________________
5
10
15
८८
* खावश्य नियुक्ति • हरिभद्रीयवृत्ति • सत्भाषांतर (भाग - 9)
वैदृइ अच्छिउं, संवच्छरिए य आवस्सए कए पाओसिए पज्जोसवणा कप्पो कड्डिज्जति, सो पुण पुव्विं च अणागयं पंचरत्तेण कहिज्जइ य, एसा सामायारित्ति, एनामेव लेशतः उपसंहरन्नाह
भाष्यकार:
चाउम्मासियवरिसे आलोअण नियमसो हु दायव्वा ।
गहंणं अभिग्गहाण य पुव्वगहिए निवेएउं ॥ २३४॥ ( भा० ) चाउम्मासियवरिसे उस्सग्गो खित्तदेवयाए उ ।
पक्खिय सिज्जसुरीए करिंति चउमासिए वेगे ॥ २३५ ॥ ( भा० ) गाथाद्वयं गतार्थं । अधुना नियतकायोत्सर्गप्रतिपादनायाह
देसिय राइय पक्खिय चउमासे या तहेव वरिसे य । एएस हुंति नियया उस्सग्गा अनिअया सेसा ॥ १५३२ ॥ साय सयं गोसऽद्धं तिन्नेव सया हवंति पक्खमि । पंच य चाउम्मासे अट्ठसहस्सं च वारिसए ॥ १५३३॥ चत्तारि दो दुवाल वीसं चत्ता य हुंति उज्जोआ । देसिय राइय पक्खिय चाउम्मासे अ वरिसे य ॥ १५३४॥ पणवीसमद्धतेरस सिलोग पन्नत्तरिं च बोद्धव्वा ।
सयमेगं पणवीसं बे बावन्ना य वारिसिए । १५३५ ॥ કલ્પસૂત્ર) વંચાય છે. (શંકા : જે આ પર્યુષણાકલ્પ વંચાય છે તે શું એક દિવસમાં જ વંચાય છે ? સમાધાન : – ના,) તે પર્યુષણાકલ્પ પૂર્વના પાંચ દિવસથી વંચાય છે (અર્થાત્ સંવત્સરીએ પાંચમો દિવસ આવે તે રીતે વંચાય છે. તે પાંચમા દિવસે સંવત્સરીપ્રતિ કર્યા બાદ જે શેષ વાંચન બાકી હોય 20 તે વંચાય છે.) આ પ્રમાણે આ સામાચારી જાણવી. આ સામાચારીને જ લેશથી ઉપસંહાર કરતા ભાષ્યકાર કહે છે
ગાથાર્થ : ચાતુર્માસિક અને સંવત્સરીએ નિયમથી આલોચના આપવી. અને પૂર્વગૃહીત અભિગ્રહોનું નિવેદન કરીને નવા અભિગ્રહોનું ગ્રહણ કરવું.
ગાથાર્થ ઃ ચાતુર્માસિક અને સંવત્સરીપ્રતિક્રમણમાં ક્ષેત્રદેવતાનો કાયોત્સર્ગ કરે. પક્ષ્મિપ્રતિ25 ક્રમણમાં અને કેટલાકોના મતે ચાતુર્માસિકપ્રતિક્રમણમાં પણ ઉપાશ્રયસંબંધી દેવતાનો કાયોત્સર્ગ કરે. ટીકાર્થ : બંને ગાથાઓનો અર્થ સ્પષ્ટ જ છે. II૨૩૪–૨૩૫।। હવે નિયતકાયોત્સર્ગનું પ્રતિપાદન કરવા માટે કહે છે
ગાથાર્થ : દૈવસિક, રાત્રિક, પાક્ષિક, ચાતુર્માસિક અને સાંવત્સરિક આ પાંચે પ્રતિક્રમણોમાં (रातो) प्रयोत्सर्ग नियत छे. शेष प्रयोत्सर्ग अनियत भरावा.
ગાથાર્થ : ટીકાર્થ પ્રમાણે જાણવો.
30
२२. वर्त्तते स्थातुं, सांवत्सरिके चावश्यके कृते प्रदोषे पर्युषणाकल्पः कथ्यते, स पुनः पूर्वमेवानागते पञ्चरात्रेण कथ्यते च, एषा सामाचारीति ।