________________
૧૦
निव्वाघायाहारो, छद्दिसि वाघाइ तिचउपंचदिसिं । મેસદ્દારા સબ્વે, વિન્નેબા મુઝુમવાન્દ્ર | ખ |
અ—નિર્વ્યાઘાત સ્થાને રહેલા વાયુને છ દિશાના આહાર હોય છે અને વ્યાઘાતવાળા સ્થાને ત્રણ, ચાર અને પાંચ દિશાના હોય છે. ( અહીં વ્યાઘાત અલકના સમજવા ) પ.
ઉદારત્રસ એઇન્દ્રિય ઃ
પ્રકરણ રત્નાવલી
-:
ओरालतसा चउहा, वितिचउपंचिदिआ य बोधव्वा ।
મફતિયા ય મળિકા, બોગદ્દા તૢિ નામેરૢિ ॥ ૬ ॥ અ—હવે ઉદારત્રસનું-સ્વરૂપ કહે છે-એઇન્દ્રિય, તૈઇન્દ્રિય, ચઇરિન્દ્રિય, અને પચેન્દ્રિય એમ ચાર પ્રકારના જાણવા. તેમાં એઇન્દ્રિયના નામ નીચે પ્રમાણે. ૫૬. गंडोल पुलाकिमि, कुच्छिक्किमिआ तहेव गोलोमा । सोमंगलगा नेउर - वंसीमुद्द चेव सुइमुद्दा ॥ ५७ ॥
घुल्ला खुल्ला संखा, संखणगा सुत्तिआ वराडा य । माइवह सुतिसंपुट - चंदणग समुद्दलिक्खा य ॥ ५८ ॥
અથગંડાલા, પુલા ( ગુદા )ના કરમીયા, કુક્ષિ (ઉત્તર )માં ઉત્પન્ન થતા કરમીયા, ગાલામ, નેઉર, સામ ગલક, વ‘શીમુખ, શુચિમુખ, ઘુલ્લા ( ઘુલિકા ) ખુલ્લા ( લઘુ ), શંખ શ`ખનકા, શુક્તિકા (છીપ) અને વરાટકા (કાડા), માતૃવાહ (ચુડેલ), શુક્તિસંપુટ,(છીપ) ચંદનક ( અક્ષ ) અને સમુદ્રલિક્ષા વિગેરે એઇન્દ્રિયના અનેક પ્રકારો જાણવા. ૫૭-૫૮. पज्जत्ता अपजत्ता, ओरालि अतेअकम्मणकाया ।
ओगाहणा य बारस, जोअण अंगुल असंखसो ॥ ५९ ॥
અથ—તે પર્યાપ્તા અને અપર્યાપ્તા એમ બે પ્રકારના હાય તેને ઔદારિક, તૈજસ અને કાણુ એ ત્રણ શરીર તથા ઉત્કૃષ્ટ અવગાહના ખાર ાજનની અને જઘન્ય અ'ગુલના અસંખ્યાતમા ભાગની હોય છે. ૫૯.
छेव संघयणं, तेहट्ठिनिचया उ हुंड संठाणा ।
૨૩૨ સાયા સન્ના, વિન્નિ ત્ર તર્ફે વઢમજેમ વૈં ॥ ૬ ॥ અથ—તેને છેવટ્ટું સ`ધયણ અસ્થિના સમુહરૂપ અને હુડકસ સ્થાન હાય છે. તે ચાર કષાયવાળા, ચાર સંજ્ઞાવાળા અને પ્રથમની ત્રણ લેશ્યાવાળા હોય છે. ૬૦ फासरसणे दुईदिअ, वेयणमारणकसाय समुग्धाया । સન્નિળો નપુંસન, યંત્ર યજ્ઞત્તિ અન્નત્ત↑ || ||