિરામા, બ્રાય/મથા, કચ્છી, સપા, ના, પટ્ટા, મા, નીયા, નિગ્નતા, નિખંwા, निक्कडच्छाया, सप्पहा, सस्सिरीया, समरीइया, सउज्जोया, पासाइया, दरिसणिज्जा, अभिरूवा, पडिरूवा।
– 133