________________
૩૦૦
શ્રી મહાવીર ચરિત્ર.
પરણવા માટે મોકલ્યું. એટલે સતત પ્રયાણ કરતાં તે કુસુમસ્થલ નયરની સમીપે પહશે. ત્યાં જિતશત્રુ રાજાને કુમારનું આગમન નિવેદન કરવામાં આવ્યું. તેણે સંતુષ્ટ થઈને પ્રિય-નિવેદકોને ઈનામ આપ્યું અને પિતાના સેવકોને હુકમ કર્યો કે– અરે ! તમે બંધને બાંધેલા લોકોને છોડાવી મૂકે, કંઈ પણ ભેદ વિના મહાદાન અપાવે, રાજમાર્ગને શણગારે, હાટશ્રેણ– બજારને શોભાવે, મહોત્સવ પ્રવર્તા, મંગળવાઘા સજજ કરે, હર્ષ–ઉત્કર્ષ કારક યોગીઓ પાસે શંખ વગડા અને હાથણું તૈયાર કરી લાવો કે જેથી કુમારની સન્મુખ જઈએ.” એમ રાજાના કહેવા પ્રમાણે તેમણે બધું કર્યુંકરાવ્યું. પછી સન્મુખ જતાં રાજાએ લમી-સમાગમને માટે ઉત્સુક થયેલા જાણે કૃષ્ણ હોય તેવા સુરસેન કુમારને જે. કુમારે તે દૂરથી જ તેને પ્રણામ કર્યા. રાજાએ ગાઢ આલિંગન પૂર્વક તેને સંતેષ પમાડ્યો, અને મહાવિભૂતિથી તેને નગરમાં પ્રવેશ કરાવ્યું, તેમ જ ઉચિત સ્થાને જાનને આવાસ આપે. વળી તે સમયને યેાગ્ય બીજું પણ જે કરવાનું હતું તે કર્યું. એમ અનુકમે વિવાહનો દિવસ આ એટલે મજજન કરી, સુંદર આભરણ પહેરી, પ્રવર હાથી પર આરૂઢ થઈ, શંખ, કાહલા પ્રમુખ વાજીત્રના ગંભીર ઘેષથી દિશાઓ પૂરાઈ જતાં, કનકદંડયુક્ત દવજ પટેલને નગરજનેએ ધારણ કરતાં, મંગલપ્રધાન ગવાતા ગાયનયુક્ત નાટક શરૂ થતાં, પ્રવર વાસવ્યાસ અને મનહર તાલપૂર્વક વેશ્યાઓએ નૃત્ય બતાવતાં, સુરસેન કુમાર પણ વિવાહ-મંડપમાં આવ્યું. ત્યાં સાસુએ ઉચિત વિધિ કર્યો. પછી કુમાર માતૃગૃહ-માયરામાં બેઠે, તેવામાં વિવિધ રચનાથી શોભાવેલ, અંગેપગે રત્નના અલંકારથી વિભૂષિત, નિર્મળ રેશમી વસ્ત્રયુગલથી વેણિત, બાવનાચંદને ચર્ચિત તથા સુગંધી ત પુષ્પમાળાઓથી વિરાજમાન એવી રત્નાવલી તેના જેવામાં આવી. તેને જોતાં પૂર્વભવનાં દઢ પ્રેમને લીધે તરત જ કુમારને અપરિમિત પ્રેમ પ્રગટ થયે. તેણે વિચાર કર્યો કે-“ અહા ! એની અનુપમ રૂપસંપદા, અહો ! અખંડિત શરીર-લાવણ્ય, ખરેખર ! અસાર સંસારમાં પણ આવા કન્યા-રત્નો દેખાય છે ખરાં !” એમ પ્રમોદ પામતાં, પંખવાનું કૃત્ય કરવામાં આવ્યું અને દેવ-ગુરૂની વિશેષ રીતે પૂજા કરવામાં આવી, તેમ જ પરમ વિભૂતિપૂર્વક હસ્તગ્રહણ થતાં રાજાને ભારે સંતોષ થયા. એવામાં સામતેને સત્કારવામાં આવ્યા, સ્વજને કૃતાર્થ થયા અને નગરજનેને માન મળ્યું. વરવહુ ચારે મંગળ ફર્યા. એમ વિવાહ-મહોત્સવ સમાપ્ત થયું. પછી રત્નાવલી સાથે અનુપમ વિષયસુખ ભેગવતાં કુમારે કેટલાક દિવસો ગાળ્યા.