Page Text
________________
तिन्वयोति' १८७
व्यापारे, संख्यायाश्च कर्तृकर्मप्रत्यययोः कर्तृकर्मणोस्त [त्र विशेषणत]यान्वयः,
समानप्रत्ययोपात्तत्वात् ।। ६. तथा चाख्यातार्थसंख्याप्रकारकबोधं प्रति आख्यातजन्यकर्तृकर्मोपस्थितिर्हेतुरिति
लाघवम् ॥ ७. नैयायिकानामाख्यातार्थसंख्यायाः प्रथमान्तार्थ एवान्वयाद् आख्यातार्थसंख्याप्रकार
कबोधे प्रथमान्तपदजन्योपस्थितेर्हेतुत्वम् [इति कार्यकारणभावो वाच्यः ।। ८. तथापि 'चन्द्र इव मुखम् दृश्यते', 'देवदत्तो भुक्त्वा व्रजती'त्यादौ चन्द्रक्त्वार्थ
योराख्यातार्थानन्वयादितराविशेषणत्वघटितः कार्यकारणभावो वाच्यः ।। ९. राजपुरप्रवेशन्यायेन पदार्थोपस्थितिपक्षे इतरविशेषणत्वस्य तत्र यथाश्रुतस्या
व्यावर्त(?)यादितरविशेषणत्वेन तात्पा(त्प)र्याविषयत्वं तद्वाच्यमित्यतिगौरवम् ।। १०. एवञ्च तिङर्थो विशेषणमेव, धात्वर्थो भावनैव प्रधानमित्यापत्तिम् (?) । ११. न च 'प्रकृतिप्रत्यययोः प्रत्ययार्थप्राधान्यमिति' न्यायादाख्यातार्थभावनाया एव
प्राधान्यमिति मीमांसकमतं युक्तम् । यतः प्रत्ययार्थप्रधानमित्यस्य यः प्रधानं स
प्रत्ययार्थं एव, यः प्रत्ययार्थः सः प्रधानमेवेति वा नार्थः । १२. 'अजा-अश्वा-छागी'त्यादौ स्त्रीप्रत्ययार्थ(\) स्त्रीत्वस्यैव प्राधान्यापत्तेः,[छा]ग्यादे
स्तदा (द)नापत्तेश्च। १३. किन्तूत्सर्गों[s]यं विशेष्यत्वा (?)दिना बोधस्तु व्युत्पत्त्यनुरोधाद् । १४. अत एव घटः कर्मत्वमित्यादौ विपर्ययेणापि व्युत्पन्नानां बोधोऽन्येषां तन्तिराकाङ्कमेव
लक्षणायां चालङ्कारिकाणां शक्यतावच्छेदकप्रकारक एव लक्ष्यबोध इत्यादि संगच्छते । १५. किञ्च फलमात्रस्य घात्वर्थत्वे ग्रामो गमनवान् इति प्रयोगापत्तिः । १६. संयोगाश्रयत्वाव्यापारस्यापि घात्वर्थत्वे चाख्यातस्यापि पृथक् तत्र शक्तिकल्पने
गौरवम् । १७. अपि चाख्यातार्थस्य प्राधान्ये तस्य देवदत्तादिभिः सममभेदान्वयात् प्रथमान्त
प्राधान्यापत्तिः। १८. तथा च 'पश्य मृगो धावती'त्यत्र भाष्यसिद्धैकवाक्यताविरोधः । प्रथमान्तमृगस्य
धावनक्रियाविशेष्यस्य दृशिकर्मतापत्तौ द्वितीयापत्तेः, न न(च) पश्य' इत्यत्र 'तम्'
इत्यध्याहार्य[म्],वाक्यभेदप्रसंगात्। १९. तथा च भावनाप्रकारकबोधे प्रथमान्तपदजन्योपस्थितिः कारणमिति नैयायिको___.क्तमपिनादरणीयम्। २०. किन्तु आख्यातार्थकर्तृप्रकारकबोधे धातुजन्योपस्थितिर्भावनात्वात् भिन्नविषयतया
कारणमिति कार्यकारणभावो द्रष्टव्यः ।
| SR No. | 005729 |
| Book Title | Upadhyay Yashovijayji Swadhyay Granth |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Pradyumnavijay, Jayant Kothari, Kantilal B Shah |
| Publisher | Mahavir Jain Vidyalay |
| Publication Year | 1993 |
| Total Pages | 366 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 7 MB |