Mahavir Charitra Bhashantar

SR No.: 005748
Original Sutra Author: N/A
Author: Gunchandra Gani
Publisher: Atmanand Jain Sabha
Publication Year: 1938
Total Pages: 550
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 12 MB

Page 37

૧૪
શ્રી મહાવીર ચરિત્ર.
હાથીએ અટકતા, પરંતુ લેાકેાને ગદા-અસ્ત્રાદિકના પરાભવ ન હતા, તથા વઈરવજા શબ્દ જયાં રત્નામાં જ વપરાતા, પણ પ્રજામાં વૈરનું નામ પણ ન હતું. એ નગરીમાં શ્રી.ઋષભ રાજા રાજ્ય કરતા હતા કે જેના, આસન ચલાયમાન થવાથી કનક–કળશ લઈને આવેલ ઈંદ્રોએ રાજ્યાભિષેક કર્યાં, એટલે તત્કાલ ઉગ્ર ભાગ, રાજન્ય, ક્ષત્રિય, તથા ચાર પ્રકારની પ્રધાન સેનાના જેમણે સ્વીકાર કર્યાં, તે વખતે સુરપતિએ આપેલ કંચનના કકણુ તથા ખાજુબંધ અને મણિ—મુગટ પ્રમુખ દિવ્ય અલંકારાથી શરીરે શેાભાયમાન એવા ઋષભસ્વામી રાજ્ય ચલાવતા હતા, જે સ્વામી આષાઢ માસની કૃષ્ણ ચતુર્થીએ સર્વાં સિદ્ધ વિમાનના ત્યાગ કરી, ઉત્તરાષાઢા નક્ષત્રની સાથે ચંદ્રમાના ચાગ થતાં ગજ પ્રમુખ ચાદ મહાસ્વપ્નાથી સૂચિત, શ્રીનાભિ કુલકરના ઘરે શ્રીમરૂદેવી માતાના ઉદરમાં આવીને ગર્ભાપણે ઉત્પન્ન થયા. તે વખતે પૂર્વપાર્જિત પુણ્યસમૂહના પ્રભાવે ઇંદ્રનું સિંહાસન ચલાયમાન થતાં તે દેવેદ્ર ભકિતપૂર્વક ત્યાં આબ્યા અને પ્રભુને ગમાં તેમજ તેમની જનની-માતાને તેણે ભારે હર્ષોંપૂર્ણાંક નમસ્કાર કર્યો. પછી ચૈત્ર મહિનાની કૃષ્ણ અષ્ટમીએ ઉત્તરાષાઢા નક્ષત્રમાં અધરાત્રે ત્રણે ભુવનના જીવને ક્ષણભર આનંદ પમાડતાં ઋષભસ્વામી પૂર્ણ ચંદ્રમાની જેમ જન્મ પામ્યા. એટલે તત્કાલ આસન કંપવાથી પાતપાતાના અધિકાર પ્રમાણે છપન્ન દિશાકુમારીએએ ભગવંતની જન્મ—ક્રિયા કરી. તેમજ પાતપાતાના દેવસમુદાય સહિત ખત્રીશ દેવેદ્રોએ કનકાચલપર જેમના જન્મમજ્જનના મહાત્સવ કર્યાં, વળી જેમના સાથળમાં વૃષભનું લાંછન જોઇ હે પામતા નાભિરાજાએ જેમનુ ઋષભ એવું નામ પાડ્યું, ઈંદ્રના હાથમાં રહેલ શેલડીના સાંઠાને પેાતાના હાથમાં ધરતાં જેમણે પાતાના વંશનું ઇક્ષ્વાકુ એવું યથા નામ સ્થાપન કર્યું. જેમણે પ્રથમ લેખ પ્રમુખ મહાંતેર કળા બતાવી કે જે કૃષિવિદ્યા, લુહારની કળા, ચિત્રકળા, કુંભારની, વસ્ત્ર વણવાની અને શિલ્પકળા વિગેરે અનેક પ્રકારની સમજવી. વળી ક્ષેત્ર, વાણિજ્ય તથા અપકવ ધાન્ય ખાવાથી દુ:ખ પામતા લેાકેાને અગ્નિમાં પાચન કરવાની કળા દર્શાવી. તથા શકે અને પ્રશસ્ત જનાને શિક્ષણ આપવા જેમણે જગતમાં શિષ્ટજનના રક્ષણ માટે સામ, દામાદિ ચાર પ્રકારની નીતિ બતાવી. વળી જેમના વિવાહ વખતે ઈંદ્રે મહાત્સવપૂર્ણાંક પાંખવાની વિધિસહિત લગ્નાત્સવ કર્યાં. જે ઋષભસ્વામીએ વ્યાકરણ, છંદશાસ્ત્ર, કથા, કાવ્યકળા, જ્યાતિષ પ્રમુખ અનેક વિદ્યા પામીને પ્રથમ શુદ્ધ બુદ્ધિથી જગતને બતાવતાં લેશ પણ સકાચ ન કર્યાં. તપેાતાના ક પ્રમાણે નિયમિત વન, ગુરૂજન–વડીયેાને નમન ઇત્યાદિ જેમણે જગતમાં જાતિ-કુળની બધી વ્યવસ્થા કરી. વધારે તા શું ? પરંતુ ચેાગ્યાયેાગ્ય વસ્તુવિજ્ઞાનથી શૂન્ય જનાના હૃદયમાં અદ્યાપિ જેમની સ`વ્યાપક કીર્ત્તિની જેમ જે નીતિ પ્રવત્તી રહી છે.