Page Text
________________
૧૪ *
ઉલાઘરાઘવ: એક અધ્યયન
કનકચૂડ દશરથ રાજાના કરુણ આક્રંદ સાથે થયેલા મૃત્યુનું વર્ણન આપ્યા બાદ એક નવી વાત કરે છે. પતિ અને પુત્રના વિયોગથી વિહળ થઈને કૌશલ્યા પિતાના જીવનને ત્યાગ કરવાનાં હોય એવું લાગવાથી મિત્રાવરુણે પિતાનાં પત્ની અરુન્ધતી દ્વારા સાંત્વન અપાવ્યું છેઃ “વિધિએ તમારા પર જે કરવું હતું તે કર્યું. હવે કેટલાક દિવસે સુખે–દુઃખે પસાર કરી દે. પછી તે પુત્રનું મુખ જોઈને શક હળવા થશે અને ફરીથી પુત્રવધૂને જેવાથી અને તેની સેવાથી સુખ પામશે. દુઃખમાં ડૂબેલા મનુષ્યોને માટે આશાને તંતુ જ જીવવાનું અવલંબન થતું હોય છે.'
ત્યાર પછી કનકચૂડે પિતાને કહ્યું કે પિતાનું પિપટનું શરીર દશરથના મૃત્યુથી દુઃખી ચાકરેએ પાંજરામાંથી છેડી મૂકયું. એટલે તેને સરયૂ નદીના જલમાં ત્યજી દઈને તેણે પોતાનું મૂળ ગંધર્વ સ્વરૂપ પ્રાપ્ત કરી લીધું અને હું મારે ઘેર જવા નીકળતું હતું તેવામાં ઈન્દ્ર અને યમની નગરીઓ બીજી નગરીઓ સાથે વાત કરતી કરતી અયોધ્યાનગરી તરફ આવતી જોઈ. અમરાવતી બીજી રાજધાનીને કહેતી હતીઃ સખિ સંયમિનિ. અમે ધ્યાને સાંત્વન આપવા મનુષ્ય અને દેશની બધી નગરીઓને આવતી જોઈ, પણ ત્યાં એકલી લંકા ન આવી. જેના જવાબમાં બીજીએ કહ્યું, મેં તેને બોલાવેલી તે તે આવી અને પિતાના પતિ રાવણના ગર્વને લીધે બીજા બધાને તુચ્છ ગણતી હોય એમ કહેવા લાગી : “સખિ ! રાક્ષની વિરોધી અયોધ્યાની સાથે મારે શી લેવાદેવા ? હું તે નહિ આવું.'
પછી કનકચૂડે કહ્યું, “દેવનગરીઓ પિતપતાને સ્થાને ગઈ ત્યારે શત્રુદન સહિત ભરતને અયોધ્યા તરફ આવતા મેં જોયા. તેમને તે આ બધા શેકજનક સમાચારની ખબર પણ ન હતી. ભારતે ચિંતાકુલ થઈને શત્રુનને પિતાનું દુઃસ્વપ્ન જણાવ્યું કે “અત્યારે તે. ખરાબ સ્વપ્નના વિષથી અને રામરાજ્યાભિષેકના અમૃતથી હું એક જ સમયે સમવિષમ લાગણી અનુભવું છું.” એમ કહીને ભરતે પિતાનું દુઃસ્વપ્ન શત્રુનને જણાવ્યું, “સ્વપ્નામાં મેં પિતાને પપટી(કાળી) સ્ત્રીને ભેટતા જોયા અને માતાનું મુખ કેઈકે કાળું કરેલું. છાણના તળાવમાં રઘુપતિને ડૂબેલા અને સીતાજીને તેલવાળા થયેલાં જોયાં. હવે કહે. આ શું હશે ?” શત્રુને કહ્યું કે શિવ અને વિષ્ણુના સંકીર્તનથી કુટુમ્બમાં આવી પડનાર આપત્તિ શુભકારક થઈ જાય તે સારું. પછી અશ્રપૂર્ણ નગરજનોને ભરત-શત્રુનને જોયા અને બહુ દુઃખી થયા. ત્યાર પછી કનફ્યુડે ભરતને શાક વર્ણવ્યો છે. અને ભારત અને શત્રુદન રામને જોવા માટે અયોધ્યામાં પ્રેવેશ્યા વિનાજ ગયા. અને આ બંને ગંધ વિમાનમાં સ્વન ગરીએ. જવા નીકળ્યા.
| SR No. | 005744 |
| Book Title | Ullaghraghav Ek Adhyayan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vibhuti V Bhatt |
| Publisher | Vibhuti V Bhatt |
| Publication Year | 1989 |
| Total Pages | 158 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 11 MB |