________________
પ્રસ્તાવના
૧૫
આત્મપ્રશંસારહિત હોય છે, કારણ કે તેને પોતાના ઉત્કર્ષ અને પરના અપકર્ષની કલ્પના હોતી નથી, માટે ત્યાર બાદ અનાત્મશંસાષ્ટક કહ્યું છે. જ્યાં સુધી મનુષ્યને તવદષ્ટિ પ્રાપ્ત થઈ નથી ત્યાંસુધી આત્મપ્રશંસા કરે છે, તત્વદષ્ટિ પ્રાપ્ત થયા પછી તેને શરીરાદિ પર પર્યાય વડે પિતાના ઉત્કર્ષની ક૯૫ના થતી નથી, તેથી ત્યાર બાદ તત્વદૃષ્ટિ અષ્ટક કહ્યું છે. બાહ્યદષ્ટિનો પ્રચાર બંધ પડે છે અને આન્તરદષ્ટિ તત્ત્વદષ્ટિ જાગૃત થાય છે ત્યારે અન્તરમાં સર્વ સમૃદ્ધિ (આત્મિક શકિત ) પ્રગટ થાય છે એટલે તત્વદૃષ્ટિ પછી સર્વસમૃદ્ધયઇક કહ્યું છે. સર્વસમૃહિ પ્રગટ થવામાં કવિપાકનું ચિન્તન આવશ્યક છે. જે કર્મવિપાકનું ચિન્તન કરતે હૃદયમાં સમભાવ ધારણ કરે છે તે જ સર્વ સમૃદ્ધિનું પાત્ર થાય છે, માટે ત્યાર પછી કર્મવિપાકચિન્તનાષ્ટક કહ્યું છે. કર્મવિપાકનું ચિન્તન કરતે જ્ઞાની સંસારથી ઉદ્વિગ્ન થાય છે અને સર્વ પ્રયત્ન સંસાર સમુદ્ર તરી જવાના ઉપાયને કચડે છે, માટે ત્યાર પછી ભગાષ્ટક કહ્યું છે. સંસારથી ઉદ્વિગ્ન થયેલ જ્ઞાની પુરુષ જોકસંજ્ઞા-કપ્રવાહમાં આસક્ત હોતો નથી, પરંતુ તે લેકેત્તર સ્થિતિમાં મગ્ન હોય છે. તેથી ભગાષ્ટક પછી લોકસંજ્ઞાત્યાગાષ્ટક કહ્યું છે. લોકસંજ્ઞાને ત્યાગ કરનાર શાસ્ત્રસાપેક્ષ હોય છે, તેથી ત્યારબાદ શાસ્ત્રાષ્ટક કહ્યું છે. શાસ્ત્રારા સાપેક્ષ પુરુષ મચ્છરૂપ પરિગ્રહથી મુક્ત હોય છે, માટે ત્યારબાદ પરિગ્રહાષ્ટક કહ્યું છે, મૂછરૂપ પરિગ્રહથી મુક્ત થયેલાને જ અનુભવ થાય છે, માટે પરિગ્રહાષ્ટક પછી અનુભવાષ્ટક કહ્યું છે. અનુભવની પ્રાપ્તિ થાગ સિવાય થતી
