________________
૧૪૬ સર્વવેદાંત-સિદ્ધાંત-સારસ ગ્રહ (હું સુખેથી સૂતે હતો એવા અનુભવરૂપે) જણાવે જ છે; માટે એમાં સંશય કરવાને તું યોગ્ય નથી. ૬૬૧ स्वयापि प्रत्यभिज्ञातं सुखमात्रत्वमात्मनः । सुषुप्तादुत्थितवता सुखमस्वाप्समित्यनु ॥ ६६२॥
ઊંઘીને ઊઠેલા તે પોતે પણ “હું સુખે ઊંઘતો હત” એમ જાગ્યા પછી આત્માને માત્ર સુખસ્વરૂપે અનુભવ્યે જ છે (એમ સર્વને આત્મા પ્રત્યક્ષ થાય છે). ૬૬૨
दुःखाभावः सुखमिति यदुक्तं पूर्ववादिना। मनाघ्रातोपनिषदा तंदसारं मृषा वचः ॥ ६६३॥
પૂર્વકાળના કોઈ વાદીએ “દુઃખનો અભાવ એ જ સુખ છે” (એટલે સુખરૂપે આત્મા ન હોય) એમ જે કહ્યું છે, તે વચન ખોટું અને અસાર છે. તેણે ઉપનિષદની ગંધ પણ લીધી નથી (ઉપનિષદોનો અભ્યાસ જ કર્યો નથી, નહિ તો તે એમ ન કહે).૬૬૩
दुःखाभावस्तु लोष्ठादौ विद्यते नानुभूयते । सुखलेशोऽपि सर्वेषां प्रत्यक्षं तदिदं खलु ॥६६४ ॥
દુઃખને અભાવ તે માટીનું ઢેકું વગેરેમાં પણ છે છતાં તેમાં સુખને લેશ પણ અનુભવાત નથી; આ વાત સર્વ કેને પ્રત્યક્ષ જ છે. ૬૬૪
सदयं ह्येष एवेति प्रस्तुत्य वदति श्रुतिः । सधनोऽयं चिद्घनोऽयमानंदधन इत्यपि ॥ ६६५॥ मानंदघनतामस्य स्वरूपं प्रत्यगात्मनः ।
કૃતિ પણ “સ શુષ આ આત્મા સત્ય સ્વરૂપ જ છે આમ આરંભ કરીને “સઘનોડવમ્ રિપોર્ આનંદપરા આ આત્મા સત્યરૂપે અસ્તિત્વમય છે અને કેવળ ચિતન્યમય તથા આનંદસ્વરૂપ જ છે,” એમ આ પ્રત્યગાત્માના કેવળ આનંદમય સ્વરૂપને પણ કહે છે. ૬૨