________________
શ્રી મહાવીરચરિત્ર.
એક શરણરૂપ માનતા, કરૂણાના નિધાન, પચવિધ આચાર પાળવામાં ધીર, અને સમસ્ત પ્રાણીઓ પ્રત્યે અનુગ્રહ કરતા એવા ગુરૂની સમ્યફપ્રકારે પ્રશંસા કરતા સદ્ધર્મમાં શિથિલ થયેલા પ્રાણુઓને ધર્મમાં સ્થિર સ્થાપતા તથા પર્યાયપ્રમુખથી મેટા એવા સાધુ મહાત્માઓની લાધા કરતા; સ્વ-પરસમયની ગાઢ શંકાને દૂર કરનાર એવા બહુશ્રુત પ્રવર શ્રમણની શુશ્રુષા કરતા; માસ, બે માસ, ત્રિમાસ પ્રમુખ વિવિધ તપ વિધાનમાં તત્પર એવા તપસ્વીઓની વિશ્રા- : મણા આચરતા, અંગ કે અંગબાહ્યરૂપ તથા સર્વજ્ઞ ભગવંતે નિશ્ચિતાર્થ કરેલ એવા શ્રુતને વિષે નિરંતર લીન અને તેના અર્થના ચિંતનમાં તત્પર રહેતા તત્વાર્થની સહણાપ્રધાન સમ્યકત્વરૂપ પ્રવર વસ્તુમાં પ્રયત્નપૂર્વક શંકાદિ દેષ પરિહરતા; જ્ઞાનાદિકના ઉપકા( ચા )રપ્રમુખ અનેક પ્રકારના વિનયમાં નિપુણ બુદ્ધિવડે અતિચારને તજતા; પ્રતિલેખના, પ્રમાર્જના પ્રમુખ વિવિધ આવશ્યક વિધિમાં ધર્મમાં પરાયણ રહી, પ્રતિદિન અતિક્રમથકી આત્માને બચાવતા; શીલમાં પિંડ, ઉદ્દગમપ્રભૂતિ દેષને ટાળી, પાંચે મહાવ્રત તેમજ પ્રાણાતિપાતાદિકમાં લાગેલ માલિન્યને શેધતા પ્રતિસમયે સવેગાદિ ભાવના ભાવવામાં પરાયણ રહી પિતાના દેહપ્રત્યે પણ સદા મમત્વ-બુદ્ધિને તજતા; બાહ્યા અને આત્યંતર બાર પ્રકારના ઘેર તપ-કર્મ પ્રતિદિવસ આચરતાં પિતાની શક્તિને ન ગેપવતા, ધર્મથી ઉપકાર કરતા સાધુઓને વસ્ત્ર, કંબળપ્રમુખ ઉપકરણ આપતા અને કેધાદિકને સદા ત્યાગ કરતા, આચાર્ય, ઉપાધ્યાય, તપસ્વી, સ્થવિર, પ્રવર સાધર્મી, કુળ-ગણ, ગ્લાન તથા સંઘના વૈયાનૃત્ય-વૈયાવચ્ચમાં પ્રવર્તતા તેમજ તથાવિધ આપદના વશે ખિન્ન થતા એ જ મહાત્માઓને ઓષધ-દાનાદિકવડે સમાધિભાવ પ્રગટાવતા; અક્ષર, પદ, ગાથા, “લેક કે જે સર્વદા અપૂર્વકૃત છે, તે સ્વાર્થ ભણ્યા છતાં કૃતાનુરાગથી તેને અભ્યાસ કરતા, તથા શ્રુતની ભકિત, બહુમાન, તેમાં બતાવેલ અર્થોનું સમ્યફચિંતન, વિધિથી તેનું ગ્રહણ એ વિગેરે યથાર્થપણે નિત્ય પ્રકાશતા, ભવ્યાત્માઓને ધર્મ કહેવાથી પ્રતિદિવસ પ્રવચનની પરમ ઉન્નતિ કરતા અને શુદ્ધ ચિત્તથી વેતાંબર–માર્ગને સાધતા એવા તે નંદન મહામુનિ એ રીતે વિશ સ્થાનકે આરાધી, તે ઉન્નત આત્માએ તીર્થંકરનામ ગોત્ર–કર્મ ઉપાર્જન કર્યું.
પછી પ્રમાદને પરિહાર કરતા તે મહાત્મા એક લાખ વરસ સાધુ-પર્યાય પાળી, પ્રાંત સમયે પિતાના દુશ્ચરિત્રને આલેચી, પંચ મહાવ્રત ઉચ્ચારી, સર્વ પ્રાણીઓને ખમાવી, માસિક સંલેખના ધારણ કરી, પંચ નમસ્કારના ધ્યાનમાં તલ્લીન બની, સમાધિપૂર્વક મરણ પામતાં તે પ્રાણુત દેવકને વિષે પુષપાવત સક નામના વિમાનમાં દેવતા થયા, ત્યાં ભારે હર્ષથી પિતાના પરિજનવડે પરિવૃત થઈ તે વિમાનમાં તેણે વીશ સાગરેપમ સુધી દિવ્ય સુખ ભેગવ્યું.