Page Text
________________
ચતુર્થ પ્રસ્તાવ–નરસિંહ રાજાની કથા.
૧૪૩ એમાં પ્રસરતાં રાજાએ પૂછયું– અરે ! નગરમાં આવે કેલાહલ કેમ સંભળાય છે? ” એટલે લોકેએ જણાવ્યું હે દેવી! આ તમારે જયકુંજર આલાન–સ્તંભને ભાંગી નાખીને નગરને પરાભવ પમાડે છે.” એમ સાંભળતાં તેણે જ્યકુંજરને પકડવા માટે કુમાર પ્રમુખ પ્રધાન પુરૂષે મોકલ્યા અને કહ્યું– અરે ! કઈ પણ રીતે શસ્ત્રઘાત કર્યા વિના તમે એને પકડજો.” એમ કબુલ કરીને તેઓ હાથીની સન્મુખ ગયા, પરંતુ હસ્તી વશ થાય, એ કે ઉપાય તેમના જોવામાં ન આવ્યું. એવામાં ગભરાઈને આમતેમ દેડતી એક કુલાંગના જયકુંજરના જોવામાં આવી કે જે પૂર્ણ ગર્ભકાળમાં વર્તાતી હતી, ગર્ભના ભારે ભારથી જે મંદ-પગલે ચાલતી અને ગાઢ પ્રાણ ભયને લીધે જે શરીરે કંપતી હતી. તેને જોતાં જ સુંઢને ઉછાળતે હસ્તી પવનવેગે તેની તરફ દેડ, એટલે તે હાથીને એકદમ શીધ્ર આવતે જોઈને ભારે ભયને લીધે આગળ ચાલવાની ગતિ અટકી પડતાં તે દીન અને કરૂણ સ્વરે વિલાપ કરવા લાગી કે –“હે માત ! હે ભ્રાત ! હે તાત ! મારું રક્ષણ કરે, અત્યારે મારી ઉપેક્ષા ન કરે, મારે વધ કરવા આ દુષ્ટ હાથી છેક નજીક આવી પહોંચે છે. અરે પ્રેક્ષક અને ! તમે નિષ્કરૂણ ન બને અને આ ગજવરને અટકાવે. હમણાં પૂર્ણ ગર્ભના ભારથી હું આક્રાંત છું, જેથી શીરીતે દી શકું ? અહા ! આ પાપી હસ્તી કેવી રીતે મારી સમીપે આવી પહોંચ્યો. હવે તે હું નિઃ શરણ અને નિસ્ત્રાણ હોવાથી ક્યા ઉપાયને અનુસરું? શું પરોપકારાર્થે પિતાના પ્રાણને ધારણ કરનાર એ કઈ મહાપુરૂષ નથી? કે જે દુખાર્તા અને વિનાશ પામતી એવી મને અહીં તરત જોઈ શકે.” એ પ્રમાણે દીન અને કરૂણ વચન અનેકવાર બેલી, એક ક્ષણભરમાં મૂછથી આંખો મીંચાઈ જતાં તે ધબાક દઈને મહીતલપર પી; એટલે તે હાથી પણ ભારે રોષથી રક્ત લેચન કરી, તે અબળાને છેડે આંતરે આવી પહોંચે. ત્યાં તે ભયના વશે વ્યાકુળ થઈને નિરાધારપણે ભૂમિપર પડેલ તે કુલીન કામિની કુમારના જોવામાં આવી. તેને જોતાં જ કુમાર ચિંતવવા લાગે કે—એ અબળાની અત્યારે ઉપેક્ષા કરવી, તે કઈ રીતે યુક્ત નથી, કારણ કે એક તે એ અબળા અને વળી પૂર્ણ ગર્ભના ભારથી શરીરે પરવશ છે, તેમજ મૂછથી આંખ મીંચાઈ જતાં તે ધરણપર પડેલ છે, તેમાં પણ વળી આ જયકુંજર પિતાને અત્યંત પ્રિય છે, જેથી શસ્ત્રથી તેને મારવાની મનાઈ કરી છે. અહા ! આ કામ તે ખરેખર બહુ વિષમ આવી પડયું, અથવા તો તાત ભલે રેષાયમાન થઈને મારૂં અત્યારે ગમે તે કરે, પણ એ હાથી તે મારવા લાયક જ છે; કારણ કે દુર્બળ જનનું પાલન કરવું એ જ ધર્મ છે.” એમ નિશ્ચય કરી, વસ્ત્રથી કમ્મર કસી, અશ્વપરથી નીચે ઉતરી, નગર-જનના નેતાં,
| SR No. | 005748 |
| Book Title | Mahavir Charitra Bhashantar |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Gunchandra Gani |
| Publisher | Atmanand Jain Sabha |
| Publication Year | 1938 |
| Total Pages | 550 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 12 MB |