________________
15
મંત્રસિદ્ધનું દૃષ્ટાન્ત (નિ. ૯૩૩) ૧૧૭ 'सो तेण वत्थेण उच्छाइयओ जाइ, टोप्परिया गया, सव्वपवरे आसणे ठिया, अन्नत्थ कयाइ एइ, भरिया २ आगया, आयरिएहिं अंतरा आगासे पहाणो ठविओ, सव्वाणि भिण्णाणि, सो चेल्लओ भीओ नट्ठो, आयरिया तत्थ गता, तच्चणिया भणंति-एहि बुद्धस्स पाए पैडाहित्ति, आयरिया भणंति-एहि पुत्ता ! सुद्धोदणसुता वंद मम, बुद्धो निग्गओ, पाएसु पडिओ, तत्थ थूभो बारे, सोऽवि भणिओ-एहि पाएहिं पडाहित्ति पडिओ, उद्धेहित्ति भणिओ अद्धोणओ ठिओ, एवं चेव अच्छहित्ति 5 भणिओ ट्ठिओ पासल्लिओ, नियंठणामिओ नामेण सो जाओ। एस एवंविहो विज्जासिद्धोत्ति ॥ साम्प्रतं मन्त्रसिद्धं सनिदर्शनमेवोपदर्शयति
साहीणसव्वमंतो बहुमंतो वा पहाणमंतो वा ।
नेओ स मंतसिद्धो खंभागरिसुव्व साइसओ ॥९३३॥ . व्याख्या : स्वाधीनसर्वमन्त्रो बहुमन्त्री वा मन्त्रेषु सिद्धो मन्त्रसिद्धः, प्रधानमन्त्रो वेति 10 એક ઉપાસકના ઘરે) ગઈ. ઉપાસકે સર્વશ્રેષ્ઠ આસન ઉપર કઢાઈને સ્થાપી. જો ઉપાસક કઢાઈનો આદર કરે નહીં તો તે ભક્તપાનાદિ લીધા વિના જ પાછી આવી જાય. (એવો તેનો અતિશય હતો.) પાત્રો ભરાઈને પાછા આવે છે ત્યારે આચાર્યો વચ્ચે જ આકાશમાં એક મોટો પાષાણ સ્થાપિત કર્યો. બધા જ પાત્રાઓ અથડાતા ભાંગી ગયા. તે બાળ સાધુ (આ જોઈને) ડર્યો અને ભાગી गयो. मायार्थ बौद्धो पासे या. .
- मौद्धो मायाने धु-भाव, बुद्धन। ५गम ५७.' मायार्थ : - पुत्री ! मौद्धो ! भावो, भने वहन रो, जुद्धनी प्रतिमा नीजी, ५मा ५ी. त्या ६२वा से पूतणु तुं. तेने ५९॥ मायार्थ ह्यु-भाव, ५मा ५७.' ते पूतj ५गमा ५ऽयु. मी था', मुं थयु, અને કંઈક નમીને તે પૂતળું ઊભું રહ્યું. “આ જ પ્રમાણે ઊભો રહેજે.” એમ કહેતા તે બાજુમાં भावाने मुं २j, भने तेनु नाम निथनामित (निथ नभायेसो) ५ऽयु. मावा ५२नो 20 વિદ્યાસિદ્ધ હોય છે.
અવતરણિકા: હવે ઉદાહરણ સહિત મંત્રસિદ્ધને બતાવતા નિર્યુક્તિકારશ્રી કહે છે કે
थार्थ : 2ीर्थ प्रमाणे को. ટીકાર્થ : મંત્રોમાં જ સિદ્ધ તે મંત્રસિદ્ધ . (એ પ્રમાણે સમાસ જાણવો.) સ્વાધીન છે સર્વ મંત્રો જેને તેવો અથવા બહુમત્રોવાળો અથવા પ્રધાનમંત્રોવાળો અથવા પ્રધાન એવા એક મંત્રવાળો 25
- ७७. स तेन वस्त्रेणाच्छादितो याति, टोप्परिका गता, सर्वप्रवरे आसने स्थिता, अन्यत्र कदाचिदायाति, भृतानि २ आगतानि, आचार्यैरन्तराऽऽकाशे पाषाणः स्थापितः, सर्वाणि भिन्नानि, स क्षुल्लकः (शिष्यः) भीतो नष्टः, आचार्यास्तत्र गताः, तच्चनीका भणन्ति-आयात बुद्धस्य पादयोः पततेति, आचार्या भणन्तिआयाहि पुत्र ! शुद्धोदनसुत ! वन्दस्व मां, बुद्धो निर्गतः, पादयोः पतितः, तत्र स्तूप द्वारे, सोऽपि भणित:एहि पादयोः पतेति पतितः, उत्तिष्ठेति भणितः अर्धावनतः स्थितः, एवमेव तिष्ठेति भणित: स्थित 30 पाविनतो, निर्ग्रन्थनामित इति नाम्ना स जातः । एष एवंविधो विद्यासिद्ध इति । ★ पडिहित्ति मुद्रिते। + दारे मुद्रिते ।