Page Text
________________
શ્રી મહાવીર ચરિત્ર.
મધુર બોલનાર તથા પરોપકાર-પરાયણ હતું. જો કે તેને તથા પ્રકારની સાધુસેવાને વેગ મળ્યું ન હતું, છતાં તે અકાર્યની પ્રવૃત્તિમાં આળસુ, પરપીડામાં વિમુખ, ગુણગણ મેળવવામાં સયત્ન–ચત્નવાન, અને પરાયા છિદ્ર–દેષ અવલેકવામાં તે લોચનહીન હતા. આવા પ્રકારના ગુણેથી લાયક બનેલ એવા તે નયસારને અધિક ગુણે સાધવા માટે એકદા ગુરૂજન ( વીલે ) કહ્યું
હે વત્સ! ધનની આબાદી અત્યંત વધાર્યા છતાં તે દીપશિખાની જેમ, દુર્વિનયરૂપ પવનથી પ્રતિઘાત પામતાં એક પલવારમાં દષ્ટનષ્ટ થઈ જાય છે. હે પુત્ર ! અન્ય ગુણાને સંગ્રહ બરફ સમાન ધવલ છતાં લોચન વિનાના વદન-મુખની જેમ તે વિના શુભતે નથી. વિનય વિના ભલે પુરૂષ જગતમાં પ્રખ્યાત હોય, બધાને અત્યંત પ્રિય હોય અને પરોપકારી હોય, છતાં મોટા ભુજંગની જેમ તે તજાય છે, હે વત્સ ! એ પ્રમાણે દુર્વિનયના દોષને બુદ્ધિ-. પૂર્વક અવલેકીને સમસ્ત કલ્યાણના કુલભવનરૂપ એવા વિનયમાં તું રમણ કર. વળી કહ્યું છે કે વિનયથી ગુણે પ્રાપ્ત થાય છે. ગુણોથી લોકેને અનુરાગ વધે છે અને સેંકડો લોકોને અનુરાગ થવાથી બધી સમૃદ્ધિ પ્રાપ્ત થાય છે. ઋદ્ધિ પ્રાપ્ત થતાં ગજરાજની જેમ પુરૂષ–સતત દાનવૃષ્ટિથી પોતાના સંબંધી તેમજ યાચક જનેપર લીલામાત્રથી ઉપકાર કરી શકે છે. ઉપકાર કરવાથી પુરૂષ આચંદ્ર કૌત્તિ મેળવી શકે છે. એ જગજાહેર કીત્તિ મેળવતાં જગતમાં શું બાકી રહ્યું ? એ કીત્તિ અચળ થતાં યુગપલટ થતાં પણ કદિ નાશ પામતી નથી. પરંતુ ઉત્પત્તિ અને નાશના ભાવથી જે કલિત ( સહિત) છે, તે તે માત્ર અલ્પ દિવસ જ ટકી શકે છે. ” એ પ્રમાણે વધલ જનની શિખામણ પામતા નયસારે પિતાની પ્રવૃત્તિ એટલી બધી સુધારી દીધી કે જેથી તે રાજાનું એક અસાધારણ વિશ્વાસનું સ્થાન થઈ પડશે.
એક દિવસે શગુમર્દન રાજાએ પ્રાસાદ તથા રથ કરાવવા માટે સારાં કાષ્ટ લાવવા તે નયસારને બેલા અને તેને જણાવ્યું કે–“હે ભદ્ર! તમે ઘણાં ગાડાં તથા સેવકસમૂહને લઈને મજબૂત કાષ્ઠ આણવા માટે મહાઇટવીમાં જાઓ ” એ પ્રમાણે રાજાની આજ્ઞા શિરસાવંઘ સમજીને વિશિષ્ટ ભાતું તથા બધી સામગ્રી લઈ નિરંતર પ્રયાણ કરતાં તે નયસાર મહાઇટવીમાં જઈ પહોંચ્યું, કે જે અટવી ગગનતલસ્પર્શી મેટી વિચિત્ર વૃક્ષઘટાથી સમસ્ત દિશાઓને કિનાર, નિરંતર ઝરતા ગિરિનિઝરણાના ધ્વનિથી મનેહર, પિતાની ઈચ્છાનુસાર વિચરતા શીયાળ, રિંછ, સિંહ, હરિણ તથા શાર્દૂલ વિગેરે સ્થાપના "અવાજથી ભયંકર ભાસતી મહાપુરૂષના વક્ષસ્થળની જેમ શ્રીવત્સ (વૃક્ષ વિશેષ) થી
અલંકૃત, મૃગરાજની કંધરાની જેમ કેસરા (વૃક્ષ વિશેષ) ના સમૂહથી વિરાજિત, વસ્તીહીન નગરભૂમિની જેમ માતંગ (અંત્યજે, પક્ષે હાથીઓ) ના
| SR No. | 005748 |
| Book Title | Mahavir Charitra Bhashantar |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Gunchandra Gani |
| Publisher | Atmanand Jain Sabha |
| Publication Year | 1938 |
| Total Pages | 550 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 12 MB |