________________
૫ જ્ઞાનાષ્ટક - ૩૧ तत्त्वान्तं नैव गच्छन्ति, तिलपीलकवद् गतौ ॥४॥
અનિશ્ચિત-અનિર્ધારિત અર્થવાળા વાદ–પૂર્વ પક્ષ અને પ્રતિવાદ–ઉત્તરપક્ષને કહેતાં તે પ્રમાણે છે માસ સુધી કંઠશષ કરે પણ ગમન કરવામાં ઘાંચીના બળદની પેઠે તત્વને પાર પામે નહિ. स्वद्रव्यगुणपर्यायचर्या, वां पराऽन्यथा। इति दत्तात्मसंतुष्टिमुष्टिज्ञानस्थितिमुनेः॥५॥
પિતાના શુદ્ધ આત્મદ્રવ્યમાં, પિતાના શુદ્ધ જ્ઞાન, દર્શન અને ચારિત્રાદિ ગુણમાં અને પિતાના શુદ્ધ અર્થ અને વ્યંજન પર્યાયમાં ચર્યા–પરિણતિ પક્ષને. =અને પ્રતિવાવાજો =ઉત્તરપક્ષને તથા તે પ્રમાણે. વન્તઃ=કહેનારા. તૌ=ગમન કરવામાં તિરુવીરજ=ધાંચીના બળદની પેઠે. તન્ત તત્વના પારને. નૈવ દિન્તિ પામતા નથી જ.
૧ વૈદ્રવ્યાપચ=પતાના દ્રવ્ય, ગુણ અને પર્યાયમાં ચર્યા–પરિણતિ. વ=શ્રેષ્ઠ છે) પર તેથી અન્ય પરિણતિ, ન્યથા અન્ય પ્રકારે, (ટેક નથી) તિ એમ મુને મુનિની દ્રતમહંતુષ્ટિ =આયો છે આત્માને સંતોષ જેણે એવી. ગુણિજ્ઞાનસ્થિતિ =સંક્ષેપમાં રહસ્ય જ્ઞાનની મર્યાદા (છે).
૨ ત્રિકાલવતી પર્યાય તે વ્યંજન પર્યાય જેમ માટી વગેરે પર્યાય. વર્તમાન કાલવત સૂક્ષ્મપર્યાય તે અર્થપર્યાય, જેમ તત્સ
કવ્ય, ગુણ
-
રણતિ.
પરિણતિ,