________________
દર
શ્રી મહાવીર ચરિત્ર.
દેવિ ! તને અવસ્ય જીવનમાં યશથી વિખ્યાત, સમસ્ત સામતાના મુગટથી ચરણ-કમળ જેના ઉત્તેજિત થયાં છે, પ્રતાપથી રિપુઓને પ્રતિઘાત પમાડનાર અને કુળમાં ધ્વજાસમાન એવા પુત્ર થશે. કારણ કે હું ભદ્રે ! આવા પ્રકારનાં સ્વના મહાપુણ્યથી જ જોવામાં આવે છે. માટે અત્યંત આનંદથી એ સ્વપ્નાના તુ આદર કર. ” એમ કહીને રાજાએ કુશળ સ્વપ્ન—પાઠકાને ખેાલાવ્યા. એટલે રાજાના આદેશ માન્ય કરી, સ્નાનપૂર્વક મલિક આચરી, વિશુદ્ધ અને સુંદર વસ્ત્રો પહેરી, શિરપર અક્ષત અને કુસુમ ધારણ કરી, લલાટે ચંદનના તિલક દઈ, નિમિત્ત-શાસ્રની અનેક પેાથી લઇ, સમસ્ત નીતિ–શાસ્ત્રમાં નિપુણ અને કુલ–પર ંપરાથી આવેલ વિદ્યાના અનુભવી, એવા સ્વપ્ન—પાઠક સત્વર રાજભવનમાં આવ્યા. એટલે રાજાએ ફૂલ, પુષ્પના પ્રદાનપૂર્વક ભારે આદર આપીને તેમને સિંહાસના પર બેસાર્યા અને સ્વપ્નાના અ` પૂછ્યા. જેથી તેમણે નિમિત્ત–શાઓને વિસ્તારથી પોતાના બુદ્ધિબળે વિચારી, અન્યાન્ય નિશ્ચય કરીને પ્રજાપતિ રાજાને નિવેદન કર્યું. કે—“ હું રાજન્ ! આ પ્રકારના વિશિષ્ઠ સ્વપ્નાના પ્રભાવથી અવશ્ય સમસ્ત ભુવનમાં વિખ્યાત, ત્રણ ખંડ ભરતના સ્વામી, અપ્રતિહત શાસનવાળા અને અપ્રતિમ ખળશાળી એવા તમારા પુત્ર અહીં પ્રથમ વાસુદેવ થશે. ” એ પ્રમાણે સાંભળતાં અંતરમાં અત્યંત આનંદ પામતા રાજાએ તે સ્વપ્ન-પાઠકોને વિવિધ ધન આપી : પાતપાતાના સ્થાને વિસર્જન કર્યાં.
હવે રાજાએ મૃગાવતી રાણીને સ્વપ્ન પાઠકાએ કહેલ અથ ફ્રીને સભળાવતાં અત્યંત હર્ષ પામીને તે સુખે ગ ધારણ કરવા લાગી. એમ અનુક્રમે સમય પૂર્ણ થતાં શુભ દિવસે પાટલાવૃક્ષના પલ્લવ સમાન સુકુમાર જેના હાથ, તમાલપત્રના જેવુ જેનું શરીર શ્યામ છે, સમસ્ત પુરૂષષ કરતાં પ્રવણુ લક્ષણૈાથી વિરાજિત અને ત્રિપૃષ્ઠ કર ડંકના આડંખરથી અભિરામ, એવા પુત્રને તેણે જન્મ આપ્યા. એટલે પુત્રજન્મના વૃત્તાંત જાણીને પ્રજાપતિ ભારે હ પામ્યા અને દેવમદિરામાં તેણે મહેાત્સવ કરાવ્યા. વળી જેમાં અનિવાતિ અપાતા કનકદાનથી યાચક લાકો આનંદઃપામી રહ્યા છે, પુષ્પ-પુંજની વૃષ્ટિથી જ્યાં રાજમા શે।ભી રહેલ છે, મ ંગલના કલકલ કરતી એકત્ર થએલ રમણીઓથી રમણીય અને જ્યાં શાંતિકના પ્રારંભ કરવામાં આવેલ છે એવા મહાત્સવ સમસ્ત નગરમાં પ્રવત્તી રહ્યો.
બીજે દિવસે તે બાળકના પૃષ્ઠપર ત્રણ કરડક-અસ્થિબંધન જોતાં નામના નિશ્ચય કરીને કુળવૃદ્ધાઓએ પરમ વિભૂતિપૂર્વક તેનું ત્રિપૃષ્ઠ એવું નામ પાડયું. પછી પંચ ધાવમાતાએથી રક્ષણ કરાતા, મહારત્નની જેમ એક હાથથી ખીજે હાથે સંચરતા અને અનેક દાસ તથા ચાટુકર-રમાડનાર નાકરથી પરિવૃત્ત તે