________________
સપ્તમ પ્રસ્તાવ-પેઢાલ ગામમાં પ્રભુનો કાયોત્સર્ગ.
૩૩૧
દાસત્વ ટાળ્યું, એ પ્રમાણે આ જ ભવમાં વિશિષ્ટ વ્યક્તિએ સુપાત્રદાન આપતાં ઉત્કૃષ્ટ ધનસમૃદ્ધિ પમાય તે અન્ય ભવની શી વાત કરવી ? અને એથી જ વિસ્તૃત ભવાર્ણવ પણ ગોષ્પદની જેમ પુણ્યવંત જ દુષ્કર તપ વિના પણ લીલામાત્રથી ઓળંગી જાય છે. ત્રિલોક-લક્ષ્મી પામી શકાય અને સર્વ મનેવાંછિત સુખ પણ મેળવી શકાય, પરંતુ એક જગપ્રધાન સુપાત્રદાન મળવું મુશ્કેલ છે. જ્ઞાન કે તપ પણ દૈવયોગે કદાચ નિષ્ફળ થવા પામે, પરંતુ આપવામાં આવેલ સુપાત્રદાન કદાપિ નિષ્ફળ જતું નથી, એમ જાણી કલ્યાણની પરંપરાને આપવામાં સમર્થ એવા દાનને વિષે, આત્મસુખને ઈરછનાર કેણ પ્રયત્ન ન કરે ? પછી ભગવંતે બહાર પારણું કરીને અન્યત્ર વિહાર કર્યો.
એકદા ગ્રામાનુગ્રામ વિચરતાં પ્રભુ, ઘણું સ્વેચ્છાથી વ્યાસ , વા દઢભૂમિ દેશમાં ગયા. ત્યાં પેઢાલ ગામની બહાર પેઢાલ નામના ઉદ્યાનમાં પિોલાસ ચૈત્યને વિષે ચોવિહાર અઠ્ઠમ તપ આદરી, જરા શરીરને નમાવી, અચિત્ત લુખ્ખા પુગલમાં અનિમેષ દૃષ્ટિ સ્થાપી, સર્વ ઇન્દ્રિયોને ગોંપવી, શરીર સંકોચી, ભુજદંડ લંબાવી, બંને ચરણ બરાબર સુશ્લિષ્ટ અને નિરાળ રાખી, દુષ્કર અને કાયર જનને ખેદ પમાડનાર એવી મહાપ્રતિમા ભગવતે એક રાત આદરી. એવામાં સીધર્મા સભામાં વિવિધ મણિ-રત્નના ભાસુર કિરણેથી દેદીપ્યમાન મેટા સિંહાસન પર સુખે બેઠેલ, અનેક કોટાકોટી દેવદેવીઓથી પરવરેલ, મુગટ પ્રમુખ આભરણથી શોભાયમાન એવો પુરંદર, તથાવિધ પ્રતિમાપ્રતિપન્ન પ્રભુને અવધિથી જોઈ, તત્કાલ આસન તજી, અત્યંત ભક્તિ લાવી, મહીપીઠ સુધી વારંવાર મસ્તક નમાવી–વંદન કરી, - આનંદથી ભરેલ, સદૂભૂતાર્થ ગુણોને પ્રકાશવામાં સમર્થ, ૫રમ પક્ષપાતવડે સુંદર એવી વાણીથી લાંબો વખત સ્તવી, સ્વામીના અસાધારણ ગુણપૂર્ણ શ્રામણ્યને હૃદયમાં સમાવવાને જાણે અસમર્થ હોય તેમ પુનઃ સ્તુતિ કરવા લાગે-“હે દે ! એ ભગવંત મહાવીર પાંચ સમિતિ અને ત્રણ ગુણિયુક્ત, અક્રોધી, અમાની, અમાથી, અલભી, અનાથવી, નિમેમ, અકિંચન, શંખની જેમ નિરંજન, જાત્યકંચનની જેમ સ્વભાવથી જ સુરૂપવાન, જીવની જેમ અપ્રતિહત ગતિવાળા, ગગનની જેમ નિરાલંબ, પવનની જેમ અપ્રતિબદ્ધ, સાગરસલિલની જેમ શુદ્ધ હૃદયવાળા, પુષ્કર-કમળપત્રની જેમ નિર્લેપ, કર્મની જેમ ગુપ્ત દ્રિય, ખડગીશંગની જેમ એકાકી, વિહંગની જેમ પ્રમુક્ત, ભારંગની જેમ અપ્રમત્ત, મંદરાચલની જેમ નિષ્કપ. સાગરની જેમ ગંભીર, ચંદ્રની જેમ સૌમ્ય, દિવાકરની જેમ તેજસ્વી, કુંજરની જેમ શૌર્યવાન, પંચાનનની