________________
૧૭૬
જ્ઞાનસાર
धनार्थिनां यथा नास्ति शीततापादि दुस्सहम् । तथा भवविरक्तानां तत्त्वज्ञानार्थिनामपि ॥ ३ ॥
જેમ ધનના અથીને ટાઢ તાપ પ્રમુખ દુઃસહ નથી, તેમ સંસારથી વિરક્ત તત્ત્વજ્ઞાનના અથીને પણ શીતતાયાદિ કષ્ટ સહન કરવારૂપ તપ દુષ્કર નથી. सदुपायप्रवृत्तानामुपेयमधुरत्वतः। ज्ञानिनां नित्यमानन्दद्धिरेव तपस्विनाम् ।। ४॥
ભલા ઉપાયમાં પ્રવૃત્ત થયેલા જ્ઞાનવંત તપસ્વીને નિપાધિક ઈચ્છાના વિષય મેક્ષરૂપ સાધ્યની મીઠાશથી હંમેશાં આનંદની વૃદ્ધિ જ થાય છે. કઠણ કિયામાં પણ મેક્ષસાધનના મારથથી આનન્દ જ હોય છે. વૈરાગ્યરતિમાં કહ્યું છે કે –
૧ થથા=જેથ. ધનાર્થિન=ધનને અપીને. શીતતાપQિ= ટાઢ તડકો વગેરે કષ્ટ. સુહૃદુસ્સહ. નાસ્તિ–નથી. તથા= તેમ. મરિનાં સંસારથી વિરકત થયેલા. તવશનાર્થના તત્ત્વજ્ઞાનના અથીને. રિ=પણ (શીત–તપાદિ કષ્ટ સહન કરવારૂપ તપ દુષ્કર નથી.)
૨ સુપાચકવૃત્તાનાં સારા ઉપાયમાં પ્રવૃત્ત થયેલા. શનિન =ાની એવા. તપસ્વિનામ તપસ્વીને. ઉપેચમપુત્વતઃ= મેક્ષરૂપ સાધ્યની મીઠાશથી. નિત્યં હંમેશાં.. ગાનદ્ધિવ આનન્દની વૃદ્ધિ જ હોય છે.
