________________
સર્વ વેદાંત-સિદ્ધાંત–સારસ મહ
K
પણ ચાક્કસ વ્યવસ્થા નથી. (કાઈ ખાખતમાં પ્રત્યક્ષ પણ ખાટુ પડે છે. ) ૨૮૮
तस्मात्त्वयीदं भ्रमतः प्रतीतं मृषैव नो सत्यमवेहि साक्षात् । ब्रह्म त्वमेवासि सुखस्वरूपं त्वत्तो न भिन्नं विचिनुष्व बुद्धौ ॥ २८९ ॥ માટે તારામાં આ બધુ' (જન્મમરણ વગેરે) કેવળ ભ્રમથી જ જણાયું છે; ખરી રીતે એ ખાટ્ટુ જ છે. તેને તું સાચું ન માન, તું સાક્ષાત્ બ્રહ્મ જ છે તારાથી જુદું તારી બુદ્ધિમાં શેાધીશ મા. ૨૮૯
लोकान्तरे वात्र गुहान्तरे वा तीर्थान्तरे कर्मपरंपरान्तरे । शास्त्रान्तरे नास्त्यनुपश्यतामिह स्वयं परं ब्रह्म विचार्यमाणे ॥ २९० ॥
બીજા લેાકમાં કે બીજી (હૃદયરૂપ) ગુફામાં, ખીજા' તીથ માં કે બીજી કમ્યૂની પરંપરામાં અથવા બીજાં કેાઈ શાસ્ત્રમાં જે તપાસ કરી રહ્યા છે, તેઓને એમાં કઈ દેખાતું નથી; એટલે જો વિચારવામાં આવે તા પાતે જ પરબ્રહ્મ છે. ૨૯૦
રહેલા
तत्त्वमात्मस्थमज्ञात्वा मूढः शास्त्रेषु पश्यति । गोपः कक्षगतं छागं यथा कूपेषु दुर्मतिः ॥ २९१ ॥ જેમ મૂઢબુદ્ધિ ગાવાળિયા પાતાની મગલમાં જ બકરાને કૂવાઓમાં શેાધવા નીકળે છે, તેમ મૂઢ મનુષ્ય પેાતાના આત્મામાં જ રહેલું તત્ત્વ નહિ સમજી શાસ્ત્રોમાં જોયા કરે છે ! ૨૯૧ स्वमात्मानं परं मत्वा परमात्मानमन्यथा । विमृग्यते पुनः स्वात्मा बहिः कोशेषु पंडितैः ॥ २९२ ॥
વળી ( કેટલાક ) પ ંડિતો પેાતાના આત્માને (પરમાત્માથી) જુદા માની બીજા પરમાત્માને શેાધ્યા કરે છે અને પેાતાના આત્માને બહાર ( અન્નમય આદિ) કેશામાં શેાધે છે! ( એ પણ આશ્ચર્ય છે!) ૨૯૨
विस्मृत्य वस्तुनस्तत्त्वमध्यारोप्य च वस्तुनि । अवस्तुतां च तद्धर्मान्मुधा शोचति नान्यथा ॥ २९३ ॥