________________
10
15
૧૨૦ . આવશ્યકનિયુક્તિ • હરિભદ્રીયવૃત્તિ • સભાષાંતર (ભાગ-૩) तथा परिषद् वक्तव्या, किंभूतायाः पर्षदः कथनीयमिति, तथा कथनविधिश्च-कथनप्रकारश्च वक्तव्यः, तथा फलं चैहिकामुष्मिकभेदं कथनीयं, आदावेते षड् भेदा इति गाथासमासार्थः । व्यासार्थं तु यथाऽवसरं भाष्यकार एव वक्ष्यति ॥१५५८॥ तत्राद्यावयवव्यासार्थप्रतिपिपादयिषयाह -
नामंठवणादविए अइच्छ पडिसेहमेव भावे य। एए खलु छब्भेया पच्चक्खाणंमि नायव्वा ॥२४०॥ (भा०) दव्वनिमित्तं दव्वे दव्वभूओ व तत्थ रायसुआ । अइच्छापच्चक्खाणं बंभणसमणा अदिच्छत्ति ॥२४१॥ (भा०) अमुगं दिज्जउ मज्झं नत्थि ममं तं तु होइ पडिसेहो । सेसपयाण य गाहा पच्चक्खाणस्स भावंमि ॥२४२॥ (भा०) तं दुविहं सुअनोसुअ सुयं दुहा पुव्वमेव नोपुव्वं । . पुव्वसुय नवमपुव्वं नोपुव्वसुयं इमं चेव ॥२४३॥ (भा०) नोसुअपच्चक्खाणं मूलगुणे चेव उत्तरगुणे य । मूले सव्वं देसं इत्तरियं आवकहियं च ॥२४४॥ (भा०) मूलगुणावि य दुविहा समणाणं चेव सावयाणं च । ते पुण विभज्जमाणा पंचविहा हुंति नायव्वा ॥१॥ (प्र०). पाणवहमुसावाए अदत्तमेहुणपरिग्गहे चेव ।
समणाणं मुलगुणा तिविहंतिविहेण नायव्वा ॥२४५॥ (भा०) व्याख्या-नामप्रत्याख्यानं स्थापनाप्रत्याख्यानं 'दविए 'त्ति द्रव्यप्रत्याख्यानं, 'अदिच्छत्ति 20 दातुमिच्छा दित्सा न दित्सा अदित्सा सैव प्रत्याख्यानमदित्साप्रत्याख्यानं 'पडिसेहे 'त्ति
प्रतिषेधप्रत्याख्यानं, ‘एवं भावे 'त्ति एवं भावप्रत्याख्यानं च, 'एए खलु छब्भेया पच्चक्खाणंमि नायव्व'त्ति गाथादलं निगदसिद्धमयं गाथासमुदायार्थः, अवयवार्थं तु यथावसरं वक्ष्यामः, तत्र કેવા પ્રકારની પર્ષદા આગળ આ બધું કથન કરવું જોઈએ તે પર્ષદા જણાવવી. (૫) કથન કેવી રીતે
४२j ? ते अथननो २ ४९॥वो. (६) मैटि-माभुष्मि प्रत्याध्यानन ॥ ४॥g. मा 25 પ્રમાણે શરૂઆતમાં આ છ ભેદો જાણવા. આ ગાથાનો સંક્ષેપાર્થ કહ્યો. વિસ્તારથી અર્થ ભાષ્યકાર જ અવસર પ્રમાણે આગળ કહશે. (૧૫૫૮
અવતરણિકા : તેમાં પ્રથમ “પ્રત્યાખ્યાન' નામના અવયવનો વિસ્તારથી અર્થ પ્રતિપાદન કરવાની ઇચ્છાથી કહે છે ?
थार्थ : अर्थ प्रभारी वो. 30 : नाम, स्थापना, द्रव्य, महित्सा, प्रतिषेध, अने भावमा प्रमापथ्याने विशे
છ પ્રકારના નિક્ષેપા જાણવા. તેમાં દેવાની ઇચ્છા તે દિત્સા, દિત્સાનો અભાવ તે અદિત્સા. તે રૂપ જે પ્રત્યાખ્યાન તે અદિત્સાપ્રત્યાખ્યાન. આ સંક્ષેપથી અર્થ કહ્યો. વિસ્તાર અર્થ અવસર પ્રમાણે આગળ