________________
પંચમ પ્રસ્તાવ-દેડકાની વિરાધના અને જ્યોતિષ દેવ અને તાપસરૂપે જન્મવું ૨૫૫ જ તેઓ તીવ્ર ઉપસર્ગોમાં પણ મંદરાચલની જેમ ધ્યાનથી ચલાયમાન ન થતાં મોક્ષસુખને સાધે છે. હે દેવાનુપ્રિયે ! એ પ્રમાણે અવિરતિ અને વિરતિના દેશે અને ગુણ મેં તમને કહ્યા. એ વિરતિ જ શુદ્ધ ધર્મનું સર્વ સ્વ છે. સંસાર-સાગરમાં ભમતા અને સ્વકર્મના મોટા ભારથી દબાયેલા છોને એજ ચિંતામણિની જેમ દુર્લભ છે. એ પ્રાપ્ત થતાં, એવું જગતમાં કાંઈ નથી કે જે પ્રાપ્ત ન થયું હોય; માટે કુશળ બુદ્ધિના પુરૂએ એમાં જ સતત પ્રયાસ કરો. કારણ કે એ નિરતિચાર સાધુદીક્ષા વિના ઘટિત નથી, માટે દુખ-શલને તોડવામાં વજ સમાન એવી પ્રવજ્યારે તમે આદર.”
એ પ્રમાણે ગુરૂએ ઉપદેશ આપતાં ઘણું પ્રાણીઓ સદ્ધર્મ–માર્ગને પ્રતિબંધ પામ્યા, કેટલાકની મિથ્યાત્વ-વાસના નાશ પામી, કેટલાકને સર્વ વિરતિને ભાવ થયે, ઘણાને દેશવિરતિની ઈરછા થઈ. એવામાં સંસારની અસારતાને વિચાર કરતાં, તત્કાલ તીવ્ર વૈરાગ્યને લીધે પ્રવજ્યાના પરિણામ ઉત્પન્ન થતાં ગોભદ્ર ગુરૂ સમીપે જઈને વિનવવા લાગે કે-“હે ભગવન ! તમારૂં વચન મને અમૃતની જેમ પરિણમ્યું છે, વિવેક પ્રગટ થયું છે અને ગૃહવાસના તૂટી, માટે નિયમક તુલ્ય તમારા હાથે પ્રવજ્યારૂપ યાનપાત્ર પર આરૂઢ થઈને હું ભવ-સાગર ઓળંગવા ઇચ્છું છું.' ગુરૂ બોલ્યા-“હે ભદ્ર! તમ જેવાને એ યુક્ત જ છે.' પછી આચાર્યને નમીને તે ઘરે ગયો. ત્યાં રત્નાદિક વેચતાં મળેલ ધનથી દીનાદિકને મહાદાન આપી, પ્રશસ્ત તિથિ અને મુહૂ આચાર્ય પાસે તેણે દીક્ષા અંગીકાર કરી, ગભદ્ર એક મહાતપસ્વી થયે. શ્રમણ-ધર્મને તે નિરતિચાર પાળો, પરીષહ સમ્યફ પ્રકારે હેતો, બાલ, ગ્લાનાદિકને વિનય સાચવતે, ભાવનાઓ ભાવત, સિદ્ધાંતશાસ્ત્ર ભણત, તેના ભાવાર્થને ચિતવતે તથા અપૂર્વ અપૂર્વ તપશ્ચરણ કરતે, એમ પિતાના આત્માને શોધતાં તેને દિવસો જવા લાગ્યા. એકદા ગુરૂની અનુજ્ઞા લઈને તેણે મા ખમણે શરૂ કર્યા, જેથી તેનું શરીર શુષ્ક થઈ ગયું, છતાં બાલ, ગ્લાનાદિકના કામમાં પોતાનું બળ ન ગાવતાં તે સર્વત્ર પ્રવર્તતો.
એવામાં એક વખતે તે શ્રમણ કઈ ક્ષુલ્લક સાધુની સાથે આહાર નિમિત્તે નીકળ્યા, અને યુગપ્રમાણ દષ્ટિ પ્રસાર્યા છતાં કઈ રીતે દેવયોગે, માગે જતાં તેના પગ નીચે દેડકી આવી અને તે મરણ પામી, એટલે પાછળ આવતા પેલા ભુલકે તેને કહ્યું કે-“હે ક્ષમાશ્રમણ ! તમે આની વિરાધના