________________
बीयठाणपयं आउक्कायठाणाई
श्री प्रज्ञापना सूत्र भाग १ પર્યાપ્તાનો વિચાર કર્યો છે તેમ અપર્યાપ્તાનો પણ વિચાર જાણવો. કેમકે પર્યાપ્તાને આશ્રયી અપર્યાપ્ત ઉપજે છે. રા. कहि णं भंते! सुहमपुढविकाइयाणं पज्जत्तगाणं अपज्जत्तगाण य ठाणा पन्नत्ता? गोयमा! सुहमपुढविकाइया जे पज्जत्तगा जे य अपज्जत्तगा ते सव्वे एगविहा अविसेसा अणाणत्ता सव्वलोयपरियावन्नगा पन्नत्ता समणाउसो! ।।सू०-३।।८१।। (મૂ૦) હે ભગવન! પર્યાપ્તા સૂક્ષ્મ પૃથિવીકાયિકોના અને અપર્યાપ્ત સૂક્ષ્મ પૃથિવીકાયિકોના ક્યાં સ્થાનો છે? હે ગૌતમ! સૂક્ષ્મ
પૃથિવીકાયિકો જે પર્યાપ્તા અને અપર્યાપ્યા છે તે બધા હે આયુષ્માનું શ્રમણ ! એક પ્રકારના, વિશેષતા રહિત, ભિન્નતા
रहित सने सर्व सोमा व्या छ. ॥3॥८१॥ (ટી૦) સૂક્ષ્મ પૃથિવીકાયિક પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત સૂત્રમાં જે પર્યાપ્તા અને અપર્યાપ્તા સૂક્ષ્મ પૃથિવીકાયિકો છે તે બધા એક પ્રકારના છે, કારણ કે પૂર્વે કરેલા સ્વસ્થાનાદિ વિચારને આશ્રયી તેમાં ભેદ નથી. એટલે તેમાં ઉપપાત, સમુદ્ધાત અને स्वस्थानीनो मेहनथी.'अविशेषाः'विशेषता हित मेट सेवा पछि तेवामी सपा ५९ वा.'अनानात्वाः ' ભિન્નતા રહિત છે, એટલે દેશના ભેદથી તેઓનો ભેદ નથી. તાત્પર્ય એ છે કે જે આધારભૂત આકાશ પ્રદેશોમાં આ પર્યાપ્ત सूक्ष्म पृथिवी यिो छ, ते४ मा प्रशोमा अपय[L ५९ छ. वणी 'सर्वलोकपर्यापन्नाः' ७५५ात, समुधात भने સ્વસ્થાન વડે સર્વલોકવ્યાપી છે-એમ મેં તથા અન્ય ઋષભાદિ તીર્થકરોએ કહેલું છે. આથી આગમનું કથંચિત્ (અર્થની अपेक्षा) नित्य५ ४५व्यु. ॥3॥८१।।
|| आउक्कायठाणाई ।। कहि णं भंते! बादरआउक्काइयाणं पज्जत्तगाणं ठाणा पन्नत्ता? गोयमा! सट्ठाणेणं सत्तसु घणोदहीसु, सत्तसु घणोदहिवलएसु, अहोलोए पायालेसु, भवणेसु, भवणपत्थडेसु, उड्डलोएकप्पेसु,विमाणेसु,विमाणावलियासु, विमाणपत्थडेसु,तिरियलोए अगडेसु, तलायेसु, नदीसु, दहेसु, वावीसु, पुक्खरिणीसु,दीहियासु, गुंजालियासु, सरेसु, सरपंतियासु, सरसरपंतियासु, बिलेसु, बिलपंतियासु, उज्झरेसु, निज्झरेसु, चिल्ललएसुचिल्ललेसु], पल्लएसुपिल्ललएसु], वप्पिणेसु, दीवेसु, समुद्देसु, सव्वेसु चेव जलासएसु, जलट्ठाणेसु, एत्थ णं बादर आउक्काइयाणं पज्जत्ताणं ठाणा पन्नत्ता। उववाएणंलोयस्स असंखेज्जइभागे,समुग्घाएणंलोयस्स असंखेज्जइभागे, सट्ठाणेणं लोयस्स असंखेज्जइभागे। कहि णं भंते! बादरआउक्काइयाणं अपज्जत्तगाण[अपज्जत्ताणं] ठाणा पन्नत्ता? गोयमा! जत्थेव बादर आउक्काइपज्जत्तगाणं ठाणा पन्नत्ता तत्थेव बादर आउक्काइयाणं अपज्जत्तगाणं ठाणा पन्नत्ता। उववाएणं सव्वलोए, समुग्घाएणं, सव्वलोए, सट्ठाणेणं लोयस्स असंखेज्जइभागे। कहि णं भंते! सुहुमआउक्काइयाणं पज्जत्तगाणं अपज्जत्तगाणं ठाणा पन्नत्ता? गोयमा! सुहुमआउक्काइया जे पज्जत्तगाजे य अपज्जत्तगा ते सव्वे एगविहा अविसेसा अणाणत्ता सव्वलोयपरियावनगा पन्नत्तासमणाउसो!।।सू०-४।।८।। (મૂ૦) હે ભગવન્! પર્યાપ્ત બાદર અપ્લાયિકોના ક્યાં સ્થાનો કહેલાં છે? હે ગૌતમ! સ્વસ્થાનને આશ્રયી સાત ઘનોદધિમાં,
સાત ઘનોદધિવલયોમાં, અધોલોકમાં, પાતાલકલશોમાં, ભવનોમાં, ભવનપ્રસ્તટોમાં, ઊર્ધ્વલોકમાં, કલ્પોમાં, વિમાનોમાં, विमानावसिअमोमा, विमानप्रस्तटोमा,
तिमा , मपटो-पा, तापी, नहीमी, दही, वापीसी, पुरिणामी, हजिसी, सिमी, सरोवरो, सरोवरपंतिमी, स२:४२:पंडितो, निलो, नियतिमी, ४४२१-१२९॥मी, નિઝરા-ઝરાઓ, છિલ્લરો, પલ્વલો, વપ્રો, દ્વીપો, સમુદ્રો, સર્વ જલાશયો અને જલના સ્થાનોમાં અહીં પર્યાપ્તા બાદર અકાયિકોના સ્થાનો કહ્યાં છે. તેઓ ઉપપાત વડે લોકના અસંખ્યાતમા ભાગમાં, સમુદ્યાતવડે લોકના અસંખ્યાતમાં
103