________________
२७८ * मावश्यनियुस्ति • हरिभद्रीयवृत्ति . समाषांतर (भाग-२)
अमरनररायमहिओ पत्तो धम्मवरचक्कवट्टित्तं ।
बीयंपि समोसरणं पावाए मज्झिमाए उ ॥५४०॥ व्याख्या-स एव भगवान् अमराश्च नराश्च अमरनराः तेषां राजानः तैर्महित:-पूजितः प्राप्तः, किमित्याह-धर्मश्चासौ वरश्च धर्मवर: तस्य चक्रवर्तित्वं, तत्प्रभुत्वमित्यर्थः । पुनर्द्वितीयं 5 समवसरणम्, अपिशब्दः पुनःशब्दार्थे द्रष्टव्यः, पापायां मध्यमायां, प्राप्त इत्यनुवर्त्तते, ज्ञानोत्पत्तिस्थानकृतपूजापेक्षया चास्य द्वितीयता इति गाथार्थः ॥५४०॥
तत्थ किल सोमिलज्जोत्ति माहणो तस्स दिक्खकालंमि ।
पउरा जणजाणवया समागया जन्नवाडंमि ॥५४१॥ व्याख्या-तत्र' पापायां मध्यमायां, किलशब्दः पूर्ववत्, सोमिलार्य इति ब्राह्मणः, तस्य 10 'दीक्षाकाले' यागकाल इत्यर्थः, 'पौराः' विशिष्टनगरवासिलोकसमुदायः 'जनाः' सामान्यलोकाः जनपदेषु भवा जानपदाः, विषयलोका इत्यर्थः, समागता यज्ञपाट इति गाथार्थः ॥५४१॥ अत्रान्तरे -
एगते य विवित्ते उत्तरपासंमि जन्नवाडस्स ।
तो देवदाणविंदा करेंति महिमं जिणिंदस्स ॥५४२॥ 15 व्याख्या-एकान्ते च विविक्ते उत्तरपार्वे यज्ञपाटकस्य ततो देवदानवेन्द्राः कुर्वन्ति महिमां जिनेन्द्रस्य, पाठान्तरम वा 'कासी महिमं जिणिंदस्स' कतवन्त इति गाथार्थः ॥५४२॥
अमुमेवार्थं किञ्चिद्विशेषयुक्तं भाष्यकार: प्रतिपादयन्नाह
ગાથાર્થ : દેવ અને મનુષ્યોના રાજાથી પૂજાયેલા, ધર્મવરચક્રવર્તીપણાને પામેલા પ્રભુ મધ્યમા–અપાપાનગરીમાં બીજા સમોવસરણને (પામ્યા.) 20 ટીકાર્ય : ગાથાર્થ મુજબ જ છે. માત્ર જ્ઞાનોત્પત્તિસ્થાને કરાયેલી પૂજાની અપેક્ષાએ આ
નગરીમાં રચાયેલ સમોવસરણ બીજું હતું તે જાણવું. (અર્થાત જ્ઞાનોત્પત્તિસ્થાને પ્રથમ અને અહીં બીજું.) ૫૪ll
ગાથાર્થ : ત્યાં સોમિલાર્યબ્રાહ્મણ હતો. તેના યજ્ઞ સમયે પીરો, જનો અને જનપદો યજ્ઞપાટકમાં આવેલા હતા.
टार्थ : ते मध्यमा-पायानगरीमा सोभितार्थनामे ब्राहम तो. मी 'किल' ५०६ પૂર્વની જેમ પરોક્ષ—આપ્તઆગમવાદને જણાવનારો છે. તેના યજ્ઞના અવસરે નગરમાં રહેનારા વિશિષ્ટ લોકો, સામાન્ય લોકો અને તે દેશના લોકો યજ્ઞપાટકમાં આવ્યા હતા. /પ૪૧] તે समये -
ગાથાર્થ : યજ્ઞપાટકની ઉત્તરદિશામાં એકાંત વિવિક્તસ્થાને દેવ-દાનવેન્દ્રો ભગવાનનો મહિમા 30 ४३ छे.
टीअर्थ : थार्थ भु४५ ४ छ. ॥५४२॥ અવતરણિકા : આ જ અર્થને કંઈક વિશેષથી ભાષ્યકાર પ્રતિપાદન કરે છે ?
25