________________
દ્વિતીય પ્રસ્તાવ ત્રીજોભવ.
૧૭
તે વખતે ભગવંતને જ્ઞાન ઉત્પન્ન થવાના માહાત્મ્યથી સિહાસન કપાંચમાન થતાં પ્રયુ જેલ અવધિજ્ઞાનથી કેવલજ્ઞાનના વ્યતિકર જાણવામાં આવતાં દેવેદ્રોએ પહપ્રમુખ ગંભીર વાજીંત્ર વગાડયાં, જેથી દેવલાક ક્ષેાભ પામ્યા. અત્યંત હે`પૂર્ણાંક નૃત્ય કરતી દેવાંગનાઓની ભુજામાં લટકતા રત્ન–ક કણાના ધ્વનિથી ભુવનના ખાલી ભાગ ભરાઈ જતાં ખત્રીશ ઇંદ્રો પોતપાતાના દેવતાઆના પરિવાર સહિત ત્યાં આવ્યા અને સમવસરણ રચવા લાગ્યા. તે કેવુ' અદ્ભુત હતુ ?
અત્યંત સુગ ંધિ અને શીતલ પવનથી મારીક રજકણુના સમૂહ પણ જ્યાં થાંત થઇ ગયા છે, કેસર અને કપૂરના ગધથી અભિરામ એવા સુગંધિ જળથી જ્યાં રજ ઉપશાંત છે, જાનુ ઢીંચણ પયંત નાખેલાં પુષ્પાથી જ્યાં રત્નથી રચેલ પૃથ્વીપીઠ શાલી રહેલ છે, મળતા ધૂપમના અંધકારથી જ્યાં મયૂર મેઘની શંકા કરી રહ્યા છે. મણિ, સુવણુ તથા અગ્નિ-સંસ્કારથી ઉત્કૃષ્ટ ઉજવળ બનેલ રૂપાના ત્રણ. ગઢથી શાભાયમાન, ચાતરક મણિરત્નના બનાવેલા સિંહાસનયુક્ત, ફીણના પિંડ સમાન અત્યંત ઉજળા ત્રણ છત્રથી જ્યાં સૂર્યંના કિરણા અટકી રહેલ છે, પવનથી ચાલતા અશાકવૃક્ષના પદ્મવાથી જ્યાં નલેામડળ ચિત્રિત બનેલ છે. આકાશમાં રહેલા દેવતા જ્યાં દુંદુભિના ગંભીર નાદ કરી રહ્યા છે, દિશાઓમાં પ્રસરતા ભામ`ડળથી જ્યાં અંધકાર પરાસ્ત થયેલ છે, તથા શરદઋતુના ચદ્રમાના કિરણસમૂહ સમાન ધવલ ચામરા જ્યાં ઢળી રહ્યાં છે, અને ઉત્કટ દોષને હરનાર એવુ સમવસરણુ શાલવા લાગ્યું. ત્યાં દેવતાઓથી વઢાયેલા અને જગતના એક ગુરૂ ભગવંત ઋષભસ્વામી પૂર્વાભિમુખ થઇ " नमो तित्थस्स એમ કહીને પ્રવર સિંહાસનપર બિરાજમાન થયા. એટલે અત્યંત હ િત થયેલા ચાર પ્રકારના દેવતાએ પેાતપેાતાના સ્થાને બેઠા. તે વખતે જતા આવતા દેવાના લાખા વિમાનાપર લટકતી પાંચ વર્ષોંની ધ્વજાઆથી આકાશ સંકીણુ થવા લાગ્યું.
,,
એવામાં જિનેશ્વરના આગમનને જણાવવા નિમિત્તે પૂર્વે નિયુક્ત કરેલા પુરૂષા, ભગવંતના કેવળજ્ઞાનની ઉત્પત્તિ નિવેદન કરવા તથા આયુધશાળામાં પ્રગટ થયેલ, અનેક ચક્ષાથી અધિષ્ઠિત, અસાધારણુ ચળકતી પ્રભાથી અંધકારને પરાસ્ત કરનાર એવા ચક્રરત્નના વ્યતિકરને નિવેદન કરવા, એકદમ વેગથી તે લાકે ભરતરાજા પાસે સમકાળે આવી હાજર થયા. તેમના વૃત્તાંતથી ભરત રાજાએ વિચાર કર્યાં કે— ચક્રરત્ન તા માત્ર આ લાક સંબંધી તુચ્છ સુખ સંપાદન કરવામાં સાધનભૂત છે અને ભગવંતનું જ્ઞાન તેા ઉભય લેાકના અનુપમ સુખને સંપાદન કરવામાં કારણભૂત છે.' એમ પેાતાના મનમાં નિશ્ચય