________________
છે . સમમ પ્રસ્તાવ-વીરનું શરણ-ચમરેન્દ્રની મુક્તિ અને વીર અભિગ્રહ. ૩૫
ચરણની છાયામાં લીન થતાં ભવય પણ ન આવે, તે સ્વભાવે લંગુર પર્વતેને દળનાર વાથી શું થવાનું હતું? હે નાથ ! જ્યાં સુરાસુર ત્રણે લોક શરણે આવે તેવા તમારા પાદતળે રહેતાં મને ભય કે ? હે દેવ ! અભ્યદયના મૂલ બીજરૂપ તમારા પદકમળને પામતાં, પરમાર્થથી તે હું સ્વર્ગની સંપદા પણ પામી જ ચૂક. હે સ્વામિન ! તમારી ભકિતથી જે પ્રતિબંધ વિના મને વાંછિત મળતા હોય તે પ્રતિજમે તમારા ચરણની સેવા મને પ્રાપ્ત થાઓ.” એ રીતે સદ્ભાવગર્ભિત વચનથી શ્રી વીરને સ્તવી, ઇંદ્રના ભયરૂપ મહા-અર્ણવ-સાગરથી પાર પામેલ અમરેંદ્ર પોતાની રાજધાનીમાં ગયે.
પછી ભગવંત પ્રભાતે એકરાવિક મહાપ્રતિમા પારી, ત્યાંથી નીકળતાં અનુક્રમે ભેગપુર નગરમાં ગયા. ત્યાં મહેન્દ્ર નામે ક્ષત્રિય હતો કે જે ભગવંતને જોતાં, નિષ્કારણ તીવ્ર કોપ ઉત્પન્ન થતાં, ખજૂરીની લાકડી લઈને મારવા દે. એવામાં લાંબા કાળે દર્શન કરવા ભકિત જાગતાં સનકુમારસુરેંદ્ર ત્યાં આવી પહોંચે. તેણે પૂર્વોક્ત રીતે પેલા ક્ષત્રિયને જિનેન્દ્ર તરફ આવતે જોયે. તેને અટકાવીને ઇન્દ્ર પ્રભુને પ્રણામ કર્યા અને પરીષહપરાજય સંબંધી શરીરની કુશળતા પૂછી. પછી તે સ્વસ્થાને ગયે. એટલે માનનું મર્દન કરનારા અને દેવેંદ્રોને પૂજનીય એવા વર્ધમાનસ્વામી પણ ત્યાંથી નંદિગ્રામે ગયા. ત્યાં સિદ્ધાર્થ રાજાના નંદી મિત્રે તેમના ગુણગાન અને આદર કર્યો. ત્યાંથી મેંઢક ગામે જતાં ગોવાળ કેપથી રજજુ લઈને લગવંતને મારવા દેડ્યો. તેને સુરેંદ્ર અટકાવ્યું. પછી રામાનુગ્રામ વિહાર કરતા વિભુ, નિરંતર ધવલ ગૃહણિથી અલંકૃત અને ત્રિમાર્ગ, ચતુષ્ક, વાટ, ચારાદિકથી શેશિત એવી કૌશાંબી નગરીમાં ગયા. ત્યાં શતાનીક નામે ભૂપાલ કે જે ભૂપાલન-ગુણરૂપ નિબિડ નાડીથી બાંધેલ રિપુઓની રાજલક્ષ્મીરૂપ હાથણથી ગમન કરનાર હતા. તેને મૃગાવતી નામે રાણું કે જે ચેટક મહારાજાની પુત્રી, ધર્મના પરમાર્થને જાણનાર તથા જિનના ચરણકમળની પૂજામાં પરાયણ હતી. વળી સમસ્ત રાજાઓની આંતર હીલચાલને જાણનાર તથા સૂક્ષમ બુદ્ધિ-વિભાવથી રાજ્યભાર ચલાવનાર એ સુગુપ્ત નામે તેનો પ્રધાન તથા સદા જિનધર્મના અનુરાગથી શરીરની સાતે ધાતુઓ ઓતપ્રેત એવી નંદા નામે તે અમાત્યની જાય હતી. તે શ્રાવિકા પણુને લઇને મૃગાવતી રાણીની સાથે સખીભાવ દર્શાવતી. વળી સમસ્ત દર્શનના રહસ્ય પ્રરૂપવામાં નિષ્ણાત તથા રાજાને માનનીય એ તત્વવાદી નામે ધમપાઠક હતું તથા તે જ નગરીમાં વેપારીઓના લોચન સમાન ધનાવહ નામે શ્રેણી અને તેની મલા