________________
२६९
सानुवादस्वोपज्ञभाष्य-टीकालङ्कृतम्
भाष्यम् :- युगपच्चैतान् भावाननुभवति। नैवं शेषाणीति। विक्रियायां भवति, विक्रियायां जायते, विक्रियायां निर्वय॑ते, विक्रियैव वा वैक्रियम्॥
- અસ્થતિ - विकारान् वेदयते, नैवमौदारिकाहारकादीन्यतो विशिष्टलक्षणमेवेदं विज्ञेयम् । तथा चोक्तं भगवत्यां तृतीयशते पञ्चमोद्देशके →
"* (प्र.) अणगारे णं भंते ! भावियप्पा बाहिरए पोग्गले परियाइत्ता पभू एगं महं થી વં () નાવ સંતવાવં વા વિવા ? (s.) ઢંતા પણ્ /
(5) માં અંતે ! જાવિયાપા વફાÉ vજૂ થવાÉવિવિU? (૩) गोयमा ! से जहा नामए जुवतिं जुवाणे हत्थेणं हत्थंसि गिहिज्जा चक्कस्स वा नाभी
ભાષ્યાર્થ? આ બધા ભાવોને એક સાથે જીવ વૈકિય શરીરમાં અનુભવે છે. શેષ શરીરો આવા પ્રકારનાં નથી. જે વિક્રિયા વિશે થાય છે વિક્રિયામાં જન્મે છે, જે વિક્રિયામાં નિર્માણ પામે છે તે વૈકિય અથવા વિકિયા જ વૈકિય છે.
– હેમગિરા - પ્રાપ્ત થાય ત્યારે અપ્રતિઘાતી થાય છે. (કુરાપવૈતાન ... ઇત્યાદિ — વિવિધ રૂપ, અનેક રૂપ, અણુ રૂપ, મહત્ રૂપ વગેરે) અત્યાર સુધીમાં દર્શાવેલ સ્વરૂપવાળા સર્વ ભાવોને = વિકારોને આ શરીર એક સાથે જ વેદે છે. (વિવિધ રૂપ એટલે જુદા પ્રકારનાં અનેક રૂપો, અને અનેક રૂ૫ એટલે એક જ આકારનાં અનેક રૂપો) ઔદારિક, આહારકાદિ શરીરો આવા નથી, આથી ઉક્ત વિશિષ્ટ લક્ષણવાળું જ આ વૈકિય શરીર જાણવું.
ર વૈકિય અંગે આગમિક પાઠો : તેમજ શ્રી ભગવતી સૂત્રને વિષે ત્રીજા શતકના પાંચમા ઉદ્દેશામાં કહેવાયું છે કે –
પ્રશ્ન : હે “તે ? ભાવિતાત્મા એવો અણગાર બાહ્ય પુગલોને પરિણાવીને એક મોટા એવા સ્ત્રીના રૂપને યાવત્ પાલખીના રૂપને વિદુર્વવા માટે સમર્થ છે ?
ઉત્તર : હા, સમર્થ છે. પ્રશ્ન છે “તે ? ભાવિતાત્મા એવો અણગાર કેટલા સ્ત્રી રૂપોને વિકુવવા માટે સમર્થ છે?
ઉત્તર હે ગૌતમ ! જેમ કોઈ એક યુવાન યુવતીને હાથ વડે હાથમાં ગ્રહણ કરે અથવા ૨. હેલ્થ ° - છું. માં * अनगारो णं भगवन् ! भावितात्मा बाह्यान् पुद्गलान् पर्यादाय प्रभुः एकं महत् स्त्रीरुपं (वा) यावत् स्यन्दमानिकारुपं वा विकुर्वितुम् ? हन्त प्रभुः। अनगारो णं भगवन् ! भावितात्मा कियन्ति प्रभुः स्त्रीरुपाणि विकुर्वितुम् ? गौतम! स यथा नाम युवतिं युवा हस्तेन हस्ते गृह्णीयात् चक्रस्य वा नाभिः...