________________
સર્વવેદાંત-સિદ્ધાંત-સારસહ . स्वीयैः परैस्ताडनमशभावमत्यंतचापल्यमसकियां च। कुमारभावे प्रतिषिवृत्ति विचार्य को वा विरतिं न याति ॥ २९ ॥ * પછી કુમારાવસ્થામાં પોતાનાં ને પારકાં લોકો માર મારે, અજ્ઞાનીપણું હોય, અત્યંત ચપળતા હોય તેમ જ અનાદર તથા અપમાનનો અનુભવ થાય છે; આવાં અનિષ્ટ વર્તનનો વિચાર કરી કયે મનુષ્ય વૈરાગ્ય ન પામે? ૨૯ मदोहति मान्यतिरस्वति च कामातुरत्वं समयातिलंघनम् । तो सां युवत्योदित दृष्टचे विचार्य को वा विरतिं न याति ॥ ३० ॥
પછી યુવાવસ્થામાં મદને લીધે ઉદ્ધતાઈ, માન્ય પુરુષનાં તિરસ્કાર, કામાતુર પણું વગેરે સ્થિતિમાં ઘણે સમય વિતાવવો પડે અને તે દરમિયાન જુવાન સ્ત્રીઓએ જણાવેલી દુઇ ચેષ્ટાઓ સહન કરવી પડે; એને વિચાર કરી કો મનુષ્ય વેરાગ્ય ન પામે ? ૩૦ વિજ્ઞાન નાયજ્ઞ સર્વત્ર રિલgq वृद्धत्वसंभावितदुर्दशा तो विचार्य को वा विरतिं न याति ॥ ३१ ॥
(ઘડણમાં) બેડોળ દેખાવ, સર્વે લેકનાં અપમાન, બધે દીનતા અને પિતાની બુદ્ધિમાં ઊણપ વગેરે વૃદ્ધ અવસ્થાની દુર્દશા વિચારીને કર્યો મનુષ્ય વૈરાગ્ય ન પામે ? ૩૧ पित्तज्वराशक्षियगुल्मलालेष्मादिगोदिततीव्रदुःखम् । दुर्गधमस्वास्थ्यमनूनचितां विचार्य को वा विरतिं न याति ॥३२॥
( ઉપરાંત) પિત્તના તાવ, હરસ, ક્ષય, ગોળ, શૂળ, સખમ વગેરે રોગોથી થયેલાં તીવ્ર દુઃખને, દુધ, અસ્વસ્થ સ્થિતિનો તથા ઘણી જાતની ચિંતાઓનો વિચાર કરી કે મનુષ્ય વિરાગ્ય ન પામે? ૩૨ यमावलोकोदितभीतिकंपमर्मव्यथोच्वासगतीश्च वेदनाम् । प्राणप्रयाणे परिदृश्यमानां विचार्य को वा विरतिं न याति ॥ ३३॥
પછી પ્રાણ જતી વેળા યમરાજનાં દર્શન, તેથી ઉત્પન્ન થતાં