________________
૧૩.
શ્રી મહાવીરચરિત્ર, વધુમાં તે કહેવું જ શું ? વળી તેમને વિનાશ થતાં ધર્મભ્રંશ અને રાજ્યહાનિ થાય, તેમજ પરસ્પર યુદ્ધ થતાં સ્ત્રીઓના શીલને લેપ થાય, જેથી દુશ્ચરિત્રની ગહણ અને તારી ધર્મબુદ્ધિ યોગ્ય સ્થાને છે, તેમ છતાં અગ્નિમાં પ્રવેશ કરે, તે તને યોગ્ય નથી. માટે તીર્થોમાં જા, દેવ-પૂજા કર, નિંદિત ભાવ તજી દે, ગુરૂ પાસે પ્રયત્નપૂર્વક પ્રાયશ્ચિત્ત ગ્રહણ કર, પ્રતિક્ષણે દુષ્કૃતની નિંદા કર, ધર્મ-શાસ્ત્ર સાંભળ, ઉત્તમ પુરૂષને સંગ કર, તીવ્ર કષાયને મૂકી દે, ઈર્ષ્યા અને વિષાદને છેદી નાખ, વિષમ વિષયરૂપ વૃક્ષનું ભેદન કર, બધા પ્રાણીઓને પોતાના જીવિત સમાન ગણ, સદા પ્રશમ–રસનું પાન કર, ક્ષુદ્ર-ચરિત્રને બિલકુલ તજી દે, સર્વે કાર્યોમાં યત્નપૂર્વક ગ્યાયેગ્યને વિચાર કર, સંસારમાં સર્વ વસ્તુઓના ક્ષણિક ધમને ખ્યાલ કર તથા પર-જન્મમાં પિતાના સુકૃત અને દુષ્કૃત સાથે આવશે તે લક્ષ્યમાં લે, એ પ્રમાણે સદા યત્ન કરતાં તારી અવશ્ય શુદ્ધિ થશે. અગ્નિ-પ્રવેશ તે પતંગે કરે, પણ કુશળ પુરૂષે કદાપિ તેમ કરતા નથી.”
એ પ્રમાણે ઘોરશિવને મરણના અધ્યવસાયથી અટકાવીને નરસિંહ રાજા જેટલામાં વિરામ પામે, તેટલામાં પહ, મૃદંગ પ્રમુખ વાદ્યોના નાદથી દિશાઓ બધિર થતાં, તથા વિચિત્ર મણિભૂષણના કિરણોથી સ્મશાનભૂમિ અને કરંગી બનતાં વિદ્યાધરે આકાશથી નીચે ઉતર્યા અને પરમ પ્રમોદ પામતા તે ઘેરશિવના પગે પડને કહેવા લાગ્યા–“હે દેવ ! ગગનવલ્લભ નગરના વિદ્યાધર રાજાના પુત્ર જયશેખર કુમારે તમને લાવવા માટે અમને મોકલ્યા છે, તે મહેરબાની કરી, ઉછળતી અનેક ધ્વજાઓથી અભિરામ, બળતા કૃષ્ણાગરૂ, કપૂરના સુગંધિ ધૂપ-ધૂમથી દિશાભાગને અંધકારમય બનાવનાર, તથા મણિ, કનક, રત્નથી બનાવેલ વિચિત્ર રચનાયુક્ત ભીંતેથી શોભાયમાન એવા કુસુમાવતંસક નામના શ્રેષ્ઠ વિમાનપર આરૂઢ થાઓ.” ત્યારે ઘરશિવ બે“ અરે ! વિદ્યાધરો ! તમે મારા માટે પ્રતિબંધ-આગ્રહ મૂકી ઘો. હું અત્યારે અગાઉની સ્થિતિમાં નથી, ભેગ-પિપાસાથી રહિત બન્યો છું, નિજન અરણ્યોમાં નિવાસ કરવાની બુદ્ધિ જાગી છે, મૃગો સાથે સ્વજનસંબંધ જોડવા ઇચ્છા છે, માયા-મેહને નાશ થયો છે, તથા જીવલેકને જાણે અગ્નિ-જવાળાના કવલરૂપ થતું હોય તે જોઉં છું; માટે તમે આવ્યા તેમ પાછા ચાલ્યા જાઓ અને મારું કથન કુમારને નિવેદન કરજે.” ત્યારે વિદ્યાધરેએ જણાવ્યું “તમે એમ ન બેલે, કારણકે જે દિવસથી જયશેખર કુમાર તમારી પાસેથી ગયે, તે દિવસથી માંડીને રથનપુર નગરના સમરસિંહ વિદ્યાધર રાજા સાથે મહાસંગ્રામ થતાં અનેક સુભટે માર્યા ગયા. તેમાં મહાકટે અમરતેજ નામના દુષ્ટ મિત્રને ઘાત થયો અને અત્યારે પરસ્પર સંધિ બંધાઈ, તથા એક બીજાના ઘરે ભેજન તેમજ વસ્ત્રાદિકનાં દાન કરવામાં આવ્યાં, જેથી આટલે વખત