Avashyak Niryukti Part 02

SR No.: 005754
Original Sutra Author: N/A
Author: Aryarakshitvijay
Publisher: Vijay Premsuri Sanskrit Pathshala
Publication Year: 2010
Total Pages: 414
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati & agam_aavashyak
File Size: 9 MB

Page 166

हेवानंधाने यौहस्वप्नो अने इन्द्रनुं चिंतन (ला. ४७-४८) १४८
एए चउदस सुमिणे पासइ सा माहणी सुहपसुत्ता । जं यणि उaavit कुच्छिसि महायसो वीरो ॥४७॥ ( भा.) गमनिका-एतान् चतुर्दश महास्वप्नान् पश्यति सा ब्राह्मणी सुखप्रसुप्ता, यस्यां रजन्यामुत्पन्नः कुक्षौ महायशा वीर इति । पश्यतीति निर्देश: पूर्ववत्, पाठान्तरं वा 'एए चोद्दस सुमिणे पेच्छि माहणी' ततश्च दृष्टवतीति गाथार्थः ॥४७॥
अह दिवसे बासी वसई तहि माहणीइ कुच्छिसि ।
चितइ सोहम्मवई, साहरिउं जे जिणं कालो ॥४८॥ ( भा. ) गमनिका - अथ दिवसान् द्व्यशीतिं वसति तस्या ब्राह्मण्याः कुक्षाविति । अथानन्तरं एतावत्सु दिवसेषु अतिक्रान्तेषु चिन्तयति सौधर्मपतिः संहर्तुं 'जे' निपातः पादपूरणार्थ:, जिनं कालो वर्त्तते इति गाथार्थः ॥ ४८ ॥
किमिति संहियत इत्याह
अरहंत चक्कवट्टी बलदेवा चेव वासुदेवा य ।
एए उत्तमपुरिसा न हु तुच्छकुलेसु जायंति ॥ ४९॥ ( भा. ) भावार्थ: स्पष्ट एव, नवरं 'तुच्छकुलेषु' असारकुलेषु इति ॥४९॥ केषु पुनः कुलेषु जायन्ते इत्याह
कुलभोगखत्तिअकुलेसु इक्खागनायकोव्वे ।
ગાથાર્થ : જે રાત્રિએ કુક્ષિમાં મહાયશવાળા વીરપ્રભુ અવતર્યા, તે રાત્રિએ સુખેથી સૂતેલી બ્રાહ્મણી આ ચૌદસ્વપ્નોને જુએ છે.
ગાથાર્થ : ત્યાં બ્રાહ્મણીની કુક્ષિમાં પ્રભુ બ્યાંસી દિવસ રહે છે. ત્યાર પછી સૌધર્મપતિ વિચારે છે કે “જિનેશ્વરને સંહરણ કરવાનો કાળ આવી ગયો છે.'
5
टीडअर्थ : गाथार्थ भुज ४ छे. ॥४८॥
અવતરણિકા : શા માટે પ્રભુનું એક ગર્ભમાંથી અન્ય ગર્ભમાં સંક્રમણ થાય છે ? → ગાથાર્થ : અરિહંતો, ચક્રવર્તીઓ, બળદેવો અને વાસુદેવો આ ઉત્તમપુરુષો તુચ્છકુળમાં ઉત્પન્ન થતાં નથી.
10
ટીકાર્થ : જે રાત્રિએ પ્રભુ ગર્ભમાં આવ્યા, તે રાત્રિએ સુખપૂર્વક સૂતેલી બ્રાહ્મણી ઉપરોક્ત ચૌદ મહાસ્વપ્નોને જુએ છે. અહીં પણ ‘જુએ છે’ એ પ્રમાણે જે વર્તમાનકાળનો પ્રયોગ કર્યો તેનું 20 अरए पूर्वेऽधुं ते प्रमाणे भरावं अथवा या प्रमाणे पाठान्तर भएावो } " एए चोद्दस सुमिणे पेच्छिआ माहणी" अर्थात् यौहस्वप्नने भेया ॥४७॥
15
25
ટીકાર્થ : ભાવાર્થ સ્પષ્ટ જ છે. તુચ્છકુળ એટલે અસાકુળ એ પ્રમાણે અર્થ જાણવો. ૪૯ અવતરણિકા : કયા કુળમાં ઉત્પન્ન થાય છે ? તે કહે છે → गाथार्थ : उग्रडुण - भोगडुण - क्षत्रियडुण - क्ष्वादुडुण - ज्ञातडुण - औरव्यडुण -
30