Page Text
________________
૧૦૩
તૃતીય પ્રસ્તાવ-તેવીશમે ભવ. સ્થિતિ સમજવી. ક્ષણવિનશ્વર એવી વસ્તુમાં પ્રતિબંધ શો કરે ? કે પ્રીતિ પણ કેવી? અથવા ઉત્તરોત્તર કાર્યવિધાનને ઊઘમ પણ કે? કે બાહ્યવસ્તુઓમાં ક્ષણમાત્રને વિશ્વાસ પણ શું કરવું ? અથવા તે બાહ્ય વસ્તુઓ દૂર રહો, પરંતુ સમસ્ત મનેરથના મંદિરરૂપ એવું આ શરીર કે જેના નિમિત્તે હાથી, ઘોડા, રથ, ચેધા, યુવતિ, પૂર, આકરપ્રમુખ રાજ્યાંગ મેળવવાને પ્રયત્ન થાય છે, તે પણ ઊત્પાદ-ધર્મત્વને લીધે, પ્રત્યક્ષ દષ્ટ-વિનષ્ટ મેઘની જેમ અવશ્ય વિનશ્વર જ છે, માટે કુશળજને નિઃસાર પુદ્ગલના ઉપચયરૂપ, અસ્થિ, મજજા, વસા, રૂધિર, શુક, માંસ ઈત્યાદિના સ્થાનરૂપે ઉત્પન્ન થયેલ, વિવિધ રોગથી ઘેરાયેલ, પ્રતિદિવસ સ્નાન, વિલેપન, ભેજના પ્રમુખ ઉપચારોથી પરિપાલનીય, શીત, તાપ, આતંક-પીડાના દેષથી રક્ષણ કરવા લાયક, અશુચિથી ભરેલા કળશની જેમ અત્યંત બીભત્સ ગંધયુકત, દુર્જનની ચેષ્ટાની જેમ માત્ર બહારથી રમણીય તથા અવિચારથી સુંદર, મહાનરેંદ્રની જેમ વિશિષ્ટ વિષય-દેશના અનુરાગ સહિત અને દુધ પીનાર મારની જેમ પ્રચંડ યમદંડના અભિઘાતની દરકાર ન કરનાર એવા આ શરીરનું લાલન-પાલન કરવા વિવિધ પ્રકારે કેમ રાજ્ય ગ્રહણ કરે છે? મનમાં દરકાર રાખ્યા વિના કેમ પાપાચાર સેવે છે? સદા એનું રક્ષણ કરવા વિવિધ આયુધ ધરનારા એવા સુભટને કેમ સંઘરે છે? નિરંતર સંતાપકારી અને નિત્ય પિતાની પાસે ઉપસ્થિત છતાં કધ, લોભાદિ શત્રુઓને ન જોતાં, હજારે જનને આંતરે રહેલા . એવા બાહ્યશત્રુઓથી કેમ શંકા પામે છે ? પિતાના સ્વાર્થ માત્રથી અનુરાગ બતાવનાર એવા પરિજનેને નિષ્કપટ-પ્રેમી કેમ માનતા હશે ? વળી અવશ્ય નિધન–નાશ પામનાર છતાં ધનને તેઓ અવિનશ્વર કેમ સમજે છે? માટે અહો ! તેમની પ્રમત્તતા, અહો ! નિવિકતા, અહા ! મહામહને મહિમા, અહો ! આ લેક સંબંધી પ્રતિબંધની પરવશતા, અહો ! આગામી દુઃખની બેદરકારી, અહો ! દુઃખવિપાક જેવાની પ્રતિકૂળતા.” એમ રાજા ચિંતવતે હિતે, તેવામાં એક કાલનિવેદક વૈતાલિકે જણાવ્યું કે“અહો ! તે જરહિત થઈ આ સૂર્યબિંબ અત્યારે પશ્ચિમ આશા-દિશામાં જતાં પુંડરીક-કમળો સંકેચ પામવાથી ભ્રમરકુળના ભારે શું જારવના મિષે જાણે રૂદન કરી રહ્યા છે, તથા મેટા વિરહના મહાદુઃખથી સંતપ્ત થનારા ચક્રવાકે આક્રંદ કરી રહ્યા છે, માટે અહે! આ અસાર સંસારને ધિક્કાર છે કે જ્યાં સાક્ષાત્ કંઈ શાશ્વત વસ્તુ જ નથી.” એમ સાંભળતા રાજાએ પણ વિચાર કર્યો કે–અહે! અનિત્યતાને લગતું આ ઠીક છે, માટે હવે મારે ધર્મ ઉધમ કરે જ એગ્ય છે.”
એમ ધારીને તે રાત્રે સુઈ ગયે, છતાં ક્ષણે ક્ષણે સંસારની નિર્ગુણતા જોતાં, - જીવહિંસા પ્રમુખ દુષ્કૃતની ગહ કરતાં, સંસારની ઉગતા ધરતાં, સ્વજન
| SR No. | 005748 |
| Book Title | Mahavir Charitra Bhashantar |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Gunchandra Gani |
| Publisher | Atmanand Jain Sabha |
| Publication Year | 1938 |
| Total Pages | 550 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 12 MB |