________________
૨૨ પ ઉપાધ્યાય યશોવિજય સ્વાધ્યાય ગ્રંથ
પૃ.૧૩) સાધુઓ માટેના વ્યવહારમર્યાદાના બોલમાં યશોવિજયજીની સાથે એમની પણ સહી છે.
વીરવિજય ઋષિઃ સાધુઓ માટેના વ્યવહારમયદાના બોલમાં યશોવિજયજીની સાથે એમની સહી છે પણ આ વીરવિજય કયા તે માહિતી પ્રાપ્ત થઈ શકી નથી.
મણિચંદ્ર ઋષિ સાધુઓ માટેના વ્યવહારમયદાના બોલમાં યશોવિજયજીની સાથે એમની સહી છે તે ઉપરાંત માફીપત્રમાં શ્રીપૂજ્યજી પર અનાસ્થા રાખનારા અને શ્રાવકોમાં એ અનાસ્થા ફેલાવનારાઓમાં એમનું નામ છે અને એ અનાસ્થા દૂર કરવાનું યશોવિજયજી માથે લે છે. એમને વિશે વિશેષ માહિતી પ્રાપ્ય નથી.
ગદાધરમહારાજ: યશોવિજયજીના બે ગુજરાતી કાગળોમાં એમનો ઉલ્લેખ છે. ઉલ્લેખ આ પ્રમાણે છે :
હવે તે યુગતિ જાણ્યારી ઇચ્છા સા ગદાધર મહારાજ હસ્તે અધ્યાત્મપરીક્ષારો બાલાવબોધ લિખાવી આપસ્યા તેથી સર્વ પ્રીછયો.” (કાગળ પહેલો)
વડો લેખ લિખાવી મોકલ્યો છઈ સા ગદાધર થાઈ ઠાઉકો મોકલ્યો છે.” (કાગળ બીજો)
“સા' શબ્દ તો “એના અર્થમાં જણાય છે. અને “મહારાજ' શબ્દ જોતાં ગદાધર તે કોઈ બ્રાહ્મણ – શાસ્ત્રી હોય એવું સમજાય છે. એ સંસ્કૃતના જાણકાર ને કદાચ ન્યાયાદિના જાણકાર પણ હોય. યશોવિજયજીએ એમની પાસે કેટલીક હસ્તપ્રતો તૈયાર કરાવી હશે ને બીજું કામ પણ લીધું હશે એમ જણાય છે. યશોવિજયજીની કૃતિઓની પ્રાપ્ત હસ્તપ્રતોમાં લહિયા તરીકે આ નામ ક્યાંય મળે છે કે કેમ તે જાણવા મળતું નથી. ગચ્છનાયકો
યશોવિજયજી તપગચ્છના જૈન સાધુ હતા. જીવનભર આયંબિલ તપ કરનાર અને તેથી તપા'નું બિરુદ પ્રાપ્ત કરનાર જગવ્યંદ્રસૂરિથી આ ગચ્છ શરૂ થયેલો. યશોવિજયજીના દીક્ષાકાળમાં ત્રણ ગચ્છનાયકો – આચાય થયેલા. પણ પોતાની કૃતિઓમાં યશોવિજયજી કેટલીક વાર હીરવિજયસૂરિથી માંડીને પાટપરંપરા આપે છે, જે આ મુજબ છે પરિચય મુખ્યત્વે જૈસાઇતિહાસ. તથા જૈનૂકવિઓ. પહેલી આવૃત્તિ, ભા.રમાંની જૈન ગચ્છોની ગુરુપટ્ટાવલીઓને આધારે આપ્યો છે) :
હીરવિજયસૂરિઃ એ વિજયદાનસૂરિના શિષ્ય હતા અને તેમની પાટે આવેલા હતા. એમનો જીવનકાળ સં.૧૫૮૩થી ૧૬પર છે. સં. ૧૫૯માં એમણે દીક્ષા લીધેલી અને સં.૧૬૨૧માં એ ગચ્છનાયક બનેલા. એ અકબર બાદશાહને ત્રણ વખત મળ્યા હતા અને તેમને પ્રતિબોધ આપ્યો હતો. તેમની પાસેથી એમણે જીવહિંસાનિષેધ વગેરે કેટલાંક ફરમાનો તથા “જગદ્ગુરુનું બિરુદ મેળવ્યાં હતાં. એ દેવગિરિમાં ન્યાય ભણવા ગયા હતા અને ત્યાં કાવ્યવ્યાકરણાદિનો પણ અભ્યાસ