________________
5
10
૧૦૦
15
आवश्य नियुक्ति • हरिभद्रीयवृत्ति • सभाषांतर (भाग-७)
भत्ते पाणे सयणासणे य अरिहंतसमणसिज्जासु । उच्चारे पासवणे पणवीसं हुंति उस्सासा ॥ २३६ ॥ द्वारम् ( भा० ) नियआलयाओ गमणं अन्नत्थ उ सुत्तपोरिसिनिमित्तं । होइ विहारो इत्थवि पणवीसं हुंति ऊसासा ॥१॥ ( प्र० ) उद्देससमुद्देसे सत्तावीसं अणुन्नवणियाए । अट्ठेव य ऊसासा पट्ठवणपडिक्कमणमाई ॥ १५३७॥ जुज्जइ अकालपढियाइएसु दुट्टु अ पडिच्छियाईसु । समणुन्नसमुद्देसे काउस्सग्गस्स करणं तु ॥ १५३८ ॥ जं पुण उद्दिसमाणा अणइक्कंतावि कुणह उस्सग्गं । एस अकओवि दोसो परिधिप्पइ किं मुहा भंते !? ॥ १५३९ ॥. पावुग्धाई कीरइ उस्सग्गो मंगलंति उसे ।
अणुवहियमंगलाणं मा हुज्ज कहिंचि णे विग्धं ॥ १५४०॥ पाणवहमुसावाए अदत्तमेहुणपरिग्गहे चेव ।
सयमेगं तु अणूणं ऊसासाणं भविज्जाहि ॥१५४१॥ नावाए उत्तरिउं वहमाई तह नई च एमेव ।
संतारेण चलेण व गंतुं पणवीस ऊंसासा ॥१॥ ( प्र० )
मणं भिक्षादिनिमित्तमन्यग्रामादौ, आगमणं तत्तो चेव, इत्थ इरियावहियं पडिक्कमिऊण पंचवीसुस्सासो काउस्सग्गो कायव्व ॥ १५३६ ॥ तथा चामुमेवावयवं विवृण्वन्नाह भाष्यकारः'भत्ते पाणे सयणासणे' गाहा, भत्तपाणनिमित्तमन्नगामादिगया जड़ न ताव वेलेति ता ईरियावहियं 20 पडिक्कमिऊण अच्छंति । आगयावि पुणोऽवि पडिक्कमंति, सयणासणेत्ति एवं सयणासणनिमित्तंपि, ગાથાર્થ : શેષ ગાથાઓનો અર્થ ટીકાર્થ પ્રમાણે જાણવો.
ટીકાર્થ : પ્રથમ ગાથામાં ગમન એટલે ભિક્ષા વિગેરે માટે અન્ય ગામ વિગેરેમાં જવું. આગમન એટલે અન્ય ગામ વિગેરેથી પાછા આવવું. અહીં ઇરિયાવહી પ્રતિક્રમીને પચ્ચીસ ઉચ્છ્વાસ प्रभाए। अयोत्सर्ग ऽश्वो ॥१५३॥ ॥ ४ अवयवनुं विवरण उरता भाष्यार उहे छे - भत्ते 25 पाणे...' गाथा, તેમાં ભક્ત–પાન માટે અન્યગામ વિગેરેમાં સાધુઓ ગયા હોય અને હજું ભક્ત– પાનનો સમય ન થયો હોય અને ત્યાં રાહ જોઇને રોકાવવાનું હોય તો ઇરિયાવહી કરીને રહે છે. એ જ પ્રમાણે ભક્ત—પાન વિગેરે લઇને મૂળસ્થાને આવેલા સાધુઓ ફરી ઇરિયાવહી કરે છે. આ ४ प्रमाणे शय्या = સંથારો અથવા વસતિ, અને આસન = પીઠક વિગેરે માટે ગમનાગમનમાં
-
२३. गमनं भिक्षादिनिमित्तमन्यग्रामादौ आगमनं तत एवात्रेर्यापथिकीं प्रतिक्रम्य पञ्चविंशत्युच्छ्वासः कायोत्सर्गः 30 कर्त्तव्यः, भक्तपाननिमित्तमन्यग्रामादिगता यदि तावन्न वेलेति तदेर्यापथिकीं प्रतिक्रम्य तिष्ठन्ति, आगता अपि पुनरपि प्रतिक्राम्यन्ति, एवं शयनासननिमित्तमपि,