________________
૩૦
જ્ઞાનસાર
નિદિધ્યાસન બતાવ્યું, કારણ કે તેથી તવજ્ઞાન ઉપજે છે. સામાયિક પદ માત્રની ભાવનાથી અનન્ત સિદ્ધો થએલા શાસ્ત્રમાં સાંભળીએ છીએ, ઘણું ભણવાને આગવું નથી. ભાવનાજ્ઞાન થોડું હોય તે પણ ઘણું છે અને તે વિના ઘણું જ્ઞાન તે કપાઠરૂપ છે. - स्वभावलाभसंस्कारकारणं ज्ञानमिष्यते। ध्यान्ध्यमात्रमतस्त्वन्यत् तथा चोक्तं महात्मना ॥३॥
આત્મસ્વભાવની પ્રાપ્તિના સંસ્કાર-વાસનાનું કારણભૂત જ્ઞાન ઈચ્છીએ છીએ, એટલે થોડાં ઘણું વીતરાગ વચનથી વિચારણા થતાં વીતરાગનું સ્મરણ થવાથી આત્મામાં તરૂપતાનું કારણભૂત જ્ઞાન ઈચ્છવા યેગ્ય છે. આ સિવાય બીજું જે અધિક ભણવું તે બુદ્ધિનું અઘપણું છે. તે જ પ્રમાણે મહાત્માએ (પતંજલિ ષિએ) કહ્યું છે. અહીં પતંજલિ ઋષિને પ્રથમ ગની દષ્ટિથી મહાત્મા કહેલ છે. वादांश्च प्रतिवादांच बदन्तोऽनिश्चितांस्तथा।
૧ રમાવામાં સ્વભાવની પ્રાપ્તિના સંસ્કારનું કારણ. જ્ઞા=જ્ઞાન. રૂષ્યતે=ઈછાય છે. ગત =એથી. સુત્ર વળી. =બીજું તે માä=માત્ર બુદ્ધિનું અર્ધપણું. (છે) તeતે પ્રમાણે. મહીમના મહાપુરૂષે કાં કહ્યું છે.
3 અનિશ્ચિત =તત્વના નિર્ણય વિનાના. વાિ પૂર્વ
