Avashyak Niryukti Part 06

SR No.: 005758
Original Sutra Author: N/A
Author: Aryarakshitvijay
Publisher: Vijay Premsuri Sanskrit Pathshala
Publication Year: 2010
Total Pages: 442
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati & agam_aavashyak
File Size: 10 MB

Page 46

નોએકેન્દ્રિયની પારિસ્થાપિનિકા (ગા. ૫) શ ૩૩ अत्र तज्जातातज्जातपारिस्थापनिकी प्रत्येकं पृथिव्यादीनां प्रदर्शितैव, भाष्यकारः सामान्येन तल्लक्षणप्रतिपादनायाह
तज्जायपरिट्ठवणा आगरमाईसु होइ बोद्धव्वा ।
એતન્નાથપરિવUT Uરમા વોલ્કવ્વા રદ્દા (મા.) व्याख्या - तज्जाते-तुल्यजातीये पारिस्थापनिका २ सा आगरादिषु परिस्थापनं कुर्वतो 5 भवति ज्ञातव्या, आकरा:- पृथिव्याद्याकराः प्रदर्शिता एव, अतज्जातीये-भिन्नजातीये पारिस्थापनिका २ सा पुनः कर्परादिषु यथा ( योगं) परिस्थापनं कुर्वतो बोद्धव्येति गाथार्थः ॥२०६॥ गतैकेन्द्रियपारिस्थापनिका, अधुना नोएकेन्द्रियपारिस्थापनिकां प्रतिपादयन्नाह___णोएगिदिएहिं जा सा सा दुविहा होइ आणुपुव्वीए। તHપાર્દિ વિહિયા ! નાયગ્લી નોતિથિં પાં
10. व्याख्या - एकेन्द्रिया न भवन्तीति नोएकेन्द्रिया:-त्रसादयस्तैः करणभूतैरिति तृतीया, अथवा तेषु सत्सु तद्विषया वेति सप्तमी, एवमन्यत्रापि योज्यं, याऽसौ पारिस्थापनिका सा 'द्विविधा' द्विप्रकारा भवति 'आनुपूर्व्या' परिपाट्या, द्वैविध्यमेव दर्शयति-तसपाणेहिं सुविहिया
અવતરણિકા: અહીં પૃથ્વીકાયાદિ દરેકની તજાત અને અતજાતપારિસ્થાનિકા દેખાડી. (પરંતુ તેનું લક્ષણ બતાવ્યું નથી. તેથી) ભાષ્યકાર સામાન્યથી તેનું લક્ષણ જણાવતા કહે છે $ 15
ગાથાર્થ : ટીકાર્થ પ્રમાણે જાણવો.
ટીકાર્થ : તજ્જાતમાં = તુલ્યજાતિમાં (અર્થાત્ સ્વસ્થાનમાં કે સ્વોત્પત્તિસ્થાનમાં) જે પરિસ્થાપના થાય તે તજ્જાતપારિસ્થાનિકા. આ પરિસ્થાપના કરાદિ સ્વસ્થાનમાં પરિસ્થાપના કરતા સાધુને જાણવી. તેમાં આકર એટલે પૃથિવીકાયાદિના ઉત્પત્તિસ્થાનો. અતજ્જાતમાં ભિન્નજાતિમાં જે પરિસ્થાપના તે અતજાતપારિસ્થાનિકા. તે વળી ઠીકરા વિગેરે યથાયોગ્ય વસ્તુમાં પરિસ્થાપન 20 કરતા સાધુને જાણવી. //ભા. ૨૦૬ll
અવતરણિકા: એકેન્દ્રિયપારિસ્થાનિકા પૂર્ણ થઈ. હવે નો એકેન્દ્રિયપારિસ્થાનિકાનું પ્રતિપાદન કરતાં કહે છે ?
ગાથાર્થ : હે સુવિહિત મુનિવરો ! નોએકેન્દ્રિયવડે જે પરિસ્થાપના થાય છે તે ક્રમશઃ બે પ્રકારે જાણવી – ત્રસજીવોવડે અને નોત્રસવડે.
25 ટીકાર્થઃ જે એકેન્દ્રિય નથી તે નોએકેન્દ્રિય અર્થાત્ ત્રસજીવો, તેઓડે. અહીં કરણ–અર્થમાં તૃતીયાવિભક્તિ જાણવી. અથવા સતિ સપ્તમી કે વિષયના અર્થમાં સપ્તમીવિભક્તિ જાણવી. તેથી ત્રસજીવો હોતે છતે અથવા ત્રસજીવોવિષયક પારિસ્થાનિકા. એ જ પ્રમાણે “નોત્રસ' શબ્દમાં પણ
સમજવું. આવી જે પારિસ્થાનિકા છે તે ક્રમશઃ બે પ્રકારની છે. તે બે પ્રકારો જ બતાવે છે – Jaih./ૉંક વિગેરેથી તાપિત થયેલા જેઓ વિવક્ષિતસ્થાનથી ઉદ્વેગ પામે છે અને છાયડા 30 जनसामा उष्णाचामलप्तविली विवक्षितस्थामाद् उद्विजन्ति गच्छन्ति च छायाद्यासेवनार्थं स्थानान्तरमिति - ત્રણ તિ નીવાળીવાળા |
5] 5 -..