________________
-
પંચમ પ્રસ્તાવ-કંબલ-શંબલને પૂર્વભવ.
૨૬૩ , મહાસાગરથી પાર ઉતર્યા માટે એ મહાત્મા વંદન-પ્રણામ કરવા યોગ્ય છે.”
એમ ધારી તેઓ ત્રિભુવનગુરૂના ચરણ-કમલમાં પડ્યા. કંબલશંબલ પણ પ્રભુને નમીને સ્વસ્થાને ગયા. - હવે તે કંબલ-શેબલ પૂર્વભવે કેણ હતા? તેમની મૂલત્પત્તિ સાંભળે – સકલ મહીતલમાં વિખ્યાત તથા ઉંચા અને પ્રશસ્ત સુપાર્શ્વનાથ પ્રભુના સ્તૂપ–ભથી શેભાયમાન મથુરા નામે નગરી છે. ત્યાં જવાછવાદિકના વિચારને જાણનાર, પિતાની શુદ્ધ બુદ્ધિના પ્રકર્ષથી જાણેલ પુણ્ય, પાપ, આશ્રવ, સંવર પ્રમુખ તરવવિચારમાં વિચક્ષણ, પંચ અણુવ્રતાદિ શ્રાવકધર્મ પાળવામાં સાવધાન, જિનશાસ્ત્રના અનુરાગથી હૃદયને રંજિત કરનાર, પ્રશમાદિ ગુણરત્ન ભંડાર, ગાંભીર્યનું નિવાસસ્થાન, કરૂણુની સંકેતભૂમિ, ધાર્મિક જનને વલ્લભ, નરપતિને બહુમાન્ય અને સર્વત્ર સાધુવાદસુકીર્તિને પામેલ એ જિનદાસ નામે શ્રાવક હતા અને સાધુદાસી નામે તેની ભાર્યા હતી. તે બંને ધર્મસાધનામાં અત્યંત તત્પર બની, સતત ગુરૂ ઉપદેશ પાળવામાં પરાયણ રહેતાં. પ્રાસુક અને એષણીય અશન, પાન, ખાદિમ અને સ્વાદિમથી મુનિઓને પ્રતિલાલતાં કાળ નિર્ગમન કરે છે, અને વળી સંસાર-ભ્રમણના ચિંતનથી જે કે અત્યંત ભીત છતાં, જે કે ગ્રહવાસના દથી મનમાં સાશંક છતાં અને શ્રમણત્વ સ્વીકારવાને આતુર છતાં અન્ય ગાઢ પ્રેમાનુબંધને લીધે તેઓ ગૃહવાસમાં રહે છે. એકદા સુગુરૂ પાસે
તિર્યંચાદિ-અસંયતને પોતાના હાથે પરિગ્રહ વધારે તે તીવ્ર પાપને વધારનાર હોવાથી અયુક્ત છે.” એમ સાંભળતાં તેમણે ગે-મહિષી પ્રમુખ ચતુષ્પદેનું પ્રત્યાખ્યાન લીધું અને બીજા પણ ઘણું અભિગ્રહ અંગીકાર કર્યા. પછી ગાય-ભેંસના અભાવે સાધુદાસી શ્રાવિકા પ્રતિદિન ગોવાલણુ પાસેથી દુધ લેવા લાગી. એવામાં એક દિવસે તેણે ગોવાલણીને કહ્યું કે–“તું પ્રતિદિન દુધ લઈને મારા ઘરે આવતી જજે. જેટલું દુધ તું લાવીશ તેટલું હું લઈશ. બીજે ક્યાંય તું જતી નહિ.” ગોવાલણે તેનું આ વચન સ્વીકાર્યું. એમ પ્રતિદિન એક બીજાને જેવાથી અને નિષ્કપટ કય-વિક્રય કરવાથી તેમનો પરસ્પર સ્નેહાનુબંધ વધી પડ્યો. વચવચમાં શ્રાવિકા તેને સુગંધી દ્રવ્ય આપતી અને ગોવાલણું પણ તેના બદલામાં તેને વિશેષ દૂધ-દહીં આપવા લાગી.
એવામાં એકદા ગોવાલણે પિતાની કન્યાનો વિવાહ માંડ્યો એટલે જિનદાસ અને સાધુદાસીને તે પ્રેમપૂર્વક કહેવા લાગી કે—જે કે તમને આસન-દાન કરવાનું પણ મારામાં કોઈ સામર્થ્ય નથી, તથાપિ સ્નેહાનુ