________________
ચતુર્થ પ્રસ્તાવ-નરસિંહ સજાની કથા. એવામાં કાલમેઘની પ્રસિદ્ધિને સહન ન કરતાં પણ કેટલાક દેશાંતર થકી ત્યાં આવ્યા. તેમણે રાજા પાસે જઈને પિતાના આગમનનું પ્રયોજન કહી બતાવ્યું. એટલે રાજાએ કાળમેઘને બોલાવીને તે વ્યતિકર સંભળાવ્યો. તેણે તેમની સાથે યુદ્ધ-કુસ્તી કરવાનું કબુલ કર્યું. પછી બંને પક્ષ સજજ થયા અને અખાડો કર્યો. બંને બાજુ માંચડા ગોઠવવામાં આવ્યા. ત્યાં અવલોકનના કહળને લીધે બધા અંતઃપુર સહિત રાજા અને નગરના પ્રધાન પુરૂષને વર્ગ પણ બેઠા. એટલે મલે ભુજાઓ, આડા પાદ-બંધન તથા વિષમ-કરણના પ્રયોગથી તેની સાથે યુદ્ધ કરવા લાગ્યા. ક્ષણતરે મજબૂત સુષ્ટિ–પ્રહારથી કાલમેઘે તે મલ્લને પ્રતિઘાત પમાડ્યા, જેથી લોકેએ જયજય શબ્દ કર્યા. રાજાએ તેને વિજયપત્ર આપ્યું અને વિચિત્ર વસ્ત્ર-આભરણેથી તેને ભારે સત્કાર કર્યો. નગરજને પોતપોતાના સ્થાને ગયા અને રાજા પણ અંતઃપુર સહિત પિતાના આવાસમાં આવ્યું.
પછી બીજે દિવસે પાવતી રાણીએ શીલવતી કન્યાને સર્વાલંકારથી વિભૂષિત કરી, રાજાને પગે લાગવા મેકલી, એટલે દાસીઓના પરિવાર સહિત તે પિતા પાસે આવી અને પગે પી. રાજાએ તેને પિતાના ઉત્સંગમાં બેસારીને પૂછડ્યું- હે પુત્રી ! તું શા કારણે આવી છે ? ” તે બોલી “ હે તાત ! મારી માતાએ તમને પગે પડવા મને મોકલી છે. ” જ્યારે રાજાએ વિચાર્યું – અહો ! આ કન્યા તે વરાગ્ય-વરવા લાયક થઈ છે, એમ ધારીને જ રાણીએ મોકલી હશે, તે હવે શું કરવું ? ભારે પ્રેમપાત્ર પટરાણીની મારે એક જ કન્યા છે અને તે વર–ગ્ય થઈ છે, તે એને વર કેશુ થશે ? માટે એની મનેભાવના જાણ્યા વિના જે કઈ ગમે તે રાજપુત્ર એને વરશે, તે આજન્મ એ દુઃખી થશે. ” એમ ચિંતવીને રાજાએ તેને પૂછયું–‘હે વત્સ ! તને કે વર જોઈએ ? શું રૂપવાન જોઈએ ? કે સમરાંગણમાં સુભટેને પ્રતિઘાત પમાડનાર પ્રચંડ પરાક્રમી, અથવા સંગ્રામભીર જોઈએ ?' એટલે જરા હસીને તે કહેવા લાગી કે તે તે આપ જાણે.” રાજાએ કહ્યું- હે પુત્રી ! આગ્રહપૂર્વક જે કાર્યો કરવામાં આવે છે, તે પરિણામે સુખકારી નીવડતાં નથી, માટે બરાબર વિચાર કરીને કહે.” તે બલી- હે તાત ! જે એમ હોય, તો એ કાલમેઘ મલ્લને પિતાના ભુજબળથી જે હતપરાક્રમી બનાવશે, તે મારે વર થશે. ” તે સાંભળતાં રાજાએ વિચાર કર્યો કે– અરે ! મારી પુત્રી તે બળને પક્ષપાત કરનારી છે, પરંતુ એ કાર્ય કરવાને કેણુ સમર્થ છે ?' એમ ધારી રાજા – હે પુત્રી ! એ આગ્રહ ન કર. એ તે અસાધારણ માત્ર છે, માટે બીજે વર માગી લે.” તેણે કહ્યું–જે એમ