Avashyak Niryukti Part 06

SR No.: 005758
Original Sutra Author: N/A
Author: Aryarakshitvijay
Publisher: Vijay Premsuri Sanskrit Pathshala
Publication Year: 2010
Total Pages: 442
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati & agam_aavashyak
File Size: 10 MB

Page 82

10
शीबार (. ५२-५3) * ६८ तणत्ति दारं गतं ॥५१॥ इयाणिं सीसेत्ति दारं, तत्थ य
जाए दिसाए गामो तत्तो सीसं तु होइ कायव्वं । . उडेतरक्खणट्ठा एस विही से समासेणं ॥५२॥ इमीए वक्खाणं-जाए दिसाए गामो परिविज्जंतस्स तओ सीसं कायव्वं, पडिस्सयाओऽवि 5 णीणंतेहिं पुव्वं पाया णीणेयव्वा पच्छा सीसं, किंनिमित्तं ? – 'उठेतरक्खणट्ठा' जओ उद्धेइ तओ चेव गच्छइ सपडिहुत्ते गच्छंते अमंगलंतिकटु, सीसत्ति दारं गतं ॥५२॥ इयाणि उवगरणेत्ति दारं, तत्थ गाहा
चिंधट्ठा उवगरणं दोसा उ भवे अचिंधकरणंमि ।
मिच्छत्त सो व राया व कुणइ गामाण वहकरणं ॥५३॥ इमीए वक्खाणं-परिट्ठविज्जंते अहाजायमुवगरणं ठवेयव्वं-मुहपोत्तिया रयहरणं चोलपट्टगो पारामे 'क' मा ४२ ४२वो. भने नाये= शुभ 'त' मारने लवो मेटले जोडी ' ४२वो. (४थी क्त भावो ॥२ थाय इति बृ.क.उ. ४, गा. ५५३५) यू[ ४ ४१२ न होय तो प्रवे५४ (पत्यविशेष) विगैरेथी ५९॥ आयो मा२ ४३. 'तृए।' द्वार पू[ थयु. ॥५१॥ અવતરણિકા : હવે શીર્ષઢાર જણાવે છે. તેમાં ગાથા આ જાણવી ;
15 ગાથાર્થ : જે દિશામાં ગામ હોય તે દિશામાં મસ્તક રાખવું. જેથી ઊઠે તો રક્ષણ થાય. મડદાની આ સંક્ષેપથી વિધિ જાણવી.
ટીકાર્થ જે દિશામાં ગામ હોય તે દિશામાં મડદાનું મસ્તક રાખવું. ઉપાશ્રયમાંથી પણ બહાર નીકળતી વખતે પ્રથમ પગ બહાર કાઢવા પછી મસ્તક બહાર કાઢવું. શા માટે ? કદાચ ઊઠે તો રક્ષણ થાય તે માટે, અર્થાત્ જો ઉઠે તો ઉપાશ્રય તરફ પાછો આવે નહીં તે માટે આ રીતે રાખવું, 20 કારણ કે તે જે બાજુ ઉઠે તે બાજુ દોડે. વળી જે બાજુ ગામ હોય તેને અભિમુખ પગ રાખો તે અમંગલ (લોકોમાં) ગણાય. તેથી ગામ તરફ મસ્તક રાખવું. શીર્ષદ્વાર પૂર્ણ થયું. પરા - અવતરણિકા : હવે ઉપકરણ દ્વારા જણાવે છે તેમાં આ ગાથા છે ?
थार्थ : टार्थ प्रभावो . 2ीर्थ : भानी पारिहा५ या वाहतेनी पाशुभां यथाd (= Pीक्षा पतन।) ७५४२५॥ 25 મૂકવા તે આ પ્રમાણે – મુહપત્તિ, રજોહરણ અને ચોલપટ્ટો. જો આ વસ્તુઓ ન મૂકે તો અસામાચારી ६१. तृणानीति द्वारं गतं, इदानीं शीर्षमिति द्वारं, तत्र-अस्या व्याख्यानं यस्यां दिशि ग्रामः परिष्ठापयतस्तस्यां शीर्षं कर्त्तव्यं, प्रतिश्रयादपि नीयमानैः पूर्वं पादौ निष्काशयतिव्यौ पश्चाच्छीर्ष, किंनिमित्तं ?, उत्तिष्ठतो रक्षार्थं, यत उत्तिष्ठति तत एव गच्छति सप्रतिपक्षे (परावृत्य) गच्छत्यमङ्गलमितिकृत्वा । शीर्षमिति द्वारं गतं, इदानीमुपकरणमिति द्वारं, तत्र गाथा-अस्या व्याख्यानं-परिष्ठाप्यमाने यथाजातमुपकरणं स्थाप्यं 30 मुखवस्त्रिका रजोहरणं चोलपट्टकः