Page Text
________________
કથાનક '
સમજાવીને રેકે છે. સીતા કહે છે કે હે દેવ! મને મહારાજ્ઞી થવાનું સુખ દર્શાવીને આ હતભાગિનીને વનવાસ આપે! ભલે, વિધિનું ઉલ્લંધન કદી કરી શકાતું નથી.
રામની પિતા બે આનાઓ સહર્ષ શિરેમાન્ય કરે છે અને વનમાં તપસ્વીઋષિ-મુનિઓની સેવા કરવાનું અને તીર્થોમાં વાસ કરવાનું પુણ્યફળ પ્રાપ્ત કરવા માટે વિધિએ મને મદદ કરી છે એમ જણાવીને પિતાને આશ્વાસન આપે છે. અને સીતા-લક્ષ્મણ સાથે વિદાય લેતી વખતે રામ પિતાને વિનવે છે, પિતાએ મારી માતાઓ પ્રત્યે અને તેમાં ય ખાસ કરીને વચલાં-કેયી–માતા પ્રત્યે અને ભરત પ્રત્યે વૈમનસ્ય ન રાખવું. ત્યારે દશરથ રાજા રામને કહે છે કે “જીવતે રહીશ તે તારું બધું કહ્યું માનીશ.” સીતા પ્રિય પતિ રામની સાથે જ વનમાં જવાની ઇચ્છા કંચુકી દ્વારા કહેવડાવે છે. રાજા સુમિત્રા દ્વારા સીતાને વનમાં ન જવાનું સમજાવે છે, પણ પિતાના પતિ જ્યાં હોય ત્યાં તેને મન વન પણ મહેલ છે એવું જણાવીને પિતાની મક્કમતા વ્યક્ત કરે છે. રામ-સીતાની સાથે લકમણ પણ ઊર્મિલાને આંખના ઈશારાથી જ વનમાં સાથે ન આવવાનું જણાવીને, વનમાં વલ્કલ ધારણ કરીને જવા પ્રયાણ કરે છે.
- મહેલની અગાસીમાં શિખાખલ નામને કંચુકી દશરથ રાજાને વનમાં પ્રયાણ કરતાં રામ-લક્ષમણ-સીતાને પૌરજનો કેવી અશ્રુભીની વિદાય આપે છે તેનું વર્ણન કરે છે અને સુમંત્ર કંચુકી દ્વારા વામદેવને સંદેશ પાઠવે છે કે કુમાર ભરતને તેડવા જલદી દૂત મેકલે.
અં. ૪ વિમાન રહેલે કુમુદાંગદ નામને ગંધર્વ પ્રવેશીને તેના પુત્ર કનકચૂડને લેવા આવ્યો છે એમ જણાવે છે, “ઈન્દ્રની સંગીતસભામાં પુત્રથી કંઈક ભૂલ થઈ ગયેલી. તેથી ઈન્ડે તેને શાપ આપે, “જા દશરથ રાજાના મહેલમાં કીડા પિપટ થઈને પડ.” મારી આજીજીને લીધે તેના શાપની મુદત ઓછી થઈ અને રામ જે દિવસે વનપ્રયાણ કરે તે દિવસે તેને શાપને સમય પૂરો થશે એમ ઇને પિતાની વિનંતી માનીને કહ્યું.” એટલું જણાવીને તે અયોધ્યા નગરીની, દીનદશા અને તેની શોભા–પવિત્રતાનું વર્ણન કરતાં કરતાં ચારે બાજુ ફરે છે. એવામાં તેના પુત્રને જુએ છે. ગંધર્વપિતા-પુત્રને ઘણું સમય પછી મેળાપ થાય છે. પુત્ર પાસેથી દશરથ રાજાના મૃત્યુને લીધે અયાનગરીરૂપી વિધવા સ્ત્રી અત્યંત દીન અને લાચાર બની ગઈ છે તેનું વર્ણન કરે છે અને પોતે પણ દીર્ધ સહવાસને લીધે થયેલી આ મહેલની માયાને લીધે, તે બધું સહેલાઈથી છોડી જવું પિતાને - ગમતું નથી એમ કહે છે.
| SR No. | 005744 |
| Book Title | Ullaghraghav Ek Adhyayan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vibhuti V Bhatt |
| Publisher | Vibhuti V Bhatt |
| Publication Year | 1989 |
| Total Pages | 158 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 11 MB |