Page Text
________________
તૃતીય પ્રસ્તાવ અઢારમે ભવ.
-- તેનું મારે અમુક પ્રયોજન છે.” એટલે “જેવી દેવની આજ્ઞા” એમ કહેતાં તે આજ્ઞા લઈને પુરૂષના મોટા પરિવાર સાથે પિતનપુર ચાલ્ય.
હવે અહીં પ્રજાપતિ રાજા પ્રવર શંગાર અને મહાકીંમતી વસ્ત્રો ધારણ કરી, કુમાર વિગેરેના પરિવાર સહિત અંતઃપુરમાં બેઠે છે. ત્યાં આ પ્રમાણે પ્રેક્ષક નાટક ચાલી રહ્યું હતું-કે જે વિવિધ અંગના સુંદર વિશ્વમ અને વિચિત્ર કરણના પ્રગથી રમણીય, રણઝણાટ કરતાં સુંદર નપુરના મનહર ધ્વનિયુકત, મજબૂત દેહને વાળતાં ઊછળવાથી જ્યાં હારની સર તૂટી રહી છે, ભ્રકુટીના વિશ્વમથી ઉત્કટ હાવભાવ જ્યાં પ્રસરી રહેલ છે, કેયલસમાન કંઠવાળા ગાયકોએ જ્યાં વિશુદ્ધ વાજિંત્રને અનુસરીને સંગીત પ્રારંભ કરેલ છે અને મજબૂત પટહમિશ્રિત સુંદર ધ્વનિ કરતાં મૃદંગ જ્યાં વાગી રહ્યા છે. એ પ્રમાણે તરૂણીજનનું નાટક પ્રવર્તતાં અને અપૂર્વ પરમ રંગ જામતાં, રાજસભા જાણે નિદ્રાધીન બની હોય, જાણે ચિત્રમાં આલેખાઈ ગઈ હોય, જાણે લેપથી ઘડાયેલ હાય, જાણે દેરીથી બંધાયેલ હોય અને જાણે મદિરાના મદથી સ્તબ્ધ બનેલ હોય તેમ અન્ય ઇન્દ્રિયની પ્રવૃત્તિ મૂકી દઈ, તત્કાલ તે અનિમિષ લેચનયુકત બની ગઈ. આ વખતે ત્રિપુકુમાર રાજલકની સાથે સત્વર અત્યંત સંતુષ્ટ થઈ ગયે.
એવામાં ક્ષીરસાગરનું મંથન કરતાં પ્રાંતે ઉત્પન્ન થયેલ વિષેગારની જેમ વિબુધ-દેને કંપાવનાર અને કૃતાંત-ચમની જેમ જેનું આગમન અનિવારિત છે એ તે ચંડવેગ નામે દત રાજસભામાં દાખલ થયો. તેને જોતાં રાજા તરત ઉઠ અને “આ સ્વામીને દૂત છે” એમ ધારી તેણે દૂતને ભારે આદરસત્કાર કરતાં અશ્વગ્રીવ નરેંદ્રના કુશળ સમાચાર પૂછયા, વળી તેની આજ્ઞા માથે ચડાવી. આ વખતે નાટકની પ્રવૃત્તિ બંધ થતાં લકે બધા પિતપોતાના સ્થાને ચાલ્યા ગયા. એ રંગમાં ભંગ પડયો, જેથી ત્રિપૃષ્ણકુમાર ભારે કે પાયમાન થયું અને તેણે એક પુરૂષને પૂછયું—“અરે! આ કેણું છે? એના આવવાથી તાત ઉઠયા કેમ? કારમાં પ્રવેશ કરતાં પ્રતિહારે એને અટકાવ્યું કેમ નહિ?” તે બોલ્યો
હે કુમાર ! એ રાજાધિરાજને મુખ્ય દૂત છે, માટે તેને સ્વામીતુલ્ય સમજીને રાજાએ સામે અભ્યત્થાન કર્યું અને તેથી પ્રતિહારે પણ તેને અટકાવ્યો નહિ. એની અનુકૂળતાથી જ અહીં સુખે રહી શકાય છે, કારણકે સ્વામીની મરજી પ્રમાણે વર્તવું એ સેવકને ધર્મ છે.”
એ પ્રમાણે સાંભળતાં કુમાર બે —કેણ કે સ્વામી કે સેવક છે? તે હવે જાણવામાં આવી જશે. એ બાબતથી અત્યારે પ્રયોજન નથી. જેમને પુરૂષાકાર અવ્યક્ત-અસિદ્ધ છે તેવા જનેને અત્યુત્કર્ષ વિફળ છે, મુખ-મંડપ નિરર્થક છે, ભુજબળને ગર્વ અનુચિત છે અને વસ્ત્રાદિકને આપ અયુકત
| SR No. | 005748 |
| Book Title | Mahavir Charitra Bhashantar |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Gunchandra Gani |
| Publisher | Atmanand Jain Sabha |
| Publication Year | 1938 |
| Total Pages | 550 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 12 MB |